Амаль два месяцы таму візавыя цэнтры Польшчы ў Беларусі ўвялі новае патрабаванне для запісу на падачу дакументаў на візу – верыфікацыя праз відэакамеру і фота пашпарта. Гэта нібыта мусіла павялічыць шанцы запісацца самастойна і абараніць сайт VFS.GLOBAL ад рэгістрацыі ботаў. Ці насамрэч атрымаць візу стала прасцей і цяпер можна не плаціць пасярэднікам? Мы сабралі некалькі гісторыяў беларусаў, пагутарылі з «дапамагатарамі» і паспрабавалі самі злавіць акенца і запісацца ў візавы цэнтр.
«Пакуль перазапускалі сайт, акенца на запіс сышло»
Візавы цэнтр Польшчы ўвёў верыфікацыю праз відэакамеру з 4 красавіка. Цяпер алгарытм запісу на падачу дакументаў на візу выглядае так:
- крок 1 – праверка вольных месцаў для запісу на сайце. Пры наяўнасці пераходзіць да кроку 2;
- крок 2 – верыфікацыя праз Міжбанкаўскую сістэму ідэнтыфікацыі ад АРІП – на адмысловым сайце трэба ўвесці нумары пашпарту і тэлефону і атрымаць верыфікацыйны код, сапраўдны на працягу гадзіны;
- крок 3 – рэгістрацыя, онлайн-верыфікацыя і пацверджанне запісу. Трэба выбраць візавы цэнтр, мэту паездкі, а далей праз прыладу з дзейнай камерай (смартфон ці кампутар) прайсці верыфікацыю па твары і пашпарце. Калі верыфікацыя паспяховае пройдзеная, заяўнік атрымлівае на пошту паведамленне з датай і часам падачы дакументаў.
Такая схема мусіла знізіць нагрузку на сайт візавага цэнтру і паспрыяць наяўнасці вольных слотаў, каб людзі больш не звярталіся да агенцыяў-пасярэднікаў. Аднак прасцей не стала, распавядаюць беларусы.
У тэлеграм-чатах, прысвечаных запісу ў візавы цэнтр, можна сустрэць шмат паведамленняў пра тое, што пры спробе праходжання фотаверыфікацыі не спрацоўвае камера:
«Сайт увесь час выдаваў памылку, калі націскалі ўкладку з камерай. Пакуль перазапускалі і спрабавалі неяк прабіцца, нашае акенца на запіс сышло».
«Атрымалася злавіць акенца, але фотаверыфікацыя не працавала, слот забралі. Спрабавала яшчэ – увогуле сайт перастаў пускаць».
Як «дапамагатары» абыходзяць фотаверыфікацыю?
Devby.io распавядаў гісторыю беларускі, якая з кастрычніка 2023 года спрабуе атрымаць візу. Фотаверыфікацыю дзяўчына не змагла прайсці:
«Пасля пяці няўдалых спробаў вам прапануюць зрабіць відэазванок, дзе вас нібыта верыфікуюць. Вы тэлефануеце, але вам кажуць, што ў вас памылка ў пашпартных дадзеных. Увага! Па гэтых жа дадзеных вы атрымалі такен для папярэдняга этапу (код ад МСІ – рэд.). Я перазапаўняла анкету тры разы, тры разы была відэаверыфікацыя, тры разы мне сказалі, што ў мяне памылка ў дадзеных і скінулі».
Чатыры месяцы беларуска чакала дату ад агенцыі, якая не змагла злавіць слот. Потым дзяўчына купіла доступ да платнага тэлеграм-каналу, на якім выкладваюцца свабодныя слоты. Кошт такой падпіскі – 60 рублёў у месяц. Аднак запісацца па стане на канец красавіка ў дзяўчыны так і не атрымалася.
Мы запыталіся ў аднаго з пасярэднікаў, якім чынам яны арганізуюць фотаверыфікацыю, якая мелася сур’ёзна ўскладніць іхныя паслугі.
«Вы дасылаеце фотаздымак – сэлфі, а таксама фота пашпарта ў адмысловы бот і калі з’явіцца слот мы будзем вас рэгістраваць», – распавёў «дапамагатар».
Devby.io распавядаў, што пасярэднікі таксама прапаноўваюць скарыстацца прыкладаннем iDenfy:
«Я буду вас рэгістраваць, запытваць код у СМС для МСІ і далей перанакіроўваць у гэтае прыкладанне, дзе вы робіце фота 33-й старонкі пашпарту. Галоўнае, каб было дакладна і чытабельна. Далей вы робіце сэлфі ў рэальным часе».
