Чэрвень прынясе беларусам не толькі традыцыйны рост коштаў, але і новыя суды, выпускныя ў школах, ЦТ і розныя новаўвядзенні. Карэспандэнты «Белсату» сабралі разам галоўныя змены і падзеі першага месяца лета.
Суды над палітвязнямі
Менскі абласны суд 6 чэрвеня на закрытым судовым пасяджэнні пачне разглядаць крымінальную справу БелаПАН. Абвінавачанымі праходзяць палітвязні Андрэй Аляксандраў, Ірына Злобіна, Дзмітрый Наважылаў і Ірына Леўшына. Аляксандрава і Злобіну абвінавачваюць у тым, што яны дапамаглі плаціць штрафы, утрыманне ў зняволенні і адвакатаў не менш як 260 пацярпелым ад беззаконня рэжыму. Аляксандраву, Наважылаву і Леўшынай таксама інкрымінаванае стварэнне з работнікаў «БелаПАН» «экстрэмісцкага фармавання», увесь экстрэмізм якога палягаў на асвятленні падзеяў у Беларусі. Не абышлося і без абвінавачванняў ва ўхіленні ад падаткаў.
7 чэрвеня ў судзе Цэнтральнага раёну Менску пачнуць судзіць галоўнага рэдактара газеты «Новы час» Аксану Колб. Яе затрымалі 20 красавіка, да яе дадому прыехала група сілавікоў са шчытамі і кувалдамі. Жанчыне выставілі абвінавачанне паводле часткі 1 артыкулу 342 КК («Арганізацыя і рыхтаванне дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак, або актыўны ўдзел у іх»).
У гэты ж дзень у судзе Заводскага раёну сталіцы пачнецца суд над сацыёлагам, каардынатаркай Лятучага ўніверсітэту і сябрай Каардынацыйнай рады Таццянай Вадалажскай. Яе таксама абвінавачваюць паводле арт. 342 КК. Жанчыну затрымалі 23 сакавіка, калі яна прыйшла ў Следчы камітэт з нагоды хадайніцтва аб выездзе ў Літву на лячэнне.
8 чэрвеня ў Магілёўскім абласным судзе ў закрытым рэжыме стартуе суд над фрылансерам радыё «Свабода» Андрэем Кузнечыкам. Яго затрымалі ў лістападзе 2021 года, двойчы судзілі паводле адміністратыўных пратаколаў, а потым распачалі крымінальную справу.
А 2 чэрвеня ў Вілейцы пачнуць судзіць 27-гадовага палітзняволенага жыхара Маладзечна Паўла Кучынскага. Яму выставілі абвінавачанне паводле пяці артыкулаў Крымінальнага кодэксу: тры з іх за абразы і два за пагрозы. У Паўла інваліднасць другой групы ды рак чацвёртай стадыі. Ён застаецца пад вартай з 26 студзеня.
Санкцыі прыходзяць
Праз палітыку беларускага рэжыму працягвае пакутаваць эканоміка. Літоўцы апавясцілі Беларускую чыгунку аб спыненні з 4 чэрвеня перавозаў падсанкцыйных тавараў – прадукцыі дрэваапрацоўвання, вырабаў з гумы, чорных металаў. Апошнія цягнікі з імі будуць прынятыя ад БЧ 31 траўня. Працягнецца перавоз тавараў, якія не трапілі пад санкцыі.
У выніку гэтага страты Беларусі, паводле ацэнак уладаў разам з закрытай для транзіту тэрыторыяй Украіны складуць 26 млн т грузаў.
Агулам, як распавёў віцэ-прэмʼер, Мікалай Снапкоў, з чэрвеня прэміяльны еўрапейскі рынак будзе закрыты для беларускай драўніны, чорных металаў і вырабаў з іх, цэменту, апонаў, а гэта каля $ 1,8 млрд экспартнай выручкі.
Улады Польшчы да канца чэрвеня плануюць скончыць будаўніцтва на мяжы з Беларуссю плота ад мігрантаў, якіх масава завозілі ў нашу краіну з лета мінулага года. Да гэтага ж тэрміну пракладуць тэхнічную дарогу ўздоўж агароджы. Электроннае абсталяванне барʼера будзе гатовае ў верасні-кастрычніку.
