Szef East StratCom: rosyjska machina dezinformacyjna nadal ma potężne zasoby

Moskwa prowadzi wojnę dezinformacyjną na wiele sposobów: rosyjskie tajne służby tworzą całe sieci fałszywych tożsamości, korzystają ze sztucznej inteligencji, mediów, dyplomatów oraz działań osób takich jak Jewgienij Prigożyn. Jest on nie tylko szefem grupy najemników, ale właścicielem imperium medialnego – powiedział w wywiadzie z ntv/RTL Lutz Güllner, szef East StratCom, komórki zajmującej się wykrywaniem dezinformacji z ramienia UE.

Rosji chodzi o „oszukiwanie, odwracanie uwagi i tworzenie nowych narracji”.

– To coś więcej niż tworzenie fake newsów. W taktyce rosyjskiej występuje efekt lustra, czyli przekierowywanie otrzymywanej krytyki na innych, jak było w przypadku masakry w Buczy – wyjaśnił Lutz Güllner.

Przypomniał, że popularną narracją Kremla stało się obarczanie winą za wojnę w Ukrainie NATO i Zachodu. Mówiono, że „to NATO zagroziło Rosji, że jest agresorem, dlatego musiała ona walczyć”. Podobnie było z narracją o „nazistowskim reżimie z Kijowa”.

– Takie narracje, powtarzane jak mantry, utrwalają się. (…) To nie oznacza, że ludzie w nie wierzą. Ale znają te narracje, a to stanowi pierwszy krok w kampaniach dezinformacyjnych – twierdzi szef zespołu demaskującego rosyjską dezinformację.

Jak podkreślił, dezinformacja nie jest jedynie prostą kremlowską propagandą.

– Aby określić rzeczywiste zjawisko, należałoby używać nazwy manipulacja informacją. Ta manipulacja oparta jest na czterech filarach – wyjaśnił Güllner.

Pierwszym z filarów są działania rosyjskiego aparatu państwowego, w tym sieć dyplomatyczna.

Drugim są media, kontrolowane przez państwo.

Trzeci filar to tzw. ekosystem dezinformacji – powiedział ekspert i przypomniał, że Jewgienij Prigożyn, znany jako szef Grupy Wagnera, zbudował imperium medialne, w tym tzw. Internet Research Agency, która działała podczas kampanii wyborczej w USA w 2016 roku i „prawdopodobnie nadal działa, w zmienionej formie”.

Jak zaznaczył przy tym Güllner, Grupa Wagnera jest nie tylko organizacją militarną, ale też „dokonała ukierunkowanych inwestycji w sektorze informacyjnym, na przykład kupując gazety i radia, tworząc własne kanały i narzędzia do kreowania i rozpowszechniania dezinformacji”.

– Czwartym filarem są operacje wywiadowcze. Rosyjskie służby specjalne są aktywne w mediach społecznościowych, gdzie tworzą sieci fałszywych tożsamości. Z jednej strony informacje można tam łatwo generować, z drugiej – szybko zintensyfikować kampanie dezinformacyjne – zauważył Güllner.

Sztuczna inteligencja (AI) odgrywa od dawna rolę w dezinformacji – kiedyś były to chociażby boty, które rozpowszechniały dezinformację.

– Teraz nastąpił kolejny impuls w automatyzacji, działać można łatwiej i szybciej. To niepokojące zjawisko. (…) W przyszłości technika deepfake może generować tak doskonałe materiały wideo, że nie dostrzeże się różnicy w stosunku do oryginałów – stwierdził Güllner. – Mam jednak nadzieję, że rozwój sztucznej inteligencji, wykorzystywanej do demaskowania dezinformacji, będzie się rozwijać również w podobnym tempie – podsumował szef East StratCom.

lp/ belsat.eu wg PAP