«Пішаш чалавеку, дасылаеш усе дадзеныя і фота на новую верыфікацыю, бот ловіць дату, той чалавек піша: вось удалося злавіць на такую дату ў Магілёў ці Гомель ці дзе яшчэ і прыходзіць табе лінк, які актыўны 5 хвілінаў, каб ты пацвердзіў, што ты гэта ты і што «забіваеш» месца. І плаціш таму чалавеку праз ЕРІП», – апісаў схему яшчэ адзін беларус.
Як мы рэгістраваліся на сайце візавага цэнтру
У чатах хапае гісторыяў, калі ўвогуле не атрымліваецца дайсці да трэцяга кроку – часам сайт не пускае на самым першым этапе рэгістрацыі акаўнту. І гэта мы адчулі на ўласным досведзе. Наш журналіст паспрабаваў зарэгістравацца на сайце VFS.GLOBAL. Спачатку ўсё выглядае стандартна – трэба ўвесці нумар тэлефону, адрас электроннай пошты і прыдумаць пароль. Потым на скрыню прыходзіць спасылка для актывацыі акаўнту. У нас усё працавала да моманту ўваходу на сайт пасля актывацыі.
«Пасля пераходу па спасылцы актывацыі я ўбачыў два полі, куды трэба было ўвесці адрас пошты і пароль. Я ўпісваў гэтыя дадзеныя некалькі разоў, але нічога не адбывалася. Проста зусім нічога. А потым сайт паведаміў, што мой акаўнт заблакаваны, – распавядае наш журналіст. – Я пачакаў некаторы час і паўтарыў спробу ўваходу – блок не зняўся. Тады я яшчэ два разы паўтарыў працэдуру рэгістрацыі з іншымі мэйламі і тэлефоннымі нумарамі, і гэтак жа сама быў заблакаваны».
На наступны дзень спачатку паўтарылася такая ж гісторыя, а потым на сайце з’явіўся новы «глюк» – пасля націскання кнопкі «зарэгістравацца» з’яўлялася паведамленне, што павінны быць запоўненыя ўсе абавязковыя палі, у той час як яны былі запоўненыя.
Журналіст напісаў у чат, дзе абмяркоўваюць запіс на візу, і ў адказ атрымаў шмат аповедаў пра такія ж праблемы і параду – спрабаваць рэгістравацца столькі разоў, колькі спатрэбіцца, пакуль сайт не ўпусціць. У некаторых атрымлівалася праз содні, у іншых – з мабільнага інтэрнэту, а не стацыянарнага вай-фаю.
«Ні з першай, ні нават з пятай спробы коды не спрацавалі»
У нас за два дні спробаў не спрацаваў аніводны лайфхак – заходзілі праз інтэрнэт розных правайдараў, з VPN і без – на сайт мы так і не трапілі. І мы не адны такія:
«Мяне заблакавалі адразу, я стварыў яшчэ адну пошту, гісторыя паўтарылася. На нумар жонкі яшчэ адну пошту зрабіў – тое самае. Так у мяне скончыліся нумары, а зарэгістравацца так і не атрымалася. Думаў пайсці зрабіць новы нумар, але вырашыў, што гэта занадта. Але і як атрымаць візу, не ведаю. Напэўна, пайду да «дапамагатараў», бо інакш гэта выглядае як нейкі шматкрокавы квэст, які немагчыма прайсці», – распавядае беларус у адным з чатаў.
Акрамя рэгістрацыі і фотаверыфікацыі чакае яшчэ адзін «падводны камень» – атрыманне коду ад МСІ. Онлайн-верыфікацыя па асабістым ідэнтыфікацыйным нумары ў Міжбанкаўскай сістэме ідэнтыфікацыі патрэбная з 28 лістапада 2022 года. На платформе МСІ трэба ўвесці свой асабісты нумар пашпарту і нумар тэлефону. Прыйдзе СМС з кодам, які трэба ўвесці на сайце МСІ. Пасля гэтага вы атрымліваеце такен ці адмысловы код, які трэба ўпісаць у анкету пры падачы дакументаў на сайце візавага цэнтру.