Растуць тарыфы і цэны
З 1 чэрвеня павышаюцца тарыфы на цяплозабеспячэнне, газ і электрычнасць. Субсідаваныя тарыфы на цяплозабеспячэнне вырастуць з Br 21,9245 да Br 23,859 за 1 Гкал.
Таксама ўсталююць адзіную цану на прыродны газ (без дыферэнцыяцыі зімой і летам), які выкарыстоўваецца ў памяшканнях з усталяванымі прыборамі індывідуальнага ўліку расходу газу. Для спажыўцоў, у чыіх дамах выкарыстоўваюцца газавыя катлы для ацяплення, усталяваны адзіны тарыф на ўвесь год: Br 0,1977 за кубаметр. Для тых, хто спажывае ад 3000 да 5500 кубаметраў за год, тарыф складзе Br 0,2570, звыш 5500 кубаметраў – Br 0,5688. Калі газавыя ацяпляльныя прыборы адсутнічаюць, будзе стасавацца тарыф Br 0,5417.
Акрамя таго, павышаецца тарыф на электраэнергію, якая выкарыстоўваецца, апроч іншага, яшчэ і на абаграванне жылля. Пры ўмове яе выкарыстання для ацяплення, гарачага водазабеспячэння ў жылых дамах з электраплітамі, не абсталяваных сістэмамі цэнтралізаванага цяпло- і газазабеспячэння, пры адсутнасці дадатковага прыбора індывідуальнага ўліку аднаставачны тарыф складзе Br 0,1003. Дыферэнцыяваны тарыф – паводле двух часовых перыядах: мінімальных нагрузак (з 23.00 да 6.00) – Br 0,0702, у астатні час содняў – Br 0,1304 за 1 кВт·г.
Электраэнергія для ацяплення і гарачага водазабеспячэння ў жылых дамах (кватэрах), не абсталяваных сістэмамі цэнтралізаванага цяпло- і газазабеспячэння, пры наяўнасці асобнага прыбора індывідуальнага ўліку складзе Br 0,0433 за 1 кВт·г.
Акрамя гэтага, гарадзенская тытунёвая фабрыка «Нёман» на 30 капеек павышае цэны на цыгарэты «Pall Mall Nano Silver» – да Br 3,45.
Да 29 чэрвеня працягнулі рэгуляванне цэнаў на сацыяльна значныя тавары. Згодна з пастановай Міністэрства антыманапольнага рэгулявання № 25 ад 28 сакавіка, гранічны максімальны нарматыў рэнтабельнасці для вытворцаў павінен быць не большы за 10 %. А гранічныя максімальныя надбаўкі імпарцёра не могуць перавышаць 15–30 % у залежнасці ад віду тавару. Аналагічныя абмежаванні захоўваюцца на гандлёвыя надбаўкі для гуртовага і раздробнага гандлю. Гандлёвая надбаўка павінна ўсталёўвацца з улікам максімальнай гуртовай надбаўкі.
Што будзе з банкамі?
Аляксандр Лукашэнка даручыў да чэрвеня падрыхтаваць прапановы аб прававых пытаннях працы банкаў. Паводле яго, Камітэт дзяржкантролю мусіць адназначна прапісаць, «што можна, а што нельга».
«Недахопы ўласцівыя ўсім нашым банкам. І мы робім адназначную выснову, што дрэнна працуем з банкаўскай сістэмай. Мы не стварылі для іх нейкую прававую каляіну, у якой яны павінны выразна развівацца, прытрымлівацца пэўных нормаў, правілаў і законаў, не выходзячы за гэтую каляіну», – заявіў Лукашэнка.
Як зменіцца жыццё банкаў, пакуль невядома.
Што яшчэ з афіцыёзу?
На 18 чэрвеня таксама запланаваны чацвёрты з’езд РГА «Белая Русь». Новым кіраўніком ключавой праўладнай арганізацыі плануецца зрабіць рэктара Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэту, чальца Савету Рэспублікі Алега Раманава.
А Лукашэнка сваім указам змяніў назву памятнай даты 22 чэрвеня. Цяпер гэта не Дзень усенароднай памяці ахвяр Вялікай Айчыннай вайны, а Дзень усенароднай памяці ахвяр Вялікай Айчыннай вайны і генацыду беларускага народу.
Правакацыя супраць Украіны?
