Падчас выступу ў Батумі 22 красавіка на тэму таго, наколькі бяспечна беларусам цяпер заставацца ў Грузіі, адвакат, былы кандыдат на прэзідэнцтва Алесь Міхалевіч прадэманстраваў аўдыторыі пашпарт Новай Беларусі і падкрэсліў, што гэта не ўзор, а ягоны асабісты асобнік.
За пашпарт пад нумарам 321 Алесь Міхалевіч заплаціў 97 еўраў. Кажа, што ў дакуменце ёсць біяметрычныя звесткі і ён сапраўды зроблены паводле ўсіх стандартаў Еўразвязу.
У пашпарце стаіць код краіны BLS. Ці прызнаны ён афіцыйна – юрыст не ведае.
,,«Цяпер зрабіць пашпарт Новай Беларусі можна толькі ў Вільні, але, думаю, дастаткова хутка будзе цэнтр у Варшаве. Я вельмі ўдзячны Кабінету, што ў мяне ёсць гэты пашпарт. Я лічу, што гэта крута», – зазначае Міхалевіч.
Адвакат прызнае, што пакуль што пашпарт не мае практычнага прымянення.
Пры гэтым Міхалевіч лічыць, што праект пашпарта, а таксама такія інстытуцыі, як Каардынацыйная рада, Аб’яднаны пераходны кабінет, прэзідэнт-элект, – гэта тое, што можна моцна згуляць на руку беларусам, калі ў нашай краіне здарыцца чарговы нацыянальны ўздым.
«Шмат хто выступаў супраць КР, маўляў, яе трэба было абіраць у 2020 годзе, і калі мы не зрабілі тады, не трэба было і пачынаць. Але мы не можам пераскочыць некаторых рэчаў. У 2020 годзе ў нас не было на гэта рэсурсу і магчымасцяў. А цяпер ёсць. І калі будзе чарговы ўздым у Беларусі – а ён будзе, – у нас будуць адпрацаваныя інстытуцыі, у тым ліку з выдачай пашпартоў. У гэтым сэнсе мы сёння наперадзе ўсёй планеты, бо тое, што мы зрабілі з наяўнасцю прэзідэнта-электа, КР, якая мае хоць слабенькую, але легітымнасць, тое, што ў нас ёсць Кабінет і пашпарт, – гэта крута», – кажа Міхалевіч.
Юрыст называе набыццё пашпарта Новай Беларусі сваёй «найлепшай інвестыцыяй» і заклікае не абясцэньваць высілкаў беларусаў для стварэння гэтага дакументу.
Пашпарт Новай Беларусі мае стаць заменаю дзяржаўнага пашпарта для тых беларусаў, якія з увагі на палітычны пераслед не могуць з'ездзіць на радзіму, каб атрымаць дакумент. Галоўны выклік праекту – дамагчыся, каб пашпарты Новай Беларусі прызнавалі ў свеце.
Выраб дакументаў планаваўся ў Літве, аднак у студзені Генеральная пракуратура рэспублікі выслала Беларускаму пашпартаваму цэнтру ліст, які можна ўспрыняць як пагрозу крымінальнай адказнасцю за выраб і выдаванне пашпартоў, пакуль гэтыя дакументы не будуць прызнаныя ў вызначаным законам парадку.
Неўзабаве пасля гэтага Святлана Ціханоўская абвясціла пра перанос «нашага "чырвонага пашпарта" ў тыя краіны, дзе праблема з дакументамі ніяк не вырашаная». Таксама беларуская лідарка падчас прамовы ў Сейме Літвы з нагоды Дня Волі заклікала ўлады суседняй краіны «выдаваць міжнародную абарону і дазволы на жыхарства сумленным беларусам». Яна канстатавала: шмат якія беларусы не могуць вярнуцца дадому і застаюцца без дакументаў, а бацькі не могуць аформіць нованароджаных дзяцей.
26 студзеня быў абвешчаны пачатак прыёму заявак на атрыманне пашпарта Новай Беларусі, аднак пра пачатак выдачы дакументу пакуль афіцыйна не паведамлялася.
Марыя Міхалевіч belsat.eu