Як гэта можа выглядаць на практыцы, распавяла беларуска Юлія, якая звярталася да «дапамагатараў» яшчэ да ўвядзення фотаверыфікацыі:
«Я заплаціла 450 рублёў і потым два месяцы чакала, пакуль мяне запішуць. У дамове было ўказана, што чаканне можа зацягнуцца да 4 месяцаў. У агенцыі мне адразу сказалі – вы заўсёды павінны быць на сувязі, бо калі мы будзем спрабаваць вас запісаць, вам будуць прыходзіць коды, і нам трэба, каб вы іх нам дасылалі. Аднойчы сапраўды напісалі – зараз вам прыйдзе код, дашліце яго нам. Нічога не прыходзіла. Аказалася, што патрэбны рахунак у беларускім банку, якога ў мяне не было. Прыйшлося адкрыць, пасля чаго коды пачалі прыходзіць. І ні з першай, ні нават з пятай спробы яны не спрацавалі. Агулам код мне прыходзіў каля 10 разоў на працягу двух тыдняў – увесь гэты час мяне спрабавалі запісаць. На шчасце, атрымалася, і мне паведамілі дату, калі прывезці дакументы ў Гомель».
Некаторым, аднак, нават у цяперашніх умовах шанцуе і запісацца на візу, і атрымаць яе адразу на доўгі тэрмін.
«18 красавіка падавала дакументы на шэнген С (дзелавая). 21 траўня патэлефанавала ў консульства Берасця, мне адказалі, што могуць разглядаць да 45 дзён. Але ўжо на наступны дзень яны адправілі пашпарт у Баранавічы, і 23 траўня прывезлі мой пашпарт кур’ерам у Берасце. Вынік – віза на 5 гадоў. Да гэтага была працоўная на 1 год. Так што доўгі разгляд не заўсёды азначае штосьці кепскае», – распавядае беларуска ў адным з чатаў.
Якія дакументы патрэбныя для візы
Можна сустрэць меркаванні, што негатыўныя каментары – што шанцаў няма, самастойна нават не варта спрабаваць – пішуць самі ж «дапамагатары», каб людзі адразу ішлі да іх і плацілі грошы. Таксама некаторыя лічаць, што з гэтай жа мэтай «дапамагатары» адмыслова «кладуць» сайт VFS і менавіта відэаверыфікацыю, каб карыстальнікі скардзіліся і прасілі адмяніць яе.
Відавочна, што прасцей самастойна запісацца на візу не стала, гэтак жа, як нікуды пакуль не зніклі агенцыі-пасярэднікі. Запыталіся ў дзвюх, што патрэбна для запісу і колькі каштуе такая паслуга. У адной фірме нам даслалі спіс дакументаў для польскай шэнгенскай візы:
- 2 фотаздымкі 3,5х4,5, свежыя, якія нідзе не выкарыстоўваліся;
- пашпарт, не старэйшы за 10 гадоў;
- выпіска з карт-рахунку з рухам сродкаў за 3 – 6 месяцаў з астаткам на 1 чалавека ў памеры 600 долараў у любой валюце;
- даведка аб заробку за 3 ці 6 месяцаў з указаннем пасады;
- калі чалавек – індывідуальны прадпрымальнік, трэба прадставіць пасведчанне аб рэгістрацыі фірмы, падатковую дэкларацыю за апошні квартал, даведку аб адсутнасці запазычанасці;
- калі чалавек на пенсіі – пенсійнае пасведчанне і даведка з цэнтру сацыяльнага забеспячэння аб пенсійных налічэннях за 3 – 6 месяцаў;
- на дзіця патрэбныя пасведчанне аб нараджэнні, даведка са школы (дзіцячага садку, універсітэту, каледжу) і натарыяльна завераны дазвол на выезд ад абодвух бацькоў, не старэйшы за 6 месяцаў;
- пасведчанне кіроўцы (калі ёсць) і тэхпашпарт на аўтамабіль
- медычная страхоўка на паездку на 30 тысяч еўраў;
- дакументы на нерухомасць (калі ёсць);
- пасведчанне аб шлюбе, калі заяўнік у шлюбе;
- зарэзерваваны і аплачаны нумар у гатэлі;
- калі няма пасведчання кіроўцы і тэхпашпарту на аўтамабіль, трэба прадставіць квіткі ў абодва бакі.
