У Гомлі школьнікаў змушаюць слухаць савецкія ваенныя песні кожны перапынак. Але гэта толькі частка больш шырокай тэндэнцыі, калі школы ператвараюцца ў асяродкі ідэалагічнага апрацоўвання дзяцей.
Цяпер кожны перапынак у Гомельскай школе № 34 школьнікі будуць чуць ваенныя песні савецкага часу. Гэта частка ініцыятывы «80 дзён да Перамогі», у межах якой вучняў прымушаюць штодня слухаць музыку, якая яшчэ 30–40 гадоў таму была сімвалам савецкай ваеннай прапаганды.
Ідэя, на першы погляд, можа здавацца някепскаю. Але калі прыслухацца да тэкстаў песень, робіцца відавочна: у іх прапагандуецца гераізацыя вайны, пакута як норма, а ідэя патрыятызму звязаная выключна з ахвяраю.
У TikTok ды іншых сацыяльных сетках беларусы здзіўляюцца: «Дзеці павінны бавіць перапынкі, адпачываць і камунікаваць, а не штодня праслухоўваць песні, якія апяваюць вайну».
Гэтая ініцыятыва – толькі частка агульнай палітыкі, у межах якой школы пераўтвараюцца ў цэнтры ідэалагічнага ўздзеяння. Вось толькі некаторыя з адносна нядаўніх навацыяў беларускай сістэмы адукацыі.
- Абавязковыя «лекцыі патрыятызму»: замест заняткаў крытычнага мыслення школьнікам уводзяць лекцыі пра «вялікую гісторыю Беларусі», але з ухілам на савецкі перыяд і ідэалізацыю аўтарытарнай улады.
- «Дні ваеннай славы»: школьнікаў масава зганяюць на мітынгі, прымушаюць да ўдзелу ў пастаноўках, прысвечаных ваенным падзеям.
- Ідэалагічныя выхавальнікі: у школах з’явіліся «класныя кіраўнікі ідэалогіі», якія сочаць за палітычнымі поглядамі вучняў ды іхных бацькоў.
- «Палітычныя кўэсты»: замест класічных пазашкольных актыўнасцяў школьнікам прапануюць гульні накшталт «Знайдзі і знішчы ворага».
- Абавязковыя «размовы пра важнае», дзе настаўнікі пад выглядам патрыятычнага выхавання транслююць дзяржаўную ідэалогію.
- Увядзенне вайсковага рыхтавання ў школы: вучняў прымушаюць апранаць уніформу, маршыраваць і вывучаць асновы арміі.
- Мілітарызаваныя школьныя летнікі: замест звыклых летнікаў, дзе дзеці адпачывалі і вучылі замежныя мовы – цяпер зборы ў стылі кадэцкіх вучэльняў з вывучэннем страявога рыхтавання.
- Лекцыі «дзяржаўнага патрыятызму»: дзеці вымушаны вучыцца паводле праграмаў, што ўлучаюць апраўданне дзеянняў дзяржавы і крытыку Захаду.
- Забарона на «няправільныя» кнігі: беларускія школы ачышчаюцца ад незалежнай літаратуры і кніг, якія змяшчаюць альтэрнатыўныя погляды на гісторыю.
Пакуль ува ўсім свеце школы развіваюць навыкі будучыні, як лічбавую адукацыю, крытычнае мысленне, экалагічную граматнасць, у Беларусі школьнікаў спрабуюць ператварыць у апантанае савецкай эпохай пакаленне.
Як адзначае псіхалагіня Наталля Корзун, сталы ўплыў вайсковай тэмы на дзяцей можа весці да павышэння ўзроўню агрэсіі і неспрыяльнага эмацыйнага стану, адчужэння ад культурніцкага і гістарычнага кантэксту роднай краіны, дэфармацыі светапогляду і замены крытычнага мыслення на ідэалагічныя догмы.
Надзея Вольная belsat.eu
