Dziś w Stambule odbyła się kolejna runda rozmów na temat porozumienia między walczącymi ze sobą Rosją a Ukrainą. Strony zakończyły już pierwszą rundę. Delegacja ukraińska przedstawiła główne punkty, na których powinno opierać się porozumienie pokojowe. Strona rosyjska stwierdziła, że rozmowy były konstruktywne.
Po pierwszej rundzie rozmów delegacja ukraińska przybyła na briefing, na którym przedstawiła swoje postulaty dotyczące porozumienia pokojowego między Moskwą a Kijowem.
Nowa architektura bezpieczeństwa Ukrainy
Podstawą bezpieczeństwa Ukrainy ma być stworzenie międzynarodowych gwarancji bezpieczeństwa. Ukraińscy negocjatorzy zaproponowali stworzenie traktatu zawierającego gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy – “podobne do art. 5 NATO, ale jeszcze bardziej rygorystyczne”. Wśród państw gwarantujących bezpieczeństwo Ukrainy znalazłoby się pięciu stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ – Wielka Brytania, Chiny, Rosja, USA, Francja, a także Turcja, Niemcy, Kanada, Włochy, Polska i Izrael.
– Wiemy, że globalny system bezpieczeństwa jest zepsuty. Nasza propozycja dotycząca nowego systemu gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy została już przygotowana, ale jeszcze niczego nie podpisujemy. Jest to nowy traktat międzynarodowy, który będzie wymagał ratyfikacji. Wyciągnęliśmy już wnioski z konsekwencji memorandum budapeszteńskiego – powiedział Dawyd Arachamija, przewodniczący delegacji ukraińskiej.
Zaznaczył przy tym, że nie jest to propozycja ostateczna. Pakiet propozycji ukraińskich został przekazany stronie rosyjskiej do zatwierdzenia.
Propozycja ukraińska zawiera warunek, że w przypadku konfliktu na Ukrainie w ciągu 3 dni przeprowadzone zostaną konsultacje z państwami, które podlegają podobnym gwarancjom, jak w ramach art. 5 NATO. Państwa-gwaranci byłyby zobowiązane do udzielenia militarnej pomocy Ukrainie.
– Jeśli Ukraina stanie się obiektem agresji, po trzech dniach konsultacji gwaranci powinni dostarczyć Ukrainie broń, pomoc wojskową i zamknąć jej niebo. Jeśli uda się skonsolidować te kluczowe postanowienia, Ukraina będzie mogła umocnić swój obecny status państwa niezaangażowanego i niejądrowego w formie trwałej neutralności – stwierdziła delegacja ukraińska.
Dodano, że Ukraina zrezygnuje z dążenia do członkostwa w NATO, o czym wielokrotnie mówił prezydent Wołodymyr Zełenski. Zauważono jednak, że państwa-gwaranci, w tym też Rosja, będą musiały wspierać Ukrainę w jej dążeniu do przystąpienia do Unii Europejskiej.
– Uzgodniliśmy, że wszystkie państwa-gwaranci nie tylko nie powinny utrudniać naszego przystąpienia do UE, ale także pomóc w tym procesie – powiedział Arachamija.
Oddzielny status Donbasu i Krymu
Strony uzgodniły, że Krym i Donbas będą omawiane oddzielnie. Strona ukraińska zaproponowała następujący schemat: negocjacje w sprawie statusu Krymu i Sewastopola będą kontynuowane przez następne 15 lat, a strony będą musiały zrezygnować z możliwości zbrojnego rozwiązania tej kwestii. Z kolei status tzw. Donieckiej i Ługańskiej Republiki Ludowej będzie osobnym punktem negocjacji, który zostanie omówiony przez prezydentów obu krajów podczas osobistego spotkania.
Ukraina potwierdziła, że jest gotowa zgodzić się na status państwa niezaangażowanego, o ile otrzyma jasne i mocne gwarancje od państw-gwarantów. Jeśli klauzula neutralności zostanie przyjęta, Ukraina zagwarantuje, że na jej terytorium nie będą stacjonować żadne zagraniczne bazy ani kontyngenty wojskowe.
Ponadto Ukraina zobowiązałaby się do nieprzystępowania do żadnych sojuszy wojskowych. Międzynarodowe ćwiczenia wojskowe mogłyby się odbywać na terytorium Ukrainy tylko za zgodą państw-gwarantów.
– Uznajemy międzynarodowe granice Ukrainy – tylko te, które obowiązywały w 1991 roku. Nie ma tu kompromisów, nie ma czerwonych linii. Jest to jedyne obowiązujące nas sformułowanie. Rosja oczywiście może mieć swoją własną wersję tych wydarzeń – podsumował szef ukraińskiej delegacji.
Rosja nie ma zastrzeżeń do aspiracji Ukrainy do członkostwa w UE
Władimir Medinski – przewodniczący delegacji rosyjskiej – powiedział po rozmowach, że Rosja podjęła dwa kroki w kierunku deeskalacji sytuacji na Ukrainie.
– Ze swojej strony mogę powiedzieć, że podejmujemy również dwa kroki w kierunku deeskalacji konfliktu – powiedział. Wyjaśnił, że kroki te mają charakter polityczny i wojskowy.
Mówiąc o propozycjach strony ukraińskiej, Medinski wymienił: “Ukraina odmawia przystąpienia do sojuszy wojskowych, goszczenia zagranicznych baz wojskowych, kontyngentów, ćwiczeń wojskowych na terytorium Ukrainy bez zgody państw-gwarantów, w tym Federacji Rosyjskiej. Ze swojej strony Federacja Rosyjska nie ma zastrzeżeń do aspiracji Ukrainy do członkostwa w Unii Europejskiej. W dalszej części dokumentu opisano szczegółowo, co powinny zrobić państwa-gwaranci, gdy Ukraina stanie się państwem neutralnym i niezaangażowanym…”.
W trakcie rozmów Ministerstwo Obrony Rosji wydało oficjalny komunikat, w którym poinformowało, że podjęło decyzję o drastycznym ograniczeniu aktywności wojskowej na kierunkach kijowskim i czernihowskim. Wyjaśniono, że posunięcie to jest związane z konstruktywnym tokiem rozmów w Stambule.
– Ponieważ negocjacje w sprawie przygotowania traktatu o neutralności i niejądrowym statusie Ukrainy oraz przyznaniu jej gwarancji bezpieczeństwa nabierają tempa, Ministerstwo Obrony Rosji, biorąc pod uwagę zasady omówione na dzisiejszym spotkaniu, postanowiło gwałtownie ograniczyć aktywność wojskową w Kijowie i Czernihowie, aby zwiększyć wzajemne zaufanie i stworzyć warunki niezbędne do dalszych negocjacji i osiągnięcia ostatecznego celu, jakim jest uzgodnienie i podpisanie wspomnianego traktatu – czytamy w oświadczeniu.
Doradca szefa ukraińskiej administracji prezydenckiej Ołeksij Arestowycz już kilka dni temu mówił o planach Rosji dotyczących zmiany operacyjnego aspektu działań wojskowych. Powiedział wówczas, że od tej pory priorytetem Moskwy będzie zniszczenie ukraińskich sił zbrojnych w Donbasie, a wojska rosyjskie zostaną przesunięte z północy Ukrainy na wschód. Pośrednio potwierdził to dziś minister obrony Rosji Siergiej Szojgu, który powiedział, że “główne zadania pierwszego etapu specjalnej operacji wojskowej” na Ukrainie zostały zakończone i “od tej pory rosyjskie wojska będą mogły skupić się na głównym celu – wyzwoleniu Donbasu”.
lp/ belsat.eu
