Еўрадэпутат: лепш забараніць, а не абмяжоўваць імпарт збожжа з Беларусі і Расеі ў ЕЗ
Еўракамісія рыхтуецца ўвесці мыты на імпарт збожжа з Беларусі і Расеі, распавяла 19 сакавіка брытанская газета Financial Times. А пакуль Сейм Польшчы заклікаў увесці поўную забарону на імпарт у Еўразвяз прадуктаў харчавання з Беларусі і Расеі. Еўрадэпутат Пятрас Аўштравічус патлумачыў «Белсату», чаму лічыць забарону найлепшым рашэннем.
Літоўскі дэпутат Еўрапарламента Пятрас Аўштравічус распавёў, што лічыць імпарт збожжа з Беларусі і Расеі ў Еўразвяз «не адпаведным да рэаліяў». Шляхі гэтага экспарту, лічыць ён, трэба перакрыць.
Накласці на зерне з Беларусі і Расеі мыта – «другая добрая прапанова», адзначае ён, але поўную забарону ён лічыць лепшым варыянтам. Аўштравічус лічыць, што эканамічнае рашэнне можа ліквідаваць праблему, зрабіўшы беларускае і расейскае збожжа нявыгадным, але ён хацеў бы і палітычнага рашэння – эмбарга.
Забарона і дазволіць паменшыць фінансавыя магчымасці Расеі і Беларусі, і дапаможа еўрапейскім фермерам, якія сутыкаюцца з ростам канкурэнцыі з боку вытворцаў сельскагаспадарчай прадукцыі з Украіны і іншых краінаў.
Тым часам Польшча прапаноўвала абмежаваць імпарт у Еўразвяз прадуктаў харчавання таксама і з Украіны, гэтую прапанову, як пісала Politico, падтрымала Францыя.
Экспарт украінскага збожжа ў Еўразвяз Аўштравічус не лічыць непажаданым, а прапануе кампенсаваць ягоны рост закрыццём экспарту збожжа менавіта з Беларусі і Расеі. Тым больш, ўкраінскае збожжа накіраванае на экспарт у трэція краіны, а ў Еўразвязу няма патрэбы ў вялікай колькасці імпартнага збожжа, ён забяспечвае сябе сам.
«Мы чакаем, што Украіна будзе поўнавартасным сябрам Еўразвязу. Мы маем прызвычаіцца да ўкраінскага збожжа на еўрапейскім рынку, гэта непазбежна», – кажа Аўштравічус.
Ён падкрэслівае, што не хацеў бы «рэзкіх крокаў» у дачыненні да Украіны, бо сельская гаспадарка – самы «экспартаздольны» сектар эканомікі Украіны, абмежаванні якога паменшаць фінансавыя магчымасці Украіны.
Калі Украіна зойме расейскую нішу – «сардэчна запрашаем», кажа Аўштравічус. Ён нагадвае, што на ўкраінскім рынку прадаецца мноства польскіх харчовых прадуктаў, таму заклікае глядзець на праблему ўкраінскага збожжа не як на рызыку, а як на пытанне гандлю.
Эканоміку Беларусі ён таксама не бачыць вялікаю рызыкай для Еўразвязу, але заклікае «паводзіць сябе палітычна карэктна». Калі Беларусь спрыяе расейскай вайсковай агрэсіі і трымае палітычных зняволеных, трэба прымаць пастановы і санкцыі з аглядкай на гэта, а не на эканамічныя пытанні, мяркуе ён.
Беларусь зарабіла на экспарце збожжавых у Польшчу ў 2023 годзе 201 000 еўра супраць 132 000 еўра ў 2022 годзе. Больш за ўсё за апошнія пяць гадоў было ў 2021 годзе – 373 000 еўра. У натуральным выражэнні экспарт збожжавых у 2023 годзе павялічыўся ў 2,6 разы (з 181,4 тоны да 480,9 тонаў). Аднак гэта нашмат менш за 2021 год, калі было пастаўлена 2497,5 тоны.
Зусім інакш ідуць справы з прадуктамі мукамольнай прамысловасці; соладам; крухмалам; інулінам; пшанічнай клейкавінай. У 2023 годзе адбыўся небывалы з 2019 года ўсплёск экспарту. Прададзена гэтых тавараў на 4,78 млн еўра, а ў 2022 годзе было ўсяго 52 000 еўра, а ў папярэднія два гады сумы былі яшчэ меншымі.
У Расеі сцвярджаюць, што мыты Еўразвязу не будуць праблемай: кажуць, што пастаўкі «мелі сітуацыйных характар і вымяраліся ў лепшым выпадку сотнямі тысячаў тон па масавых культурах», і пераконваюць, што збожжа і масленічныя прадукты – «гэта прадукты з вельмі канкурэнтным рынкам, слаба прывязаным да канкрэтных лагістычных маршрутаў».
Алесь Сіліч, Алесь Наваборскі / ЮК belsat.eu
