Нафтавая галіна ў Беларусі перажывае няпросты час. У выніку фінансавых цяжкасцяў нафтаперапрацоўчых заводаў у Наваполацку і Мазыры пагаршаецца і агульны эканамічны стане адпаведных рэгіёнаў.
Як піша «Zerkalo», у Наваполацку за студзень ‒ ліпень было сем стратных прадпрыемстваў з агульнаю сумаю чыстых стратаў больш як Br 1 млрд. Пры тым што ў аналагічны перыяд мінулага года кампаніі працавалі ў плюс і мелі чыстага прыбытку на амаль Br 39,6 млн. Рэнтабельнасць продажаў арганізацыяў гораду складае мінус 7,6 % (год таму яна была плюс 7,5 %). Паводле выдання, страты магуць быць звязаныя з праблемамі нафтаперапрацоўчых прадпрыемстваў, што ёсць найбуйнейшымі вытворцамі гораду ‒ «Нафтан» і «Палімір».
Падобная сітуацыя і ў Мазырскім раёне, дзе месціцца Мазырскі НПЗ. За студзень ‒ жнівень чыстыя страты 11 стратных мясцовых прадпрыемстваў склалі амаль Br 660 млн. Летась у цэлым арганізацыі раёну працавалі ў плюс і мелі агульны чысты прыбытак на Br 262 млн. Рэнтабельнасць продажаў за год упала з плюс 6,6 % да мінус 2,3 %.
На «Нафтан» прыходзіцца 98 % аб’ёму прамысловай вытворчасці Наваполацку, на Мазырскі НПЗ ‒ 95 % раёну. У выніку чаго, калі «прадпрыемства працуе з вялікімі стратамі, то ў мінус выходзіць увесь раён».
Навуковы працаўнік BEROC, эканаміст Анатоль Харытончык заявіў, што імаверныя праблемы ў беларускіх НПЗ маглі ўзнікнуць праз памяншэнне розніцы ў кошце нафты маркі «Urals», якую яны закупляюць у Расеі, і папулярнай у свеце маркі «Brent». За год розніца, дзякуючы якой НПЗ зараблялі, скарацілася больш як удвая.
«Маржа за кошт продажу нафтапрадуктаў на экспарт усё ў меншай ступені пакрывае страты на ўнутраным рынку (а мяркуючы са статыстыкі прыбытку і рэнтабельнасці, зусім не пакрывае)», ‒ мяркуе Харытончык.
Паводле эксперта, калі ў ліпені ‒ жніўні пастаўкі на экспарт былі адносна невялікія, значная доля прадукцыі НПЗ ішла на ўнутраны рынак. Але кошты ў Беларусі на паліва ды іншую прадукцыю нафтахімічнай галіны рэгулююцца і не растуць суразмерна выдаткам, якія значна павялічваюцца праз падаражэнне расейскай нафты.
Яшчэ адною прычынаю росту выдаткаў вытворчасці эканаміст назваў істотнае павышэнне выдкаткаў на аплату працы ва ўмовах нястачы работнікаў і канкурэнцыі за іх у эканоміцы. Таксама ён згадвае і наступствы ўрагану, у выніку якога Мазырскі НПЗ на тыдзень страціў электразабеспячэнне праз абрывы элетралініяў.
Якуб Хруст belsat.eu