Змены ў закон «Аб нарматыўна-праўных актах» прынялі ў Беларусі 7 красавіка. Супольнасць «Честные люди» звярнула ўвагу на тое, што Палата прадстаўнікоў сама ўхваліла закон, які істотна скараціў ейныя паўнамоцтвы.
Палата прадстаўнікоў, згодна ўхваленаму ёй закону, саступае частку паўнамоцтваў Усебеларускаму народнаму сходу.
Гэты сход зараз зможа вырашаць, ці выпраўляць беларускіх вайскоўцаў на вайну і ці ўводзіць у Беларусі ваеннае становішча, з якімі краінамі сябраваць і не сябраваць, мяняць Канстытуцыю з удзелам Палаты прадстаўнікоў, прызначаць суддзяў Канстытуцыйнага і Вярхоўнага суду і чальцоў Цэнтральнай выбарчай камісіі, прапаноўваць рэферэндумы, прызнаваць выбары легітымнымі ці нелегітымнымі, прымаць рашэнне аб зняцці прэзідэнта з пасады…
На самой справе, пашырэнне паўнамоцтваў Усебеларускага сходу было прынятае па выніках рэферэндуму 2022 года, і рашэнне рэферэндуму мела абавязковую сілу. Ды той самы рэферэндум унёс у Канстытуцыю Беларусі забарону на ваенную агрэсію са сваёй тэрыторыі супраць іншых дзяржаваў, а праводзіўся ён якраз у час, калі Расея ўжо распачала поўнамаштабную вайну ва Украіне і вяла наступ з тэрыторыі Беларусі. Па прыняцці зменаў у Канстытуцыю расейская ваенная агрэсія і саўдзел Беларусі ў ёй не спыніліся.
Хоць Палата прадстаўнікоў ухваліла законапраект, распрацаваў яго Савет Міністраў. Гэта даволі звычайны выпадак: абсалютную большасць законапраектаў уносіць дэпутатам урад, а сама Палата прадстаўнікоў за час дзейнага склікання была «суб’ектам заканадаўчай ініцыятывы» толькі ў 3 % выпадкаў.
«Падрыхтоўка да транзіту? Дэмакратызацыя? – іранізуюць «Честные люди». – Непадрыхтаваны глядач можа падумаць, што змены могуць абярнуцца нечым добрым, як мінімум – нічым кепскім. Але ў гэтым і ёсць хітрык такіх законаў: паказаць паслабленне дыктатуры, перадачу ўлады, а дэталі змаўчаць».
Выбары ва Усебеларускі сход праводзяцца без удзелу простых выбарнікаў: частку дэлегатаў прызначаюць абласныя саветы дэпутатаў, частку – арганізацыі, якія ўлады залічаць у «грамадзянскую супольнасць», частку – выканаўчая ўлада. Калі такія выбары будуць праводзіць, невядома.
Алесь Наваборскі belsat.eu