Не больш як па 1 % за год будзе расці айчынная эканоміка ў выпадку, калі ўлады не правядуць рынкавых рэформаў. Такі прагноз абнародаваў даследчы інстытут Міністэрства эканомікі. У доларавым эквіваленце пры такіх тэмпах айчынная эканоміка дагоніць свой перадкрызісны ўзровень прыблізна праз паўстагоддзя – вынікае з гэтых лічбаў.
Паводле аўтара гэтых выказванняў, дырэктара даследчага інстытуту Міністэрства эканомікі Аляксандра Чарвякова, праблема – у існай структуры эканомікі. Тыдзень таму, на кастрычніцкім форуме ў Менску, гэтую думку падтрымаў былы дарадца Лукашэнкі ў эканамічных пытаннях, а цяпер – амбасадар Беларусі ў Кітаі Кірыл Руды.
«Нашыя эканамісты заточаныя не на рост эканомікі, а на захаванні яе структуры. Але калі эканоміка не расце, не дае дабавачны прадукт, тады за кошт чаго яе захоўваць? Адказ – просты, за кошт крэдытаў. Таму сёння нашыя эканамісты – проста прадаўцы дзяржаблігацыяў», – мяркуе Кірыл Руды.
Іншымі словамі, цяпер структура эканомікі такая, што 70 % усіх прадпрыемстваў – дзяржаўныя і працуюць пераважна ў мінус. Раней дзяржава падтрымлівала свае заводы за кошт замежных крэдытаў. Але іх набралі ўжо столькі, што ў бюджэце бракуе грошай на выплату адсоткаў за іх.
Цяпер урадоўцы масава выступаюць за рэформы: правесці прыватызацыю, перастаць субсідаваць дзяржаўны сектар і ўмешвацца ў працу прадпрыемстваў. Кіраўнік краіны на гэта адказвае то адно:
«Ведаю, што ва ўрадзе, у некаторых людзей бытуе меркаванне, што вось абавязкова рэформы, рэформы, рэформы. Я ўжо тысячу разоў казаў – усе рэформы мы правялі».
То, праз некалькі дзён, ужо адваротнае:
«Я гатовы да любых рэформаў. Самых жорсткіх, больш жорсткіх, чым МВФ сёння патрабуе. Пытанне ў іншым – ці гатовыя, вы да іх?»
Так, ці інакш, пасля васьмі гадоў размоваў пра рэформы, яны дагэтуль не праводзяцца. Чаму ўрад адмаўляецца ад рэформаў, патлумачыў нядаўна намеснік кіраўніка адміністрацыі Лукашэнкі, раней – міністр эканомікі, Мікалай Снапкоў.
«Эфектыўнасць прыняцця рашэнняў эканамічнымі ўладамі краіны вызначаецца выбарам: выбарам на карысць найменшага негатыўнага ўплыву ў моманце, ці выбарам на карысць найбольшага эканамічнага развіцця ў будучыні», – зазначыў міністр.
Іншымі словамі, улады не ідуць на неабходныя змены, баючыся выклікаць сацыяльную незадаволенасць. Вынік гэтай палітыкі нядаўні памочнік Лукашэнкі сфармуляваў наступным чынам.
«Сённяшняе падзенне эканомікі – пры росце іншых краін блізкіх, ня толькі краіны СНД каля нас знаходзяцца, то гэта ўсё стварае непераадольнае адставанне на гады наперад, што адабʼецца на будучых пакаленнях», – даводзіў Кірыл Руды.
Са звестак даследчага інстытуту Міністэрства эканомікі, паводле долі высокіх тэхналогіяў у прамысловасці, Беларусь за апошнія 20 гадоў адстала ад развітых краінаў утрая. Паводле прадукцыйнасці працы, як вынік, – у 5–6 разоў.
Станіслаў Івашкевіч, Менск