Палата прадстаўнікоў ухваліла законапраект аб рыэлтарскай дзейнасці. Дапамагаць з нерухомасцю не здолеюць асобы без атэстацыі і сяброўства ў Палаце рыэлтараў, якую створаць. Праўнік Міхаіл Кірылюк у каментары «Белсату» назваў гэта палітычнымі захадамі дзяржавы супраць эмігрантаў і тых, хто толькі плануе з'ехаць.
Законапраект, што датычыць рыэлтараў, Палата прадстаўнікоў ухваліла 2 красавіка ў другім чытанні. Дакумент цалкам набудзе моц праз тры месяцы пасля афіцыйнай публікацыі. Да гэтага законапраект мае быць разгледжаны Саветам Рэспублікі і падпісаны Аляксандрам Лукашэнкам.
Сярод галоўных навацыяў – стварэнне Палаты рыэлтараў, названай органам самакіравання рыэлтараў. Без сяброўства ў гэтай арганізацыі будзе забаронена надаваць паслугі ў сферы нерухомасці. А яшчэ будзе патрабавацца атэстацыя ў Міністэрстве юстыцыі. Іспыты давядзецца здаваць кожныя 5 гадоў.
У кандыдата мае быць вышэйшая адукацыя, але неабавязкова профільная. Дастаткова адвучыцца на курсах.
Гэтак званых агентаў у аперацыях з нерухомасцю ў Беларусі больш не будзе.
У каментары «Белсату» праўнік Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Міхаіл Кірылюк адзначыў, што «ў дзяржаве здаровага чалавека» такое рэгуляванне сферы насамрэч можа запатрабавацца з пэўных прычынаў:
«Напрыклад, калі маецца дзікі рынак, дзе багата парушэнняў, крыміналу, „чорных рыэлтараў“, якія забіваюць бабулек за кватэры, і гэта ўсё патрабуе тэрміновай і строгай рэгуляцыі, каб абараніць пакупніка».
Аднак у Беларусі, паводле адмыслоўцы, такіх відавочных праблемаў не існуе:
«Скандалы з нерухомасцю ў Беларусі даволі рэдкія, калі параўнаць з той жа Масквою, Расеяй. Часамі здараюцца выпадкі, калі штосьці перапрадаецца махлярскім чынам, але для двухмільённага Менску і дзевяцімільённай краіны гэта вельмі мала. Таму я не думаю, што такая праблема, як злоўжыванні рыэлтараў, настолькі масавая, што патрабуе дадатковай рэгуляцыі».
У захадах дзяржавы Кірылюк бачыць палітычны матыў. Пад ударам – беларусы, якія ўжо з'ехалі за мяжу або толькі плануюць эміграваць і думаюць, што рабіць з нерухомасцю.
,,«У гэтым сэнсе рыэлтары для рэжыму Лукашэнкі – памагатыя палітычнай групы эмігрантаў, якія выступаюць супраць рэжыму і не жадаюць праз свае палітычныя погляды трапіць пад пераслед, канфіскацыю маёмасці ці немагчымасць яе прадаць».
Праўнік нагадаў прыклад былога кіраўніка «Белсату» Аляксея Дзікавіцкага, у якога арыштавалі дзве хаты, што засталіся ў спадчыну ад бацькі і дзеда:
«Кейс з Дзікавіцкім пацвярджае, што гэта выкарыстоўваецца не як спосаб зарабіць, а як інструмент ціску, бо ў яго канфіскоўваюць дамы ў вёсцы, якія каштуюць сотні долараў, за тое, што асоба – медыяменеджар „Белсату“. Гэта выкарыстоўваецца як сродак помсты».

Рыэлтары намагаюцца развязваць усе праблемы, з якімі звяртаюцца патэнцыйныя мігранты і тыя, хто ўжо выехаў за мяжу: што наагул рабіць з нерухомасцю, якія рызыкі, што рабіць, калі зарэгістраваныя людзі, якіх немагчыма выпісаць. І падчас такой супрацы рыэлтар даведваецца ўсе акалічнасці жыццёвай сітуацыі кліента. Тут галоўная небяспека: рыэлтар цяпер сто разоў падумае, ці брацца за «нядобрую кватэру».
,,«Пагроза з'явіцца найперш у галаве чалавека, якая будзе думаць, ці варта рызыкаваць і браць гэтага кліента, каб гэты кліент не стаўся для яго апошнім».
Падобным чынам у Беларусі раней «нармалізавалі» адвакатаў, якім абавязкова належыць здаць кваліфікацыйныя іспыты, атрымаць ліцэнзію і далучыцца да тэрытарыяльнай калегіі адвакатаў. І пасля пратэстаў 2020 года абаронцаў пачалі масава пазбаўляць ліцэнзіяў, а фактычна – права на прафесію. Шасцёра праўнікаў, у тым ліку Максім Знак, цяпер за кратамі. За чатыры гады Беларусь страціла 600 адвакатаў.
,,«Гэтая рэгуляцыя, якая наступіла ў Беларусі для натарыусаў, адвакатаў, а цяпер – і для агентаў нерухомасці, празмерная. Гэта выглядае як лагічны працяг таталітарнага імкнення кантраляваць усе сферы жыцця грамадзянаў», – падсумаваў Кірылюк.
Сцяпан Кубік belsat.eu