Чаго можна дамагчыся на перамовах з дэлегацыяй Мядзінскага? Палітолаг кажа «Белсату», што Расея будзе дамагацца таго, каб выглядала, што Украіна вінаватая ў зрыве перамоваў, а Украіна мусіць не весціся на правакацыі.
Уладзімір Пуцін заклікаў Украіну на наўпроставыя перамовы ў Стамбуле. Прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі пагадзіўся – і сказаў, што будзе чакаць на перамовах Пуціна. А Пуцін пастанавіў не ехаць. Познім вечарам напярэдадні перамоваў Крэмль апублікаваў склад дэлегацыі: кіруе ёй памочнік Пуціна, былы міністр культуры Уладзімір Мядзінскі, увайшлі ў дэлегацыю начальнік Галоўнага ўпраўлення Генеральнага штабу Узброеных сілаў Расеі, намеснікі міністраў абароны і замежных справаў, у дадатковых экспертах значацца тры намеснікі начальнікаў і адзін дырэктар дэпартаменту МЗС.
Ад Украіны ж будуць міністр замежных справаў Андрэй Сыбіга, міністр абароны Рустэм Умераў, мае быць кіраўнік Офісу прэзідэнта Андрэй Ермак ды іншыя. Зяленскі сам не збіраецца на перамовы: сустракаецца з кіраўніком Турцыі Рэджэпам Эрдаганам, чакае Пуціна і кажа, што ўкраінская дэлегацыя мае найвышэйшы ўзровень. У склад амерыканскай дэлегацыі, якая ўсё ж прыбыла на перамовы, увайшлі дзяржсакратар Маркаў Руб'ёў і дыпламаты высокага ўзроўню Стыў Ўіткаф і Кіт Келаг – усе цесна звязаныя з тэмаю перамоваў у справе Украіны.
Перамовы адклалі на другую палову дня 15 траўня з неназванай прычыны. Паводле МЗС Турцыі, на момант публікацыі раскладу перамоваў яшчэ няма.
Старэйшы навуковы працаўнік Фінскага інстытуту міжнародных стасункаў Рыгор Ніжнікаў у каментары «Белсату» выказаў думку, што на перамовах такога ўзроўню нічога нельга дамагчыся: з расейскага боку гэта «прафанацыя перамоваў». Дэлегацыю Мядзінскага ён называе непавагаю да Украіны і паказнікам таго, што Расея не разглядала і не разглядае сур’ёзна пытанняў прыпынення агню і мірных перамоваў.
Для Украіны ключавое пытанне – 30-дзённае спыненне агню. Паводле медыяў (у прыватнасці, крыніцаў украінскага «Суспільне» і амерыканскага «The Wall Street Journal»), украінскі бок найперш хоча абмеркаваць гэта. Пуцін жа не раз абяцаў спыніць агонь – і раз за разам парушаў абяцанні. Можа, спыненне агню – гэта «чырвоная лінія», якой ён не можа пераступіць?
,,«Пуцін вельмі ясна паказвае, што ён не збіраецца спыняць агонь, – кажа Ніжнікаў. – Мы ідзём паводле сцэнара Пуціна ў гэтым пытанні, і Трамп ідзе за Пуціным, і за Трампам ідзе Еўропа і Украіна, на жаль. Пуцін гатовы весці перамовы да сканчэння тэрміну ва ўладзе Доналда Трампа без спынення баявых дзеянняў. Вайна і перамовы павінны ісці разам – гэта тое, як Пуцін бачыць».
Прэзідэнт Злучаных Штатаў Доналд Трамп не выключаў, што можа ўсё ж прыехаць у Стамбул – але не на сённяшнія перамовы, а заўтра. Як можа адрэагаваць Трамп на вынікі сённяшніх перамоваў?
Трамп раней пагражаў Расеі новымі санкцыямі за зрыў спынення агню. Часопіс «Foreign Policy» верыць, што большы амерыканскі ціск на Расею можа спыніць вайну, тады як ціск на Украіну не прынёс плёну. Паводле крыніцаў «Reuters», ЗША рыхтуюць таксама і магчымае змякчэнне санкцыяў для Расеі.
«Я думаю, сам Трамп не ведае, што будзе праз пару гадзінаў і як ён адрэагуе, – адказвае Ніжнікаў. – Я думаю, тут пытанне ў тым, як будзе весці сябе ўкраінская дэлегацыя».
,,«Мядзінскі і кампанія будуць правакаваць Украіну. Яны будуць з вельмі вялікай непавагай высоўваць патрабаванні. Яны будуць, я сказаў бы, амаль здзекавацца. І галоўнае – каб украінская дэлегацыя праявіла цярплівасць і паказала сваю прафесійнасць. Калі ж яны будуць рэагаваць больш эмацыйна, Трамп можа гэта выкарыстаць і сказаць, што вось украінцы правалілі».
«Украіне трэба паказваць у ідэале, што Расея не збіраецца і ніколі не збіралася спыняць агонь, што Расея з вялікай непавагай ставіцца да Трампа і ягоных амбіцыяў спыніць агонь і гэтую вайну. Я думаю, што для Трампа гэта найгоршы сцэнар. Яму было б нашмат лягчэй абвінаваціць украінцаў і паказаць, што гэта яны зрываюць увесь мірны план.
Але я думаю, што Трамп добра разумее: праблема ў Маскве, у Расеі, у Пуціне. Ён гэта бачыць з першага дня. І мы таксама бачым, што Трамп вельмі жадае ніяк не парушаць існы status quo ў адносінах з Пуціным. То бок ён не хоча пазбаўляцца рэштак ілюзіяў, што з Масквой можна нешта залагодзіць – калі не наконт Украіны, дык у іншых пытаннях. Ён цяпер не хоча ўводзіць санкцыяў супраць Масквы.
Калі перамовы сёння завершацца без аніякіх гучных заяваў (хутчэй за ўсё, яны выйдуць і скажуць, што будзе другі-трэці раўнд перамоваў), то Трамп прыме гэта як добры вынік, публічна скажа, што тады нічога кардынальнага не трэба рабіць. Гэта, я думаю, той сцэнар, на які Трамп разлічвае».
Трамп мог бы прыняць абяцаныя жорсткія санкцыі да Масквы ў выпадку правалу перамоваў, але якраз гэтай пастановы ён спрабуе пазбегчы ўсімі сіламі, кажа Ніжнікаў. Таму ў перамовах «мы ходзім па коле», пакуль Расея рыхтуе, а то ўжо і вядзе вялікі наступ, што будзе працягвацца ўсё лета. Масква, рэзюмуе ён, ніяк не жадае спыняць гэтую вайну.
У ноч перад перамовамі Расея чарговы раз атакавала Украіну больш як сотняй беспілотнікаў тыпу іранскіх «Shahed». За мінулы дзень на фронце ўкраінскі Генштаб зафіксаваў 128 баявых сутыкненняў – звычайны для гэтай вайны тэмп баёў.
Алесь Наваборскі belsat.eu
