Адэкватнасць як гарантыя бяспекі. Як будуць паводзіць сябе іранскія аятолы?
Сённяшняя раніца на Блізкім Усходзе развеяла ўсе надзеі на хуткае пераадоленне напружанасці ў рэгіёне. Пасля падзення ракеты на лякарню ў Газе, у Стамбуле, Тэгеране і ў іншых гарадах дзяржаваў Блізкага Усходу пачаліся шматтысячныя дэманстрацыі. Удзельнікі дэманстрацыяў заклікаюць да «святой вайны». Пасольства Ізраілю ў Іярданіі перажыло аблогу і падпал. Прэзідэнт ЗША адмяніў туды свой візіт пасля перамоваў з каралём Іярданіі Абдулой II і «з прычыны дзён жалобы», абвешчаных кіраўніком Палестынскай нацыянальнай аўтаноміі Махмудам Абасам, які таксама павінен быў прысутнічаць на сустрэчы разам з прэзідэнтам Егіпту Абдэльфатахам ас-Сісі.
Такім чынам сарвалася правядзенне саміту лідараў Іярданіі, ЗША, Палестыны і Егіпту ў Амане. У заяве міністра замежных справаў Іярданіі Аймана Сафадзі, апублікаванай на старонцы МЗС, гаворыцца, што ён бы ў сапраўдны момант усё роўна не змог бы перадухіліць вайну на Блізкім Усходзе.
Траплянне ракеты ў больніцу ў Газе моцна змяніла ўсясветны парадак дня. У краінах, дзе ёсць палестынскія ўцекачы, і нават у краінах, дзе іх няма, праходзяць масавыя дэманстрацыі. Пачаліся пагромы пасольстваў і консульстваў Ізраілю і ЗША. Пакуль самае складанае становішча ў Ліване. Там заблакаванае пасольства ЗША і дарога ў аэрапорт. У Стамбуле пратэстоўцы здолелі прарваць кардоны паліцыі і ўварвацца на тэрыторыю консульства Ізраілю.
Міратворчыя сілы ААН тэрмінова выводзяцца з Паўднёвага Лівану і пакідаюць базу ў горадзе Накура на мяжы з Ізраілем. Кантынгент ААН у Накуры складаецца з 15 тысяч вайскоўцаў. Жорсткія сутыкненні паміж прапалестынскімі дэманстрантамі і паліцыяй адбываюцца ў іспанскай Барсэлоне. На гэтым фоне інфармацыя «Reuters» аб тым, што ЗША перадухілілі атаку беспілотнікаў на свае войскі ў Іраку, гучыць як адна з шараговых навінаў.
Прэс-служба войска Ізраілю апублікавала мапы і відэа, з якіх, паводле звестак аб’ектыўнага кантролю, выразна вынікае, што ў лякарню трапіла ракета тэрарыстаў. Падрабязна разабраны таймінг, калі тэрарысты зрабілі залп і куды трапіла ракета.
Калі прасачыць за паведамленнямі прэс-службы «Хамасу», то ў 20:14 яна паведамляла, што ўпершыню «Хамас» запускае магутную ракету R160 у бок Хайфы. Але ў Хайфе – цішыня. Затое праз хвіліну прагучаў выбух у больніцы Газы. Прэс-служба «Хамасу» напісала пра гэта ў 20:23. Ужо зʼявіліся і новыя падрабязнасці: сапсаваная ракета ўпала на паркоўку каля шпіталю, але магутнасць выбуху такая, што мог здэтанаваць нейкі склад боепрыпасаў. Не выключана, што менавіта пад будынкам шпіталю баевікі «Хамасу» маглі мець склад са зброяй. Гэта магло быць адно са сховішчаў падземнага гораду «Хамасу» ў Газе.
Аб падземным горадзе вядома не вельмі шмат. Яго актыўна пачалі будаваць углыб пасля ліванскай вайны 2006 года. Вядома, што падземныя памяшканні размяшчаюцца на некалькіх узроўнях. На першы ўзровень вядуць амаль паўсотні ўваходаў з розных частак сектару Газа. Там размяшчаецца так званая «маскітная лагістыка» «Хамасу». Некаторыя тунэлі дасягаюць шырыні 8 метраў. Так што там можа без перашкод праехаць аўтамабіль.
На другім узроўні, як мяркуецца, ёсць «вайсковыя заводы». Хутчэй за ўсё, там на станках з лічбавым кіраваннем палестынцы вырабляюць ракеты «Касам» і самаробныя стрэлы для гранатамётаў.
