Rosja i Białoruś zawetowały kandydaturę Estonii w sprawie przewodnictwa w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) w 2024 roku. Zamiast szukać rozwiązań, które zadowoliłyby Moskwę, musimy pod każdym względem izolować Rosję na arenie międzynarodowej – zadeklarował szef estońskiej dyplomacji Margus Tsahkna.
Stały przedstawiciel Rosji w OBWE Aleksandr Łukaszewicz przekonywał wczoraj, że kandydatura Estonii jest „niedopuszczalna”. Wcześniej Kreml podkreślał, że uważa Estonię za państwo wrogie, które „nie będzie w stanie uwzględnić interesów wszystkich członków organizacji”.
Estonia była wspólnym kandydatem Unii Europejskiej. Kwestie dotyczące wyboru tego państwa zostaną omówione ponownie podczas spotkania w Skopje w Macedonii Północnej w dniach 30 listopada – 1 grudnia. Przewodnictwo w OBWE zmienia się co roku i musi zostać zatwierdzone przez wszystkich 57 członków organizacji.
Od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku Rosja blokuje szereg decyzji OBWE. Po tym, jak delegacja rosyjska nie została dopuszczona do udziału w sesjach w Wielkiej Brytanii i Polsce, Moskwa odmówiła płacenia składek członkowskich.
Na początku listopada portal dziennika Times of Malta powiadomił, że Malta – jako kandydat kompromisowy – otrzymała nieformalną ofertę objęcia funkcji przewodniczącego na rok 2024. Informacja ta nie została jednak oficjalnie potwierdzona.
– To godne ubolewania, że w związku z wetem narzuconym przez Rosję i – za jej namową – Białoruś kandydatura Estonii w sprawie przewodnictwa w OBWE w 2024 roku nie została potwierdzona – skomentował minister spraw zagranicznych Estonii Margus Tsahkna, cytowany przez telewizję ERR. – Estonia w dalszym ciągu stoi na stanowisku, że OBWE musi zdecydowanie bronić swoich podstawowych wartości, (dlatego) należy wykluczyć ustępstwa wobec agresora – powiedział szef estońskiej dyplomacji.
Dodał, że choć historia OBWE była przesiąknięta konfrontacją, organizacja „nigdy nie stanęła w obliczu poważniejszego kryzysu niż obecnie”.
Tsakhkna przypomniał, że od kilku lat Rosja uniemożliwia zatwierdzenie budżetu organizacji i blokuje oficjalne wydarzenia OBWE, a także położyła kres wszystkim misjom OBWE na Ukrainie.
– Teraz, z powodu Rosji i Białorusi, jesteśmy w sytuacji, gdy półtora miesiąca przed nowym rokiem OBWE nie ma zatwierdzonego przewodniczącego, chociaż Estonia jest jedynym kandydatem UE na to stanowisko od 2020 roku – podkreślił minister.
Określił również jako niedopuszczalne „posłuszeństwo wobec Moskwy”, która domaga się, aby następne przewodnictwo OBWE nie było sprawowane przez przedstawicieli krajów NATO.
Obecnie OBWE przewodniczy Macedonia Północna. Według ERR Skopje pozostaje opcją zapasową na wypadek zablokowania kandydatury Estonii – mogłoby więc przedłużyć swoją kadencję o kolejny rok, jeśli wszystkie państwa członkowskie OBWE wyrażą na to zgodę.
Ściapan Kubik, lp/ belsat.eu wg PAP, ERR