Доналд Трамп, імаверна, перамог на прэзідэнцкіх выбарах у Злучаных Штатах. Чаго чакаць Беларусі і Украіне ад палітыка, які хваліўся добрымі стасункамі з Уладзімірам Пуціным? Спыталі дарадцу Агенства еўраатлантычнага супрацы.
Дарадца Агенства еўраатлантычнага супрацы, амерыканіст Антон Пянькоўскі ў перадачы «Белсат Zoom» адзначае, што варта казаць не столькі пра паразу Дэмакратычнай партыі, а больш менавіта пра перамогу Доналда Трампа. За яго галасавалі не таму, што дэмакраты правалілі кампанію, хоць змена кандыдата дэмакратаў за лічаныя месяцы да выбараў і магла паўплываць на вынікі.
Трамп абяцаў спыніць вайну ва Украіне і прадухіліць Трэцюю сусветную вайну. Пянькоўскі падкрэслівае: ніхто не ведае планаў Трампа, бо той агучвае свае планы вельмі акуратна. Трамп нават казаў, што не будзе раскрываць сваіх планаў адносна Украіны і ідэяў наконт Кітаю, бо павінен быць элемент раптоўнасці.
,,«Ён некалькі разоў казаў, што спыніць вайну ва Украіне за 24 гадзіны, – згадвае Пянькоўскі пра Трампа. – Я мяркую, што гэта не вельмі магчымы сцэнар, але ж мы разумеем, што ён паспрабуе дамовіцца з Украінай і Масквой на нейкія перамовы, на нейкае спыненне агню».
З мінулага тэрміну бачна, што Трампу «вельмі не падабаюцца войны», працягвае Пянькоўскі. Трамп – «перамоўнік», можна чакаць нечаканых і складаных перамоваў. Ягоная палітыка будзе мець уплыў і на Блізкі Усход, і на Іран, і на сітуацыю між Кітаем і Тайванем.
Міжнародная палітыка не дамінавала ў кампаніях на гэтых выбарах: перадусім – унутраная палітыка, а вонкавая, паводле Пянькоўскага, гэта другое ці нават трэцяе пытанне. Але і Аляксандр Лукашэнка, і Святлана Ціханоўская ўжо завочна павіншавалі Трампа з выбраннем. Уладзімір Пуцін на момант публікацыі яшчэ не віншаваў, але перамозе Трампа цешацца расейскія дзяржаўныя медыі і нават «атрады Пуціна».
Перамога Трампа не вартая эйфарыі ў Крамлі, перакананы Пянькоўскі. Можа, прыхільнікі Пуціна і Лукашэнкі цешацца ад недасведчанасці ці кепскай памяці: за Трампам у Белым доме ўвялі шмат абмежаванняў і санкцыяў на крамлёўскі рэжым, а наратывы пра Трампа як «сябра Пуціна» не суадносіцца з тым, што Трамп рабіў у мінулы тэрмін.
Што да супрацы ЗША з беларускімі дэмакратычнымі сіламі, Пянькоўскі не бачыць падставаў да зменаў. Інстытуты і Дэмакратычнай, і Рэспубліканскай партыі падтрымліваюць беларускі дэмакратычны рух на ўсім працягу ягонага існавання. У Вашынгтоне ёсць кансэнсус адносна Беларусі: у Кангрэсе ёсць група за вольную Беларусь (Free Belarus Caucus), якая складаецца з прадсташўнікоў абедзвюх партыяў. І абедзве партыі адназначна выказваюцца ў падтрымку беларускага народу.
,,«Я б не чакаў ніякіх зменаў наконт падтрымкі беларускага дэмакратычнага руху, – кажа Пянькоўскі. – Нават я б чакаў нейкага ўзмацнення гэтай падтрымкі».
Акрамя таго, менш як праз два месяцы мае адбыцца чарговы раўнд стратэгічнага дыялогу ЗША з беларускімі дэмакратычнымі сіламі. Гэтым дыялогам з амерыканскага боку займаецца Дзяржаўны дэпартамент (Міністэрства замежных справаў) – і Пянькоўскі ўжо бачыць «пэўныя крокі» з амерыканскага боку.
Вядоўца перадачы «Атма$фера» Аляксандр Кныровіч піша, што «Трамп – гэта не пра дэмакратычныя прынцыпы, гэта пра дамовы», а значыць, дэмакратычным сілам трэба будзе «прад’явіць» Вашынгтону нейкія вынікі. Пянькоўскі нязгодны: кажа, Кныровіч ацэньвае Трампа «як бізнесовец бізнесоўца», але ў вонкавай палітыцы не ўсё працуе так, як у бізнесе, і не заўсёды гэта «ўгода за тры хвіліны».
Ці не павялічацца пагрозы паглынання Расеяй для Украіны і Беларусі ад прыходу Трампа, які больш будзе займацца ўнутранай палітыкай? Пянькоўскі кажа, што Трамп мае «вельмі складаныя» асабістыя стасункі з прэзідэнтам Украіны Уладзімірам Зяленскім, які адмовіў яму ў дапамозе ў палітычнай барацьбе з Джо Байдэнам. Але асабістыя стасункі Трампа і Зяленскага не могуць змяніць трэнд падтрымкі Украіны, упэўнены Пянькоўскі. Дапамога Украіне можа змяніцца, але не значна. Адносна Беларусі ў Вашынгтоне «ёсць пэўныя ідэі» як пра «суцяшальны прыз для Пуціна», але гэтыя ідэі ўспрымаюцца пераважна як «тое, чаго немагчыма дапусціць».
Сяргей Падсасонны, Глеб Нержын belsat.eu