На трэцім узроўні – цэнтры і дарадчыя пакоі «Хамасу». Размяшчэнне на глыбіні ад 35 да 40 метраў пад некалькімі пластамі армаванага жалезабетону абараняе гэтыя памяшканні ад трапляння бомбаў.
Але пакуль ідзе разбор завалаў лякарні і падлічваюцца ахвяры трагедыі, ніякія публікацыі відэа і мапаў, якія даказваюць, што менавіта баевікі «Хамасу» запусцілі няспраўную ракету, што прывяла да такіх магутных разбурэнняў, не ўплываюць на паводзіны натоўпаў пратэстоўцаў.
Масавыя беспарадкі і беспрэцэдэнтная агрэсія. На жаль, арабская вуліца не глядзіць гэтыя каналы і не чытае ізраільскіх медыяў… Кіраўнік Белага дому падчас прэс-канферэнцыі пасля прыбыцця ў Ізраіль заклікаў міжнародную грамадскасць памятаць, што «Хамас» не рэпрэзентуе інтарэсаў палестынскага народу. Ён не прынёс яму нічога, акрамя пакут. Джо Байдэн яшчэ раз пацвердзіў прыхільнасць ЗША дапамозе Ізраілю пры любых абставінах.
Ён сказаў: «Я жадаю сказаць аб народзе Ізраілю: іх адвага, іх адданасць сваёй краіне – узрушаюць. Я вельмі ганаруся быць тут і разлічваю на канструктыўны дыялог аб тым, у які бок нам рухацца далей».
Трывожныя падзеі на Блізкім Усходзе адціснулі на другі план падзеі ва Украіне, якія, дарэчы, пайшлі развівацца паводле лепшага сцэнара дзякуючы таму, што Украіна ўпершыню ўжыла аператыўна-тактычныя ракеты MGM-140 ATACMS амерыканскай вытворчасці.
Яшчэ адна падзея, якая задумвалася як гучная, перайшла ў разрад другасных. Гаворка ідзе пра саміт у Пекіне, куды быў запрошаны прэзідэнт Расеі Уладзімір Пуцін. Ні ягоныя словы аб супрацоўніцтве, ні разважанні Сі Цзінь Піна не могуць цяпер быць цікавыя нікому, акрамя самога амаль невыязнога кіраўніка Крамля. Не так шмат краін для візітаў засталося. Пуцін можа быць удзячны кіраўніцтву Кітаю не толькі за запрашэнне, але і за тое, што яно не абавязанае выконваць ордар аб арышце, выдадзены Міжнародным крымінальным судом, паколькі не далучыўся да Рымскага статуту. І не больш за тое. Бо большасць дзяржаваў Еўрапейскага Звязу дыстанцыявалася ад удзелу ў маштабным кітайскім інфраструктурным праекце.
Усіх цяпер больш за ўсё непакоіць тое абвастрэнне на Блізкім Усходзе, якое пагражае перарасці ва ўсясветную вайну. Сітуацыя настолькі пагоршылася, што гэта можа адбыцца ў любы момант, напрыклад, калі Іран адважыцца напасці на вайсковыя абʼекты ЗША. Ці разумеюць кіраўнікі краіны, чым гэта ўсё павернецца для яе? У той жа час трывожыць і іншае пытанне: наколькі ўлады еўрапейскіх краінаў здольныя стрымваць у сябе масавыя пратэсты падтрымання палестынцаў? Што будзе з палестынцамі, якія жадаюць пакінуць сектар Газа, але ісці ім асобліва і няма куды? Прэзідэнт Егіпту Абдэльфатах ас-Сісі чарговы раз падкрэсліў, што не хоча прымаць жыхароў Газы ў сябе ў Егіпце. Ён нават прыдумаў варыянт – перамясціць іх пакуль у пустэльню. Так і сказаў: «Мірных жыхароў Газы можна перасяліць з сектару ў пустэльню Нэгеў да канца вайны, пакуль Газа ачышчаецца ад тэрарыстаў».
Пакуль жа ўвесь свет, затаіўшы дыханне, глядзіць на паводзіны іранскіх аятолаў. Ці будуць яны паводзіць сябе адэкватна або стануць пагражаць ЗША і Ізраілю? Падзеі ў Ізраілі і сектары Газа паказалі, што сёння свет больш не можа разлічваць на такую структуру, як ААН. Яе як бы больш і няма ў міжнароднай супольнасці. Так што сочым і чакаем. Ну, і яшчэ спадзяемся, вядома…
Рэдакцыя можа не падзяляць меркавання аўтара.
