Журналісты «Белсату» прайшлі ў мінулы панядзелак 12 кіламетраў уздоўж чаргі цяжкавікоў, якая марудна пасоўвалася ў кірунку Беларусі – да памежнага пераходу Баброўнікі. Даведаліся шмат чаго з сакрэтнага жыцця дальнабойнікаў, прасякліся іхным трываннем і надыхаліся водарам падляскага лесу (пахне Беларуссю!). Але спачатку – у самым хвасце калоны – атрымалі гарачы зарад энергіі ад кіроўцы-беларуса, які ведаў універсальны адказ на пытанне, хто вінаваты.
Прыкладна так і гучала: ува ўсім вінаваты «Белсат». «А хто яшчэ? Усё праз вас, якія ўцяклі за мяжу і адтуль патрабуюць санкцыяў для радзімы!» – нервова выгаворвае кіроўца, спыніўшы свой цяжкавік у хвасце чаргі. Мужчына выскоквае з кабіны, робіць колькі крокаў туды-сюды і ў адказ на нашае маўчанне лупіць сабе кулаком у грудзі: «Так, я – ябацька!..» Для пэўнасці паўтарае фразу тры разы і з трэскам зачыняе дзверцы кабіны.
Ад павароту на Страшава да павароту на Нарэйкі мы ні разу больш не пачулі такіх песень і такога трэску. Астатнія дальнабойнікі былі ўдзячнымі і зычлівымі суразмоўцамі.
«Учора чарга да 25 кіламетраў была. Чаму сёння меншая? Ну, Нямеччына ж у выходныя грузаў не адпраўляе, таму ў панядзелак меншая. Але да канца тыдня будзе зноў тое самае. Але і цяпер, думаю, двое содняў прастаю як піць даць», – дзеліцца з намі беларускі кіроўца.
Распавядае, што раней ездзіў праз пераход Кузніца – Брузгі, але цяпер яго зачынілі. На пытанне, як гэтую сітуацыю ацэньваюць ягоныя калегі, усміхаецца:
«Калі шчыра, большасць вінаваціць Лукашэнку. Маўляў, назапрашаў гасцей, дык і зачыніліся. Я не ведаю, наколькі ўсё праўда. Але, натуральна, усе незадаволеныя, бо такія прастоі нікому не выгадныя. І на заробку адаб’ецца, бо я ад кола працую: колькі накатаў – столькі атрымаў».
Большасць фураў у чарзе – з беларускімі нумарамі. Але ёсць з расейскімі і польскімі. Пабачылі нават з украінскімі. Уздоўж чаргі перыядычна праязджаюць вайсковыя машыны.
«Штотыдзень усё горш і горш робіцца. Як кажуць, усё для кіроўцаў! Абʼязджаць праз Казловічы? Дык там цяпер, расказваюць, 30 кіламетраў чарга. Праз Латвію яшчэ горш. Кузніца была адкрытая – было весялей. І тое, што там здарылася… Дык а мы тут пры чым? Трэба было іншы варыянт шукаць з уцекачамі гэтымі», – выказвае меркаванне наш чарговы суразмоўца.
Тлумачыць, што раней праходзіў мяжу за адну змену (15 гадзінаў). Цяпер – за дзве-тры. Удакладняе: пасля працоўнай змены кожны кіроўца павінен мець як мінімум 9 гадзінаў адпачынку.
Каб паказаць, што «фура спіць», кіроўцы чапляюць на хвост прычэпа камізэльку. Гэта значыць, што яна часова па-за рухам і яе можна абʼязджаць. Але бывае, што засынаюць у чарзе і не паводле рэгламенту.
«Ну, як чалавек хоча спаць, то хай спіць! Першы раз пабудзім, а на другі – абʼедзем», – смяецца кіроўца, які працуе на расейскую кампанію грузаперавозак. І запрашае нас пакаштаваць «дальнабойнай» кавы ў кабіне свайго цяжкавіка (з ветлівасці адмаўляемся). Паказвае спальныя месцы, лядоўню, дадатковую прыладу для ацяплення кабіны, іншыя выгоды.
