Z jakiej zachodniej broni nielegalnie strzelano do demonstrantów na Białorusi
Międzynarodowa Federacja Praw Człowieka (FIDH) nie tylko zebrała dowody na nielegalne wykorzystywanie broni przez białoruskich mundurowych do rozpędzania pokojowych protestów. Opublikowała też raport na temat zachodniej broni nielegalnie sprzedanej reżimowi Łukaszenki
– Chociaż w zdecydowanej większości przypadków protesty miały charakter pokojowy, władze brutalnie je stłumiły – piszą obrońcy praw człowieka. Funkcjonariusze organów bezpieczeństwa, uzbrojeni w strzelby i pistolety, gumowe kule i pałki, granaty hukowe i gaz, w sposób umyślny, nieproporcjonalny i niewybiórczy stosowali siłę wobec uczestników protestów, w tym kobiet, niepełnoletnich i osób starszych, niepełnosprawnych. Doprowadziło to do czterech potwierdzonych zgonów.
W miejscach, gdzie milicja rozpędzała demonstracje, znajdowano łuski po nabojach, pociski i resztki granatów wyprodukowanych głównie w Rosji i państwach Unii Europejskiej. Na zdjęciach z pacyfikacji widać też, że białoruscy mundurowi używają broni, która mogła tam trafić nielegalnie – omijając nałożone w 2011 roku embargo.
Białoruscy obrońcy praw człowieka dokumentowali rany postrzałowe, złamania, utraty wzroku i słuchu oraz inne poważne obrażenia uczestników demonstracji zadane im przez mundurowych. FIDH wymienia w swoim raporcie nagranie audio, w którym wiceminister spraw wewnętrznych Mikałaj Karpiankou rozkazuje milicjantom “używać broni i strzelać prosto w czoło, prosto w twarz”. Potwierdza to umyślne i systematyczne stosowanie przemocy, koordynowane na najwyższym poziomie.
FIDH przypomina, że sprzedaż broni reżimowi Alaksandra Łukaszenki od 2011 roku objęta jest zachodnim embargiem. Mimo to milicja używała broni palnej, amunicji i granatów wielu zagranicznych producentów. Można podejrzewać, że część z nich trafił na białoruś jako “przedmioty podwójnego przeznaczenia” – w charakterze broni myśliwskiej lub sportowej. Są jednak rodzaje uzbrojenia, które musiały tam trafić w pełni nielegalnie.
Obrońcy praw człowieka opublikowali listę firm, z których produkty były używane przeciwko Białorusinom. Były to: strzelby śrutowe amerykańskich firm Remington oraz Mossberg & Sons, włoskich producentów Fabarm-Fabbrica Bresciana Armi oraz Benelli Armi, szwajcarsko-niemieckie pistolety SIG Sauer, austriackie pistolety Glock, gumowe kule tureckiej firmy Sterling i łotewskiej Duplex, naboje dźwiękowe polskiej Fabryki Amunicji Myśliwskiej “FAM Pionki”, rosyjskie granaty z gazem łzawiącym, granaty hukowe czeskiej firmy Zeveta.
FIDH przekazała niektórym firmom zbrojeniowym wstępną wersję raportu. Włoscy producenci oświadczyli, że na Białoruś mogły trafić tureckie kopie ich broni. Z kolei czeska Zeveta zaprzeczyła, by znajdowane przez białoruskich działaczy resztki granatów były jej produkcji.
Według FIDH, embargo Unii Europejskiej mogły też naruszyć niemieckie koncerny motoryzacyjne Mercedes-Benz, MAN Truck & Bus oraz włoskie Iveco, na których ciężarówkach zbudowano używane przez milicję armatki wodne.
Obrońcy praw człowieka wezwali Unię Europejską do realizacji 21 punktów przeciwko nielegalnym dostawom broni na Białoruś. Chodzi m.in. o należyte respektowanie embarga i sankcji, śledztwa w sprawie ich złamania oraz niedopuszczenie do osłabienia sankcji wobec reżimu, objęcie Wspólnym Wykazem Uzbrojenia Unii Europejskiej także broni “mniej śmiercionośnego działania”, wzmocnienie sprawozdawczości dotyczącej eksportu broni przez państwa członkowskie, poparcie embarga na sprzedaż Białorusi broni na poziomie ONZ, domaganie się od władz Niemiec, Włoch, Polski i Czech śledztwa w sprawie sprzedaży broni i amunicji reżimowi, rozpatrzenie możliwości nałożenia sankcji na dostawców broni spoza UE.
aa,pj/belsat.eu
