Якую зброю незаконна выкарыстоўвалі супраць пратэстоўцаў у Беларусі. Даклад праваабаронцаў
Праваабаронцы Міжнароднай федэрацыі за правы чалавека (FIDH) не толькі сабралі сведчанні аб незаконным ужыванні зброі беларускімі сілавікамі, але і зрабілі агляд магчымых паставак зброі сілавікам і шляхоў прыцягнення пастаўляльнікаў да адказнасці.
Міжнародная федэрацыя правоў чалавека падрыхтавала даклад аб незаконным ужыванні зброі для разгонаў дэманстрацыяў у Беларусі са жніўня 2020 года.
«Хаця ў пераважнай большасці выпадкаў гэтыя пратэсты мелі мірны характар, улады жорстка здушылі іх, – пішуць праваабаронцы. – Супрацоўнікі праваахоўных органаў, узброеныя стрэльбамі і пісталетамі, гумовымі кулямі і дубінкамі, святлошумавымі гранатамі і ірытантамі, сярод іншага, наўмысна, непрапарцыйна і нявыбарча ўжывалі сілу супраць удзельнікаў пратэстаў: жанчын, няпоўнагадовых і пажылых людзей ды інвалідаў, што прывяло да чатырох пацверджаных смярцяў».
Пасля разгонаў пратэстаў журналісты знаходзілі гільзы і боепрыпасы, вырабленыя пераважна ў Расеі і краінах Еўразвязу, а на кадрах з пратэстаў у руках беларускіх сілавікоў бачылі ў тым ліку зброю, якая магла трапіць у Беларусь у абыход эмбарга Еўразвязу, якое дзейнічае з 2011 года.
Беларускія праваабаронцы дакументавалі пранікальныя агнястрэльныя раненні, пераломы касцей, страту зроку і іншыя сур’ёзныя траўмы, якія атрымалі ўдзельнікі мірных пратэстаў. FIDH згадвае аўдыёзапіс, на якім намеснік міністра ўнутраных справаў Мікалай Карпянкоў кажа сілавікам «выкарыстоўваць зброю і страляць проста ў лоб, проста ў твар» – гэта пацвярджае наўмысны і сістэматычны характар гвалту, каардынаваны на самым высокім узроўні.
З еўрапейскай і амерыканскай зброі ў беларускіх сілавікоў заўважылі драбавікі амерыканскай кампаніі «Remington» і амерыканскай «Mossberg & Sons», італьянскіх «Fabarm-Fabbrica Bresciana Armi» і «Benelli Armi», пісталеты швейцарска-нямецкай «SIG Sauer» і аўстрыйскай «Glock», гумовыя кулі турэцкай «Sterling» і латышскай «Duplex», святлошумавыя патроны польскай «Fam-Pionki», расейскія аэразольныя і газавыя гранаты, святлошумавыя гранаты чэшскай кампаніі «Zeveta» (апошняя адмаўляе, што гранаты яе).
FIDH перадала некаторым згаданым кампаніям папярэднюю версію дакладу. Італьянскія кампаніі заявілі, што ў Беларусі маглі аказацца турэцкія копіі іх зброі.
На думку праваабаронцаў, забарону Еўразвязу на пастаўкі ў Беларусь маглі таксама парушаць аўтамабільныя кампаніі «Mercedes-Benz» і «MAN Truck & Bus» з Нямеччыны і «Iveco» з Італіі, машыны якіх выкарыстоўвалі як базу для вадамётаў.
Праваабаронцы заклікалі Еўразвяз выканаць 21 пункт супраць незаконных паставак зброі ў Беларусь. У тым ліку забяспечыць належнае выкананне рэжыму эмбарга і санкцыяў, расследаваць парушэнні і не дапусціць паслаблення санкцыйнага рэжыму, забяспечыць больш эфектыўны ахоп Агульным вайсковым спісам Еўразвязу зброі «менш лятальнага дзеяння», узмацніць патрабаванні да нацыянальнай справаздачнасці ў экспарце зброі, прасоўваць эмбарга на пастаўкі зброі ў Беларусь на ўзроўні Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў, запатрабаваць расследавання ад Нямеччыны, Італіі, Польшчы і Чэхіі, разглядзець магчымасць увядзення санкцыяў супраць нееўрапейскіх кампаніяў – пасталяльнікаў зброі.
АА belsat.eu
