Od dziś Rosja sprawuje przez miesiąc prezydencję w Radzie Bezpieczeństwa ONZ
Dziś Rosja zaczęła pełnić prezydencję w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Jako priorytety swojej miesięcznej kadencji przedstawiciele Rosji wymienili m.in. działania na rzecz „efektywnego multilateralizmu” i „uregulowania sytuacji na Bliskim Wschodzie”. Jednocześnie pominięto wojnę, którą Rosja prowadzi z Ukrainą. Dopuszczenie Moskwy, prowadzącej agresywną politykę, do kierowania organem odpowiedzialnym za pokój międzynarodowy powoduje dysonans i falę krytyki zarówno wobec Rosji, jak i samej ONZ.
– Rosja przejmuje w kwietniu przewodnictwo w Radzie Bezpieczeństwa zgodnie z kolejnością pierwszeństwa – wynika z oświadczenia opublikowanego przez ONZ na Twitterze.
Jak podaje rosyjska agencja informacyjna RIA Novosti, oczekuje się, że minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow będzie przewodniczył Radzie podczas kilku kwietniowych spotkań. Rosyjski dyplomata ma przybyć do Nowego Jorku pod koniec miesiąca.
Ambasador Rosji przy ONZ Wasilij Nebenzia powiedział wcześniej, że na kwiecień nie zaplanowano żadnego formalnego posiedzenia Rady Bezpieczeństwa w sprawie Ukrainy. Należy jednak zaznaczyć, że takie spotkanie może zostać zwołane na wniosek każdego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ poparty przez większość członków Rady.
6 kwietnia w RB ONZ ma się odbyć nieformalne posiedzenie w sprawie „ewakuacji dzieci ze strefy specjalnej operacji wojskowej (tak władze rosyjskie nazywają agresywną wojnę, którą prowadzą przeciwko Ukrainie – Belsat.eu)” – kontynuuje RIA. Podczas spotkania Moskwa planuje poinformować o środkach, jakie podejmuje „w celu ochrony nieletnich przed ukraińskim ostrzałem, zapobiegania innym przestępstwom wobec dzieci i umieszczania ich w bezpiecznych miejscach”.
10 kwietnia rosyjska prezydencja zaplanowała spotkanie na temat „ryzyka naruszenia ustaleń dotyczących kontroli eksportu towarów wojskowych”, przypuszczalnie mając na myśli zachodnie wsparcie zbrojeniowe dla Ukrainy.
W skład Rady Bezpieczeństwa wchodzi pięciu stałych członków: Rosja, Wielka Brytania, Francja, Stany Zjednoczone i Chińska Republika Ludowa, którzy mają prawo weta, oraz 10 państw członkowskich, które podlegają rotacji. Jak zauważa BBC, przewodnictwo w RB ONZ zmienia się co miesiąc – w marcu funkcję tę pełnił Mozambik, w maju Rosję zastąpi Szwajcaria. Rotacja odbywa się z państw członkowskich w kolejności alfabetycznej (według angielskiej nomenklatury) i nie ma w niej elementu politycznego.
Państwo przewodniczące nie ma szczególnie rozbudowanych uprawnień. Jego przedstawiciel zwołuje, otwiera i prowadzi spotkania, podpisuje przyjęte dokumenty. Dyplomaci państw przewodniczących Radzie otrzymują też na miesiąc kontrolę nad pracami jej stałych komisji.
– Rola szefa Rady Bezpieczeństwa ONZ jest nieco wyolbrzymiana (w mediach); nie ma on specjalnych uprawnień i nie ustala jednostronnie porządku obrad. Sekretarz Generalny ONZ przygotowuje projekt porządku obrad, a prezydium Rady musi go zatwierdzić. Następnie Rada Bezpieczeństwa ONZ jako całość musi zatwierdzić projekt porządku obrad – powiedział ukraiński dyplomata i były ambasador w Wielkiej Brytanii Borys Chandogij ukraińskiemu serwisowi BBC.
Pozwalanie, by Moskwa była dziś odpowiedzialna za utrzymanie międzynarodowego pokoju, wywołuje dziś falę krytyki, które, co należy zaznaczyć, wymaga tu jednak nie tylko Rosja, ale również podpisana w 1945 roku Karta Narodów Zjednoczonych. Dokument ten bowiem w żaden sposób nie ogranicza praw agresywnego państwa (zwłaszcza jeśli to państwo jest stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa) w ramach tej organizacji.
W połowie marca ambasador Ukrainy przy ONZ Serhij Kysłyca i profesor Yale Jeffrey Sonnenfeld opublikowali w magazynie Time artykuł o rosyjskiej prezydencji w Radzie Bezpieczeństwa. W tekście nazwali to wydarzenie „kpiną z międzynarodowej dyplomacji”.
– Notorycznym rabusiom nie pozwala się prowadzić banków, a skazanych przestępców seksualnych nie stawia się na czele przedszkoli – napisali, podkreślając, że istnieje możliwość, iż Rosja będzie nadużywać swojej prezydencji.
Ostatni raz Rosja przewodniczyła Radzie Bezpieczeństwa w lutym 2022 roku, w czasie ataku na Ukrainę.
Wcześniej ukraińska dyplomacja wystąpiła z inicjatywą wyrzucenia Rosji z ONZ. MSZ w Kijowie tłumaczyło taką propozycję naruszeniami proceduralnymi – Rosja nie jest przecież wymieniona w Karcie Narodów Zjednoczonych jako kraj założycielski (tylko nieistniejący już ZSRR), a Moskwa w ten sposób bezprawnie zajmuje jej miejsce jako stały członek. Inicjatywa nie znalazła jednak szerokiego odzewu – na przeszkodzie stoi de facto cały światowy porządek, gdyż wykluczenie jednego ze stałych członków RB ONZ wyraźnie zdestabilizowałoby globalną architekturę.
Estonia, Łotwa i Litwa wydały wczoraj wspólne oświadczenie potępiające przewodnictwo Rosji w Radzie Bezpieczeństwa ONZ.
Minister spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kułeba nazwał rosyjskie przewodnictwo w Radzie Bezpieczeństwa ONZ „złym żartem”, ponieważ kraj ten prowadzi „wojnę kolonialną”, a jego przywódca jest zbrodniarzem wojennym poszukiwanym przez Międzynarodowy Trybunał Karny za deportacje dzieci – kontynuował ukraiński dyplomata.
lp/ belsat.eu wg news.un.org, Europejska Prawda, RIA, BBC
