Галоўная + топы

Ужо тры тыдні паплечнікі шукаюць спікерку Каардынацыйнай рады Беларусі Анжаліку Мельнікаву. Выканальніца ейных абавязкаў Стася Гліннік у «Студыі "Белсат"» расказала, што вядома на сённяшні дзень і што далей будзе з Каардынацыйнай радай.

У Гомельскай вобласці беспрацоўным пачалі прапаноўваць пераезд у вёску, прычым за грошы. Улады абяцаюць і новае жытло, і працу, але нават фінансавая матывацыя памерам да 4 тысяч рублёў сітуацыі не ратуе. Заробкі ў глыбінцы дужа малыя, умовы жыцця і працы – цяжкія, а сама праграма пакуль што больш выглядае як адчайная спроба захаваць жыццё ў заняпадных вёсках. На гэтым фоне расце агульнанацыянальная праблема: беспрацоўных робіцца ўсё болей, а дзяржава не ведае, што з імі рабіць. Працаўладкавацца не могуць нават былыя чыноўнікі і прапагандысты.

Пасля смерці Папы Францішка ўвага свету прыкаваная да Ватыкану. Хто зойме адну з найбольш уплывовых пасадаў на планеце? Зрэшты, адказ на гэтае пытанне можа быць ужо часткова вядомы – Папа Францішак пры жыцці сфармаваў аблічча будучай Царквы, прызначыўшы дзясяткі блізкіх па поглядах кардыналаў. Аднак, расколаты свет патрабуе кампраміснай фігуры. «Белсат» паспрабаваў зразумець, хто ёю стане і па якім прынцыпе будуць выбіраць новага Папу Рымскага.

34-гадовага Іллю Жалезнякова дактары тройчы выцягвалі з таго свету на аперацыйным стале. Але жыццё перамагло – у грудзях беларуса ўжо месяц бʼецца новае «маладое сэрца». Падчас тэлефоннай размовы з «Белсатам» Ілля прызнаецца, што пасля выпіскі будзе жыць па-іншаму – дзеля дачкі і каб аддзячыць усім людзям, якія яму дапамаглі. Але нашая дапамога яму патрэбная і сёння.

Людзі ў Беларусі здымаюць тыктокі пасля куплі ежы і апавядаюць, колькі грошай за яе аддалі. Некаторыя ролікі шакуюць высокімі коштамі і нізкай якасцю прадуктаў.

Да 30 красавіка наёмныя работнікі ў Польшчы могуць падаць або скарэктаваць свае падатковыя дэкларацыі онлайн, каб атрымаць вяртанне падаткаў. «Белсат» простаю моваю апавядае, як і навошта запаўняць падатковыя дэкларацыі (спойлер – гэта нескладана і ў вашых жа інтарэсах).

Яшчэ ў сярэдзіне мінулага стагоддзя Вялікдзень у Беларусі святкавалі інакш. Не лепей, не горай – проста інакш. Модных булак, пазалочаных яек ды інстаграмных кошыкаў яшчэ не было, але былі свае адметныя рытуалы рыхтавання да свята, новыя хусткі, якімі хваліліся, святочныя песні і традыцыі, перадаваныя з пакалення ў пакаленне. У вёсках – яшчэ болей. Там Вялікдзень быў не проста рэлігійнаю датаю. Гэта было галоўнае свята, да якога пачыналі рыхтавацца яшчэ з зімы. «Белсат» старанна сабраў велікодныя ўспаміны нашых бабуль і дзядуляў ды бацькоў з розных куткоў Беларусі, каб і мы не забыліся.

У нядзелю 20 красавіка на «Белсаце» адбудзецца прэмʼера дакументальнага фільму «Кола жыцця», што зняў вядомы беларускі рэжысёр Арцём Лобач. Размаўляем з аўтарам стужкі пра містычныя супадзенні падчас здымак і пра магію беларускіх абрадаў. А таксама пра тое, як абагнаць велізарную хмару над Падляшшам і ператварыць летні дождж у залаты.

Праваслаўны святар з Горадні Юрый Рой увесну 2023 года з’ехаў з Беларусі ў Літву і перайшоў пад юрысдыкцыю Канстанцінопальскага патрыярхату. З таго часу айцец Юрый служыць у Вільні ў Беларускай праваслаўнай супольнасці Сусветнага патрыярхату. Гутарым са святаром пра святкаванне Вялікадня на радзіме і ў выгнанні, новую беларускую царкву, якая для многіх сталася сям’ёй, і як не страціць веры ў час выпрабаванняў.

Улады праводзяць «маштабнае сацыялагічнае даследаванне» сярод беларусаў, каб «вывучыць запыты грамадства на будучую пяцігодку» і ў адпаведнасці з гэтым будаваць планы. «Белсат» паспрабаваў зразумець, навошта праводзіцца апытанне і даведаўся ў сацыёлага, чаму апытанне зробленае такім чынам, што карэктных высноваў з яго зрабіць немагчыма.

Святы набываюць у эміграцыі асаблівы сэнс. Часта яны – напамін пра дом, нітачка, якая працягвае звязваць з радзімай і традыцыямі продкаў. Некаму святочныя дні ў календары і рыхтаванне да іх дапамагаюць не ўпасці ў дэпрэсію. А хтосьці пачаў па-сапраўднаму адзначаць пэўныя даты якраз за мяжою. Набліжаецца Вялікдзень. Як яго адзначаюць у эміграцыі? Ці змянілася штосьці ў параўнанні з тым, як было ўдома? Апавядаюць беларусы замежжа.

Як святкаваць Вялікдзень беларусам у выгнанні, калі ты адарваны ад дому і блізкіх, калі ўсе традыцыі трэба адбудоўваць наноў? А ў Беларусі, дзе цяпер нават у святыні не заўсёды пачуеш праўду? Як беларускія вернікі за мяжой яднаюцца і трываюць у малітве за радзіму, нягледзячы ні на што? Напярэдадні святаў абмеркавалі гэтыя пытанні з каталіцкім і праваслаўным святарамі. Першым публікуем інтэрв’ю з ксяндзом Дзмітрыем Прыступам.