«Наш брат – цяжкавік, і мы два тыдні можам жыць камфортна без папаўнення ежы. Мы не немцы, мы не памром, не перажывайце!» – праменіцца аптымізмам кіроўца.
Але каб пытанні «не памерці» і «не праспаць» зусім не паўставалі перад кіроўцамі, раіць польскім памежнікам пабудаваць на гэтым пераходзе накапляльнік для фураў, як гэта зрабілі літоўцы і, дарэчы, беларусы (у Брузгах).
«Хаця б на машынаў 200–300, хай нават платны будзе, каб мы спакойна маглі даязджаць да мяжы. Мы прыедзем туды, будзем круціць свае паўзы дзённыя, нікому не будзем перашкаджаць. І абочыны чыстыя будуць», – выказвае пажаданне кіроўца фуры.
Наконт абочынаў мае рацыю. Яны, мякка кажучы, не ўсюды чыстыя. Смецце забіраюць, але нячаста. Ёсць праблема і з прыбіральнямі. Дакладней, з іх колькасцю. З харчаваннем – таксама цяжкасці.
«Што, не бачыце? На кожным метры сталоўка стаіць: заходзь, замаўляй і еж», – жартуе яшчэ адзін дальнабойнік (частуем яго цыгарэтамі, бо скончыліся).
Натуральна, ніякіх сталовак тут днём з агнём не адшукаеш. Іншы кіроўца кажа, што замовіць ежу можна праз тэлефон. Аднак за цэлы дзень мы толькі раз пабачылі, як гэта працуе: падʼязджае легкавік з беларускімі нумарамі, з яго выскоквае маладзён і перадае дальнабойніку пакунак з харчамі. На жаль, размаўляць з намі не захацеў.
Бліжэй трохкіламетровай зоны, дзе пачынае дзеяць рэжым надзвычайнага становішча, уведзены польскімі ўладамі ў сувязі з міграцыйным крызісам, кіроўцы яшчэ больш змучаныя чаканнем. Адзін з іх расказвае, што за суботу – нядзелю праехаў у чарзе 20 кіламетраў, у панядзелак пайшлі ўжо трэція содні чакання.
Сцвярджае, што, калі ўсё было нармальна, менавіта тут, за 3 кіламетры да пераходу, і пачыналася чарга.
«Нашая праца невялікая: ехаць, рухацца. І звычайна за содні тут праходзілі. А цяпер трэція ўжо стаім. Чаму так? Ну, вядома, Кузніцу зачынілі. Але яшчэ гэтыя праблемы з электроннымі пломбамі…» – кажа дальнабойнік.
«І пломбы ж гэтыя ніяк ні на што не ўплываюць, – падхоплівае ягоны калега. – Толькі баблосы збіраюць і чаргу тармозяць. Раней 50 еўраў каштавала гэтая пломба, цяпер – 100 еўраў. І вешаюць усім запар. Нават калі без прычэпу машына – на «галовы» вешаюць. Бывае, што па 6 гадзінаў у тэрмінале людзі чакаюць гэтыя пломбы».
Міграцыйны крызіс, памежны пераход у Кузніцы, зачынены палякамі, навігацыйныя пломбы, за якія даводзіцца плаціць, – усё гэта кіроўцы ў шматкіламетровай чарзе да мяжы ўспрымаюць з зайздросным трываннем. Маўляў, пандэмія нас не спыніла – і гэта не спыніць. Перачакаем.
«А што з таго, што будзем псіхаваць і злавацца? Нічога ж гэта не зменіць», – запэўнівае адзін з іх. Словы беларуса.
Падляскі лес абапал таксама пахне Беларуссю. «Не, грыбамі», – жартуе калега-журналістка (недалёка – вёсачка з назваю Грыбаўцы). Дарэчы, з надыходам цемры чарга цяжкавікоў ажывае, пачынае рухацца больш імкліва. Але адначасова прырастае новымі фурамі. І, як заўважыў адзін з дальнабойнікаў, толькі Богу вядома, калі ўсё гэта скончыцца. З Богам – зразумела. Але ж вінаваты ўва ўсім «Белсат»…
ЗК belsat.eu