Колькі каштуюць паслугі «дапамагатараў»
У адной менскай фірмы цана за афармленне анкеты і запіс на чэрвень – ліпень – 970 рублёў. Перадаплата – 50%. У іншых «дапамагатараў» кошты наступныя:
- Нацыянальная віза: 250 рублёў з Берасцейскай рэгістрацыяй пры падачы ў Берасці, Пінску, Баранавічах, 400 рублёў – пры падачы ў Менску, Магілёве, Гомлі, Горадні, Лідзе, а таксама ў Пінску, Баранавічах, Берасці без Берасцейскай рэгістрацыі;
- Шэнген тып С: 600 рублёў;
- Першачарговы запіс: +200 рублёў
Самая высокая цана, якую мы ўбачылі сярод прапановаў агенцыяў – 2490 рублёў. Столькі каштуе гасцявая віза ў Польшчу на год з 90 днямі знаходжання пры ўмове таго, што запрашэнне вам зробіць сама агенцыя. Калі запрашэнне ў вас ужо ёсць, кошт будзе ад 590 да 990 рублёў.
Асобная рэгістрацыя для сталых людзей і школьнікаў і студэнтаў
Тым часам візавыя цэнтры Польшчы працягваюць уводзіць новыя правілы для беларусаў. 23 траўня з’явілася навіна пра асобную рэгістрацыю для людзей, старэйшых за 60 гадоў, якія ездзяць у Польшчу да дзяцей і ўнукаў. У сістэму рэгістрацыі на падачу дакументаў у польскія візавыя цэнтры Менску, Магілёва, Гомля, Берасця, Баранавічаў і Пінску дададзеная новая катэгорыя «Priglashenie UW dla 60 i starshe od detej i vnukov» для рэгістрацыі заяўнікаў, старэйшых за 60 гадоў, якія плануюць падачу дакументаў на падставе запрашэння ад дзяцей і ўнукаў, зарэгістраванага ў ваяводстве.
Таксама візавыя цэнтры ў Менску, Гомлі і Магілёве дадалі асобную рэгістрацыю на нацыянальную візу для школьнікаў і студэнтаў, якія вучацца ў Польшчы. Калі дакументы на гэтую катэгорыю падае няпоўнагадовы (да 18 гадоў), адзін з бацькоў або законных апекуноў можа без папярэдняй рэгістрацыі падаць дакументы разам з непаўналетнім на атрыманне візы для суправаджэння.
«VFS Global» папярэджвае, што калі пры правяранні рэгістрацыі ў візавым цэнтры будзе выяўленая неадпаведнасць пазначанай катэгорыі, дакументаў у візавым цэнтры не прымуць.
«Шэнген» падаражэе
З’явілася і не самая прыемная навіна для беларусаў: неўзабаве можа павялічыцца кошт шэнгенскай візы – Еўракамісія прыняла рашэнне падняць цэны з 11 чэрвеня. Памер консульскага збору вырасце на 12 % для ўсіх дзяржаваў і складзе € 90 для ўсіх заяўнікаў. Не выключана, што кошт шэнгенскай візы для беларусаў таксама вырасце.
За атрыманне дакументу для дзяцей ва ўзросце ад шасці да 12 гадоў плата складзе € 45, а вось за дзяцей малодшага ўзросту яна не спатрэбіцца. Павялічаную суму давядзецца заплаціць за выдачу шэнгенскай візы для кароткатэрміновага знаходжання або так званай візы тыпу С. Гэта значыць, што ў краіне можна будзе знаходзіцца не больш за 90 сутак у адзін 180-дзённы перыяд.
Партал Schengen.news апублікаваў звесткі за 2023 год наконт выдачы шэнгенскіх візаў. Гэтак, колькасць адмоваў грамадзянам Беларусі ў візах істотна ўзрасла. Калі ў 2022 годзе былі адхіленыя 1,9 % заявак з Беларусі, то ў 2023-м гэтая доля вырасла да 3,4 %.
Найбольш адмаўляе польская амбасада. Паводле сайту visastat.me, Польшча адмаўляе ў 31% выпадкаў. Больш за палова візаў, выдадзеных Польшчай – аднаразовыя, 18% – шматразовыя. Найменш адмоваў у Італіі – 1%. Таксама Італія часцей дае шматразовы «шэнген» – у 89%.
у верасні 2023 года ў Польшчы разгарэўся візавы скандал: Генеральная пракуратура знайшла мноства фактаў незаконнай выдачы візаў, былі арыштаваныя не менш за сем асобаў, адзін з намеснікаў міністра замежных справаў пайшоў у адстаўку, калі яго западозрылі ў датычнасці да махінацыяў. Гаворка ішла пра выдачу больш як 250 тысяч візаў мігрантам з Азіі і Афрыкі. У студзені 2024 года міністр замежных справаў Польшчы Радослаў Сікорскі прыняў рашэнне прыпыніць удзел МЗС Польшчы ў праграме «Poland Business Harbour».
Ганна Ганчар belsat.eu