Дзяржаўны памежны камітэт з 1 чэрвеня да 31 жніўня абмяжоўвае ўезд і часовае перабыванне грамадзянаў у памежнай паласе на тэрыторыі Брагінскага, Лоеўскага і Хойніцкага раёнаў Гомельскай вобласці. Абмежаванні не распаўсюджваюцца на асоб, якія выконваюць службовыя абавязкі і якія ўдзельнічаюць у ахове мяжы. Таксама прыпыняецца выдача пропускаў у памежную паласу на тэрыторыі гэтых раёнаў.
Раней менавіта гэтыя раёны выкарыстоўваліся расейскімі войскамі для наземнай атакі Украіны з беларускай тэрыторыі.
Таксама ў Гомельскай вобласці з 22 чэрвеня да 1 ліпеня пройдуць планавыя вучэнні з вайсковымі камісарыятамі. Гаворка ідзе пра планавыя мабілізацыйныя вучэнні з ваенкаматамі і арганізацыямі Узброеных сілаў, якія дыслакуюцца на тэрыторыі рэгіёну.
Будуць шукаць воспу малпаў
Беларускае Міністэрства аховы здароўя абяцае да 15 чэрвеня распрацаваць айчынныя тэст-сістэмы для выяўлення воспы малпаў. Аднак, як заяўляе галоўны дзяржаўны санітарны лекар Аляксандр Тарасенка, «яны наўрад ці спатрэбяцца з прычыны таго, што рызыка завозу [інфекцыі. – Рэд. Belsat.eu] мінімальная».
А мінімальная яна, бо з-за палітыкі рэжыму Беларусь адрэзаная ад вонкавага свету.
Ад школы – да ЦТ
З 1 чэрвеня ў беларускіх школах пачынаюцца канікулы, якія працягнуцца да 31 жніўня. Выпускныя іспыты ў 9–11 класах школ пройдуць 1–9 чэрвеня. А выпускныя вечары запланаваныя на 10 чэрвеня. Сёлета 9-я і 11-я класы скончаць каля 150 тыс. вучняў. Мінадукацыі патрабуе, каб выпускныя праходзілі менавіта ў школах.
Першае ЦТ – па беларускай мове – пройдзе 14 чэрвеня. Затым цэнтралізаванае тэставанне пройдзе паводле наступнага графіку:
- 16 чэрвеня (чацвер) і 17 чэрвеня (пятніца) – расейская мова;
- 19 чэрвеня (нядзеля) – грамадазнаўства;
- 21 чэрвеня (аўторак) і 22 чэрвеня (серада) – матэматыка;
- 24 чэрвеня (пятніца) – біялогія;
- 26 чэрвеня (нядзеля) – замежная мова (англійская, нямецкая, французская, іспанская, кітайская);
- 28 чэрвеня (аўторак) – хімія;
- 30 чэрвеня (чацвер) – фізіка;
- 2 ліпеня (субота) – гісторыя Беларусі;
- 4 ліпеня (панядзелак) – геаграфія;
- 6 ліпеня (серада) – сусветная гісторыя (найноўшы час).
Сёлета ВНУ Беларусі плануюць прыняць каля 27,7 тыс. абітурыентаў на бюджэтную форму навучання, на платную – больш за 25 тыс.
Таксама 1 чэрвеня стартуе летняя аздараўленчая кампанія. Плануецца, што з 1 чэрвеня будуць адкрытыя ўсе лагеры з дзённым перабываннем, а ў першай дэкадзе чэрвеня максімальна адкрыюцца і лагеры з 24-гадзінным перабываннем.
А ДАІ да 5 чэрвеня праводзіць спецыяльнае комплекснае мерапрыемства «Увага: дзеці!». У гэтыя дні транспартавыя сродкі ў светлы час дня мусяць рухацца з уключаным блізкім святлом фараў.
Новыя кансультацыі з Расеяй
Лукашэнкаўскі рэжым у чэрвені правядзе цэлы шэраг новых кансультацыяў з пуцінскай Расеяй.
Гэтак, 1–2 чэрвеня ў Менску пройдзе семінар у пытаннях будаўніцтва Саюзнай дзяржавы. Разгледзяць пытанні забеспячэння гарантыяў працоўных правоў, атрымання годнага прыбытку, захавання здароўя, росту адукацыйнага і прафесійнага ўзроўняў, праблемы моладзевай занятасці.
