Нягледзячы на здушэнне любой пратэставай актыўнасці ў Беларусі, улады краіны пачуваюцца няўпэўнена перад абвешчанымі на 26 студзеня прэзідэнцкімі выбарамі. Дый вайна ва Украіне не надае ім аптымізму.
Як заявіў у каментары «Белсату» палітычны аналітык Вадзім Мажэйка, мэта ўладаў падчас гэтай электаральнай кампаніі – «у краіны сярод людзей вярнуць сабе легітымнасць, а на міжнароднай арэне паказаць, што 2020 год скончыўся». Аднак, паводле яго, па-за межамі прапаганды складана ствараць ідэалізаваную выяву таго, што ва ўладаў нібыта ўсё пад кантролем.
,,«Рэжым, канечне, можа пераканаць уласных прапагандыстаў, але на міжнароднай арэне рэй вядуць дэмакратычныя сілы, і спадзевы [Аляксандра] Лукашэнкі на тое, што ён перагорне старонку і ўсіх зможа пераканаць, што ён новы легітымны прэзідэнт, не спраўдзяцца. Мы ўжо бачым хвалю непрызнання будучай імітацыі выбараў еўрапейскімі парламентамі і наднацыянальнымі структурамі», – сказаў ён.
Мажэйка адзначыў, што Лукашэнка прымеркаваў свае выбары пад інаўгурацыю прэзідэнта ЗША Доналда Трампа, каб у тым ліку спрасціць свой удзел у магчымых перамовах адносна вайны Расеі супраць Украіны. Але пакуль ягоная асоба «не сустракае вітанняў на той самай Украіне».
Агулам, на думку аналітыка, галоўныя пагрозы для Лукашэнкі звязаныя з ягонаю залежнасцю ад Расеі, асабліва пасля таго, як ён стаўся суагрэсарам у вайне супраць Украіны:
,,«Лёс яго шмат у чым залежыць ад таго, як скончыцца вайна, якімі будуць дамоўленасці пра перамір’е, і абсалютна не факт, што яны будуць для яго выйгрышнымі».
Што застаецца рабіць
Асноўныя небяспекі для ўладаў Беларусі ў расейска-ўкраінскай вайне бачыць і Алена Жываглод з кампаніі «Сумленныя людзі». А вось уласна беларусы на сітуацыю ў краіне пакуль паўплываць могуць няшмат. Асабліва з улікам таго, што рэпрэсіі перад выбарамі будуць толькі ўзмацняцца. Таму Жываглод раіць умацоўваць сувязі ў грамадзянскай супольнасці, пашыраць дэмакратычныя погляды.
«Мы можам камунікаваць са сваім асяроддзем, развіваць крытычнае мысленне, узаемадзеяць з тымі, хто сёння не мае доступу да незалежных медыяў, дапамагаць ім уключацца, мы можам гаварыць з імі пра тое, чаму мы называем гэтыя выбары нелегітымнымі, чаму мы кажам, што гэта кандыдаты-спойлеры. Гэта тое, на што мы можам уплываць. Працаваць з грамадзянскаю супольнасцю, працаваць са сваім асяроддзем, змагацца з прапагандаю, змагацца з дэзынфармацыяй, каб як мага больш людзей разумелі гэтыя палітычныя лозунгі, што гэта не выбары, гэта так званыя выбары, гэта бязвыбары, гэта фарс-імітацыя», – заявіла яна.
Адносна выбарчай кампаніі Жываглод сказала, што «парушэнняў ужо дастаткова, каб сказаць, што выніку гэтых выбараў нельга прызнаваць».
У сваю чаргу Мажэйка адзначыў, што нават спакойная і кантраляваная ўладамі выбарчая кампанія не гарантуе ім адсутнасць праблемаў у будучыні. Ён нагадаў, што менавіта за «ідэалістычнымі» выбарамі 2015 года адбыліся выбары 2020-га. Паводле яго, нават пры наяўнасці рэпрэсіяў вонкава спакойныя выбары, без вулічнага гвалту сілавікоў, дапамагаюць вырастаць людзям, якія «не бачылі, як б’юць за выбары, і якія на наступных выбарах акурат нармальна выходзяць, як мы гэта бачылі ў 2020 годзе».
Цэнтральная выбарчая камісія зарэгістравала на выбары пяцёх кандыдатаў: Аляксандра Лукашэнку, Алега Гайдукевіча, Ганну Канапацкую, Сяргея Сыранкова і Аляксандра Хіжняка. Дзень галасавання прызначаны на 26 студзеня. Прадстаўнікі дыяспары за межамі Беларусі прагаласаваць не змогуць. Дэмакратычныя сілы і некаторыя краіны ўжо не прызнаюць гэтых выбараў.
Алесь Залеўскі, Макар Мыш belsat.eu
