Два тыдні таму, 9 жніўня, Святлана Ціханоўская прызначыла чатырох часовых чальцоў Аб’яднанага пераходнага кабінету. Ініцыятыву падтрымала шырокая кааліцыя: Каардынацыйная рада, НАУ, BYPOL, каманда Віктара Бабарыкі ды іншыя. Што цяпер адбываецца ў Аб’яднаным пераходным кабінеце?
Латушка: Сістэму даводзіцца будаваць з нуля
Кіраўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Павел Латушка адказны за транзіт улады. Спыталі яго, ці ўжо адчуваецца эфект ад стварэння Кабінету. Ён тлумачыць «Белсату»:
«Першае, што трэба зразумець: гэта не класічная сітуацыя, калі існуе ўся структура органу выканаўчай улады, ёсць яго апарат, сакратарыят, дзеюць міністэрствы і мяняецца толькі кіраўніцтва, якое прыходзіць у дзейную сістэму і ўносіць новыя палітычныя сэнсы ды кіраўнічыя рашэнні».
Паводле палітыка, сістэму даводзіцца ствараць практычна з нуля, таму не варта чакаць «прарыву» нават у першыя сто дзён. Кааліцыя, якая стварыла Кабінет, і чальцы цяпер выбудоўваюць сістэму. Пры тым раней сябры Кабінету казалі, што не спынялі і ранейшых сваіх справаў.
Сустрэчы поўным складам ладзяць раз на тыдзень, у меншым складзе – ці не штодзень: асабіста або праз відэасувязь. Латушка кажа, гэта «дазваляе выбудоўваць давер, лепшае ўзаемадзеянне, узгадняць падыходы, каб сістэма зарабіла больш эфектыўна».
Спадар Павел падрыхтаваў сабе план дзеяння з такіх блокаў:
- перафарматаванне дзейнасці ў санкцыйным ціску;
- крымінальна-прававы прымус, пытанні крымінальнай адказнасці за злачынствы рэжыму, за рэпрэсіі ды катаванні ў дачыненні беларускага народу, а таксама за захоп самалёта «Ryanair» і гібрыдную вайну супраць дзяржаваў Еўразвязу;
- пытанні кадравай палітыкі – цяпер рыхтуецца і сістэматызуецца гэтая праца.
Гэты план мусіць зацвердзіць Кабінет. Паралельна з тым Латушка працуе над уласна транзітам улады: распрацоўвае канкрэтныя планы дзеянняў, звязаныя з пераходам улады да беларускага народу ў перыяд адпаведнай грамадска-палітычнай сітуацыі. Ён таксама распачаў кансультацыі ды сустрэчы з партнёрамі, скіраваныя на мэты і задачы Кабінету.
Рэгламент працы органу «гатовы на 99 %», кажа Латушка. Гэты асноўны закон мае вызначыць функцыі чальцоў Кабінету, парадак прыняцця пастановаў, узаемадзеянне чальцоў ды іншае. Таксама маюць з’явіцца новыя чальцы:
«Цяпер на ўсе вакантныя пазіцыі ў Кабінеце разглядаюцца кандыдаты, па некалькі кандыдатураў на кожную, у межах кааліцыі ідзе іх разгляд. Рашэнні кіраўніком Кабінету яшчэ не прынятыя, але думаю, у хуткай перспектыве яны стануць вядомыя грамадскасці».
Азараў: Паравоз яшчэ трэба паставіць на рэйкі
Прадстаўнік у справе аднаўлення правапарадку і прадстаўнік арганізацыі былых сілавікоў BYPOL Аляксандр Азараў так апісвае «Белсату» цяперашні стан Кабінету:
«Мы пабудавалі паравоз, а трэба яго паставіць на рэйкі, завесці, каб паехаў. Тады будзе лягчэй, а спачатку вельмі цяжка».
Прадстаўнікоў прызначылі, але ў прадстаўнікоў няма апарату, тлумачыць Азараў. Справа ідзе, але пакуль трывае «нарматворчая дзейнасць»: ствараюцца дакументы, якія будуць вызначаць працу Кабінету, яго рэгламент, мэты і задачы. Бліжэйшым часам гэтыя дакументы будуць апублікаваныя. Таксама трывае праца над штатам, пошукам кандыдатаў у прадстаўніцтвы (людзей у сваё прадстаўніцтва шукае і Азараў) і ўласна прадстаўнікоў – Ціханоўская прызначыла толькі палову.
Азараў падкрэслівае, што BYPOL не «ўліваецца» ў Кабінет ці прадстаўніцтва ў справе аднаўлення правапарадку – таксама, як і іншыя арганізацыі, звязаныя з іншымі прадстаўнікамі. Кабінет толькі каардынуе працу арганізацыяў, але не стварае «вертыкалі ўлады» над усімі. Гэтак, BYPOL усцяж працуе над планам «Перамога», а Кабінет выпрацоўвае стратэгію супольных дзеянняў.
Алесь Наваборскі belsat.eu
