Паўднёвая Карэя «кінула» Украіну з цяжкім узбраеннем, а Лукашэнку запіша ў саюзнікі?
Рэжысёр-дакументаліст «Белсату» Міхаіл Аршынскі ўзяў удзел у дэмакратычным форуме ў паўднёвакарэйскім горадзе Кўанг-Чжу, куды яго запрасілі ў якасці пераможцы прэстыжнага кінафестывалю «Hinzpeter Awards 2021». Ягоны фільм «Не бойся» пра лёс беларускага народу і выбары 2020 года стаў ганаровым пераможцам у намінацыі «The World at a Crossroads Award».
«Hinzpeter Awards» – гэта паўднёвакарэйскі кінафестываль, названы ў гонар нямецкага журналіста Юргена Гінцпэтэра (адзінага, хто змог задакументаваць і паказаць свету злачынствы паўднёвакарэйскага дыктатара Чон Ду Хвана). У 1980 годзе жыхары Кўанг-Чжу пачалі пратэст, жорстка задушаны аўтарытарным рэжымам, які нагадваў «карэйскага Лукашэнку».
Цягам тыдня наш калега сустракаўся з карэйскімі журналістамі, удзельнічаў у Дэмакратычным форуме, наведаў мітынг, прысвечаны гадавіне паўстання ў Кўанг-Чжу, а таксама наведаў найбуйнейшую тэлекампанію Паўднёвай Карэі – KBS. У Кўанг-Чжу штогод уручаецца прэмія ў галіне правоў чалавека «Gwangju Prize for Human Rights». У гэтым годзе галоўны прыз дастаўся вядомай актывістцы Чоў Хан Тун з Гон-Конгу, арыштаванай паводле палітычных матываў.
«У межах візіту я расказваў пра цяжкасці працы незалежных журналістаў у аўтарытарных краінах, а таксама пра стварэнне дакументальнага фільму «Не бойся». Я падзяліўся інфармацыяй пра палітзняволеных журналістаў, у тым ліку Кацярыну Андрэеву з «Белсату», якая была прысуджаная рэжымам Лукашэнкі да 8 гадоў і 3 месяцаў турэмнага зняволення. Таксама мы абмеркавалі сітуацыю з правамі чалавека і праблему русіфікацыі ў Беларусі, звязаную з рэжымам, які працуе ў інтарэсах Крамля», – распавёў «Белсату» Міхаіл Аршынскі.
Карэйцы па-рознаму ставяцца да вайны ва Украіне
Гэтымі днямі адбылося адкрыццё выставы карэйскага фатографа Кіш Кіма «Украіна, адзін год: падарожжа ў забароненую зону», арганізаванай мясцовымі журналістамі. Выстава прысвечаная ахвярам вайны, развязанай Крамлём супраць Украіны, і ўключае 49 здымкаў, якія адлюстроўваюць рэальнасць канфлікту. Удзел у адкрыцці ўзялі дэпутаты карэйскага парламенту, аднак Дэмакратычная партыя Карэі выступае супраць падтрымання Украіны і перадачы ёй цяжкой зброі. Чаму Паўднёвая Карэя не дае дапамогі Украіне?
«Адказ на гэтае пытанне неадназначны. У краіне адсутнічае адзіная думка аб неабходнасці падтрымання Украіны. У размовах можна сустрэць тэзісы расейскай прапаганды адносна сітуацыі ва Украіне. Дэмакратычная партыя пазбягае канфрантацыі з Расеяй, і пазіцыя дзейнага кансерватыўнага прэзідэнта Юн Сок Ёля падаецца вельмі няўстойлівай на фоне пастаянных скандалаў вакол яго. Мне нават удалося сфатаграфаваць пратэст падчас выступу прэзідэнта Юна на цырымоніі гадавіны паўстання ў Кўанг-Чжу», – адзначае Міхаіл Аршынскі.
«Гісторыя Паўднёвай Карэі нібы нагадвае беларусам, што дыктатары не вечныя»
Паўднёвая Карэя мае сваю гісторыю барацьбы з дыктатурай, і гадавіна паўстання ў Кўанг-Чжу ёсць яскравым прыкладам гэтай барацьбы. З 1997 года штогод праводзяцца цырымоніі памяці ахвяраў паўстання, якое адбылося ў горадзе 18–27 траўня 1980 года. Рух за дэмакратызацыю ў Кўанг-Чжу ўзнік пасля смерці «карэйскага Лукашэнкі», дыктатара Пак Чхонг Хі ў 1979 годзе. Ужо ў наступным годзе пачалося паўстанне супраць узброеных сілаў Чхун Ту Хўана, былога кіраўніка выведкі, які заняў месца прэзідэнта. У 1980 годзе жыхары Кўанг-Чжу пачалі пратэст, які быў жорстка задушаны рэжымам. Колькасць смяротных ахвяраў ацэньваецца на некалькі сотняў, паранена было больш за 3,5 тысячы чалавек, арыштавана каля 1,5 тысячы. Гэтае паўстанне ў выніку прывяло да дэмакратычнай рэвалюцыі ў 1987 годзе.