10 чэрвеня ў Казахстане пройдзе пасяджэнне эканамічнай рады СНД.
А на 23–24 чэрвеня ў Горадні прызначаны Форум рэгіёнаў Беларусі і Расеі. Паводле расейскага амбасадара Грызлова, абмяркоўваюцца ў тым ліку падзеі ў гонар 250-годдзя пачатку акупацыі Вялікага Княства Літоўскага Расейскай імперыяй.
Той жа Грызлоў абяцаў, што поўная адмена роўмінгу паміж Беларуссю і Расеяй адбудзецца з 1 чэрвеня. 1 красавіка для беларускіх і расейскіх абанентаў сталі бясплатнымі ўваходныя званкі ў роўмінгу.
А як з сувяззю з вонкавым светам?
«Менсктранс» з 1 чэрвеня зробіць штодзённым аўтобус у Рыгу. Аўтобус Менск – Рыга праз Даўгаўпілс будзе адпраўляцца з менскага аўтавакзалу «Цэнтральны» а 8:40, а з Рыгі – а 8:50.
А вось запланаваны «Белавіяй» 2 чэрвеня новы рэйс у Ізраіль, як агулам усе рэйсы ў гэтую краіну, адмяняецца, прынамсі да канца сезону.
А вось кампанія «Turkish Airlines» паведаміла аб падаўжэнні адмены рэйсаў з Стамбулу ў Менск і назад да 30 чэрвеня ўключна. Раней паведамлялася аб адмене рэйсаў да 31 траўня.
Што датычыць злучэння з Расеяй, то «Белавія» з 1 чэрвеня мяняе час вылету і прылёту ранішняга рэйсу ў маскоўскі аэрапорт «Дамадзедава» (рэйс В2 957/958). Калі раней самалёт вылятаў з Менску а 8:40, то цяпер ён будзе адпраўляцца а 10:10, прылёт у Маскву – аб 11:30. Вылет з «Дамадзедава» запланаваны на 12:20, вяртанне а Менск – а 13:40.
9 і 10 чэрвеня паміж Менскам і Санкт-Пецярбургам пусцяць дадатковы цягнік № 250/249.
Што адкрыюць пасля рамонту?
З 1 чэрвеня ў Менску пасля рамонту адкрыецца кінатэатр «Мір». У абноўленай глядзельнай зале кінатэатру ўсталяваныя новыя крэслы, дадаўся VIP-шэраг. Пераабсталяваная прыкасавая зона, цяпер трапіць туды можна проста праз цэнтральны ўваход. Прыбіральні перанеслі з падземнага ўзроўню на першы паверх. У першы дзень працы ў кінатэатры пакажуць дзіцячыя і сямейныя фільмы.
У Горадні 15 чэрвеня плануюць адкрыць Румлёўскі мост.
А 30 чэрвеня на латышскім адцінку дарогі ў пункце пропуску «Сілэнэ», сумежны якому беларускі пункт пропуску «Урбаны», мусяць завяршыцца замена асфальтавага пакрыцця. Магчыма, паскорыцца праходжанне мяжы.
А што там у свеце?
На фоне расейскай блакады ўкраінскіх партоў у свеце пагаршаецца сітуацыя з харчаваннем. З-за гэтага Індыя ўводзіць з 1 чэрвеня і да 31 кастрычніка абмежаванне на экспарт цукру, каб падтрымаць даступнасці гэтага прадукту на ўнутраным рынку і захаваць стабільную цану.
У Казахстане, дзе падчас народных пратэстаў дзейны прэзідэнт зрынуў першага, 5 чэрвеня пройдзе канстытуцыйны рэферэндум. Як звычайна гэта адбываецца ў аўтарытарных рэжымах постсавецкай прасторы, галасаванне пройдзе аб усім праекце новай Канстытуцыі, а не аб асобных пытаннях.
Не забываем і пра каронавірус. З 1 чэрвеня пачне вяртацца да больш-менш нармальнага жыцця найбуйнейшы фінансавы цэнтр Кітаю – Шанхай. Тут плануецца адмяніць каранцін, які ўвялі з 1 красавіка праз успышку COVID-19.
Макар Мыш /ММ belsat.eu
