«Транспартная вайна» паміж Казахстанам і Беларуссю завяршылася? Краіны пайшлі на саступкі
Напрыканцы 2023 года паміж Беларуссю і Казахстанам пачаўся чарговы этап «транспартнай вайны», калі фуры і прычэпы з гэтых краінаў сутыкнуліся з забаронамі на працу адно ў аднаго. Магчыма, сітуацыя ўжо палепшылася.
5 сакавіка на Нацыянальным прававым партале Беларусі была апублікаваная пастанова Міністэрства транспарту і камунікацыяў ад 16 лютага № 8. Згодна з ёю грузавыя аўтамабілі і цягачы, зарэгістраваныя ў Казахстане, Кыргызстане і Арменіі, атрымалі дазвол на ўезд у транспартна-лагістычныя цэнтры (ТЛЦ) каля беларускай мяжы з Еўразвязам. Паводле пастановы ад 21 лістапада 2023 года № 44, такое права было толькі ў фураў і прычэпаў, зарэгістраваных у Беларусі і Расеі.
Як адзначыў адзін з суразмоўцаў «Белсату» з лагістычнай галіны, такое рашэнне тэарэтычна можа дапамагчы абысці санкцыі пры экспарце з Беларусі і Расеі ў Еўразвяз. У такім разе больш машынаў з сярэднеазіяцкімі таварамі будзе перачапляцца на мяжы, і «польскія транспартнікі па тахографе не змогуць праверыць, ці сапраўды тавар едзе з умоўнай Астаны».
Аднак, паводле яго, санкцыі на імпарт у Беларусь і Расею даволі ўдала «абыходзяцца шляхам банальнай замены дакументаў на нейтральнай тэрыторыі (самы просты варыянт)».
Кітай прымусіў дамаўляцца
У сваю чаргу іншая крыніца «Белсату» адзначыла, што гэтая пастанова Міністрэрства транспарту стала, хутчэй за ўсё, вынікам дамовы паміж уладамі Казахстану і Беларусі.
«Бо даволі хутка казахі знялі забарону на перачэп і перагруз для аўтаў, якія ідуць з Еўропы ў Казахстан. З 1 студзеня забаранілі, а 10 лютага знялі забарону. А беларусы ў адказ пусцілі на ТЛЦ. Ну і каб паказаць, быццам ЕАЭС існуе, можна і астатнім [Арменіі і Кыргызстану. – Belsat.eu]. Іх там мінімальны адсотак. Казахстан і Беларусь – галоўныя краіны транзіту. Мы – з ЕЗ, яны – з Кітаю», – заявіў суразмоўца.
Таксама, паводле яго, цяпер ідзе спрэчка за мытню для тавараў кшталту e-commerce з Кітаю паміж Менскам і Астаной.
«Казахі і беларусы любяць уводзіць дадатковы дагляд для тавараў з Кітаю, якія ідуць на Еўропу. І спрэчка там даўняя, ад перадзелу дазволаў да кошту мытні за кілаграм. Таму тут далёка не толькі пра санкцыі. А пра тое, як зарабляць на транзіце ва ўмовах санкцыяў», – адзначыў ён.
На ягоную думку, цяжка сказаць, які з бакоў перамог у гэтым канфлікце, хутчэй яны абодва пайшлі на саступкі, бо «інструменты ціску ёсць у абодвух».
«Тут і Кітай сказаў сваё, сто пудоў. Кшталту: дамаўляйцеся», – заявіў суразмоўца.
16 красавіка 2022 года Беларусь у адказ на заходнія санкцыі забараніла еўрапейскім аўтамабільным грузаперавознікам праязджаць праз Беларусь, дазволіўшы ім толькі заязджаць у лагістычныя цэнтры каля мяжы для перагрузу або перачэпкі. Далей груз везлі беларускія і расейскія перавознікі. Але ў Казахстане сталі затрымліваць беларускія і расейскія фуры з грузам, які перагрузілі ў Беларусі з машынаў ЕЗ, бо там з 2017 года дзейнічаў адпаведны закон.
На пачатку чэрвеня 2022 года Казахстан адмяніў забарону на перачэпку для перавознікаў з Расеі і Беларусі, спаслаўшыся на «праяву разумення і добрую волю». А ў траўні 2023 года дазволіў беларускім перавознікам ужываць схему перачэпкі і перагрузкі да 1 студзеня 2024 года. Аднак 9 кастрычніка Астана зноў увяла забарону на аўтамабільныя перавозкі грузаў з трэціх краінаў з выкарыстаннем перачэпкі і перагрузкі. З 26 лістапада ўжо Беларусь дазволіла перагрузку і перачэпку ў ТЛЦ толькі грузавым аўтамабілям і цягачам, зарэгістраваным у Беларусі і РФ.
Ці скончаная цяпер «транспартная вайна» паміж Менскам і Астаной, не вядома. Але казахскім фурам дазволена заязджаць у памежныя ТЛЦ у Беларусі толькі да 31 снежня 2024 года. Для Арменіі і Кыргызстану такія абмежаванні ў новай пастанове беларускага Мінтрансу не пазначаныя.
Макар Мыш belsat.eu