«Паралеляў паміж гісторыяй Беларусі і Паўднёвай Карэі маса. Нашыя краіны месцяцца паміж імперыямі, якія ўвесь час праводзілі ваенныя аперацыі на нашых тэрыторыях. Як і Беларусь, Паўднёвая Карэя неаднаразова была акупаваная іншымі краінамі, напрыклад, два разы яе акупавала Японія. Гэтыя неадназначныя моманты гісторыі не дазваляюць дзвюм магутным дэмакратычным краінам мець цесныя дыпламатычныя адносіны ў наш час. Як з Беларусі, так і з Паўднёвай Карэі была свая масавая эміграцыя ў выніку акупацыяў. Гістарычны шанец і цяжкая праца дапамаглі карэйцам стварыць адну з наймацнейшых эканомік у свеце.
Таксама гісторыя Паўднёвай Карэі нібы нагадвае беларусам, што дыктатары не вечныя, а ў народу будзе іншы шанец, каб дэмакратычны рух сарваў ланцугі тыраніі дыктатуры», – разважае Міхаіл Аршынскі.
Наш калега наведаў таксама тэлеканал KBS, які адносіцца да найбуйнейшых медыяў у краіне. На ўваходзе ў будынак KBS віселі плакаты, на якіх працаўнікі медыя пратэставалі супраць кепскіх умоваў працы. Гэта цяжка ўявіць сабе сёння ў Беларусі.
«KBS адпраўляе сваіх карэспандэнтаў па ўсім свеце, у тым ліку ў Кітай і ЗША. Аднак дзіўным чынам Еўропа (што ўжо казаць пра Украіну ці Беларусь) не прадстаўленая на іх каналах у гэты момант. Урад Карэі забараніў журналістам працаваць у гарачых кропках з гледзішча бяспекі. Многія журналісты выказваюць сваю незадаволенасць гэтым і лічаць неабходным асвятляць сітуацыю самім.
Паўднёвая Карэя раней асацыявалася з безумоўнай свабодай СМІ, але на практыцы аказалася інакш. У прыватных размовах калегі расказвалі пра спробы дзейнага прэзідэнта Юн Сок Ёля аказваць ціск на медыі, што выклікае незадаволенасць многіх журналістаў. Некаторыя з карэйскіх калегаў выказвалі крытыку наконт нізкага рэйтынгу Карэі ў індэксе свабоды слова (47-е месца ў рэйтынгу). Варта адзначыць, што гэта адзін з самых высокіх паказнікаў у азіяцкім рэгіёне», – распавядае Міхаіл Аршынскі.
Двайныя стандарты ўраду Паўднёвай Карэі?
21 сакавіка 2022 года пасол Рэспублікі Карэя ў Беларусі Пак Ду Сун уручыў копіі даверчых граматаў першаму намесніку міністра замежных справаў Беларусі Сяргею Алейніку. Уручэнне даверчых граматаў азначае ўзаемнае прызнанне двух урадаў. Адбылося гэта праз месяц пасля пачатку вайны ва Украіне. Еўрапейскія ж дыпламаты пазбягаюць даваць даверчыя граматы, не прызнаючы тым самым улады Лукашэнкі, заўважае Міхаіл Аршынскі.
Цікава адзначыць, што пра гэта «забыліся» згадаць на сайце пасольства Рэспублікі Карэя ў Рэспубліцы Беларусь. Першай навіной на сайце пасольства пасля ўступлення пасла на пасаду ідзе сустрэча дарадцы пасольства Кім Су Ін з беларускім карэйцам Аляксандрам Лімам, які нарадзіўся ў Кыргызстане. Наш калега падкрэслівае: праз дзіўны збег абставінаў менавіта Аляксандр Лім, сябра пралукашэнкаўскай арганізацыі «Патрыёты Беларусі», замяніў на пасадзе старшыні Асацыяцыі беларускіх карэйцаў Ры Кімі неўзабаве пасля пачатку поўнамаштабнай вайны ва Украіне. Супадзенне? У сваіх інтэрвʼю Аляксандр Лім не раз спяваў пахвалы рэжыму Лукашэнкі.
А хто ж амбасадар Беларусі ў Паўднёвай Карэі? Наўпрост з КДБ у 2021-м Андрэй Чарнецкі паляцеў на пасаду надзвычайнага і паўнамоцнага пасла РБ у Карэі. Жонка пасла – бізнесоўка Марына Кажурава. У яе на Facebook шмат цікавых сяброў з беларускай апазіцыі, у тым ліку палітвязень Віктар Бабарыка.
«Урад Паўднёвай Карэі далучыўся да санкцыяў, якія былі ўведзеныя супраць Беларусі за ўдзел у вайне ва Украіне, аднак развітая і дэмакратычная краіна, а дакладней яе кіраўніцтва, проста праігнаравала масавыя парушэнні правоў і свабодаў, фальсіфікацыю выбараў у Беларусі. Аднак недзяржаўныя арганізацыі Паўднёвай Карэі, як і звычайныя грамадзяне, ведаюць аб праблемах нашага рэгіёну і памятаюць пра нас», – перакананы Міхаіл Аршынскі.
СП belsat.eu
