У Гомельскім абласным судзе 18 красавіка пачынаецца разгляд крымінальнай справы супраць сямі актывістаў, датычных да стварэння фондаў BYSOL i ByHelp.
Судзяць Андрэя Стрыжака, Аляксея Лявончыка, Яраслава Ліхачэўскага, Аляксея Кузьмянкова, Аляксандра Лапко, Аляксандру Жук і Аляксандра Падгорнага.
Усе сямёра цяпер за мяжой, таму суд будзе завочны.
Крымінальная справа ў фармаце спецыяльнага вядзення была распачатая супраць актывістаў ў снежні 2024 года. Стваральнікаў фондаў салідарнасці абвінавачваюць у стварэнні «экстрэмісцкага фармавання», фінансаванні «экстрэмісцкай дзейнасці», закліках да санкцыяў, знявазе Лукашэнкі, дыскрэдытацыі Беларусі, падбухторванні да здрады дзяржаве, пагрозе здзяйснення акту тэрарызму.
,,«Маленькі чалавечак у сінтэтычнай мантыі, у задушлівай зале Гомельскага «суда» пачне велізарны працэс, на якім паспрабуе ацаніць увесь маштаб таго, што мы нарабілі нашай з вамі салідарнасцю», – пракаментаваў суд Андрэй Стрыжак у Facebook.
Заснавальнік BySol прапанаваў падпісчыкам зрабіць стаўкі і ўгадаць, які будзе вырак. Таму, хто будзе бліжэйшы за астатніх да судовага рашэння, Стрыжак абяцае «цікавы артэфакт у падарунак».
Фонд салідарнасці BySol быў заснаваны ў 2021 годзе. Паводле Андрэя Стрыжака, за чатыры гады былі паспяхова закрытыя больш за тысячу збораў на 4 мільёны 200 тысяч еўраў. Акрамя таго, за гэты час фонд ажыццявіў дзясяткі паспяховых эвакуацыяў з Беларусі нават у вельмі складаных сітуацыях.
Першымі, каго асудзілі ў парадку спецвядзення (у студзені 2023 года), сталі пяцёра стваральнікаў тэлеграм-каналу «Чорная кніга Беларусі». Праз месяц закрытых разбораў суд прызначыў Яніне Сазановіч, Вользе Высоцкай, Дзмітрыю Навошу, Данілу Багдановічу і Валерыі Занямонскай 12 гадоў пазбаўлення волі кожнаму.
Да 2025 года спецыяльнае вядзенне паставілі на паток: пра большасць людзей са спісу мала што вядома. Судзіць у парадку спецыяльнага вядзення сталі прадстаўнікоў дыяспары і ўдзельнікаў пратэстаў за мяжою, блогераў, журналістаў, праваабаронцаў і нават самых звычайных людзей, якіх абвінавацілі ў «спрыянні экстрэмісцкай дзейнасці».
Спецвядзенне – першы крок да нядаўна ўзаконеных завочных судоў і магчымай канфіскацыі нерухомасці, у тым ліку «зарэгістраванай на іншых асобаў з мэтай яе ўтойвання». Напрыклад, так арыштавалі кватэру дачкі Паўла Латушкі, якая атрымала яе ад бабулі з дзядулем у 2011 годзе.
Марыя Міхалевіч belsat.eu
