«Лукашэнка кіруе Беларуссю 25 гадоў, ініцыятыва «Вольная Беларусь» арганізуе канцэрты 13 гадоў. Нічога не змяняецца. На ўсходзе без пераменаў», – запрашалі арганізатары на апошні канцэрт з цыклу «Салідарныя з Беларуссю», які прайшоў у суботу ў клубе «Малая Варшава».
На сёлетнюю імпрэзу запрасілі «Дай дарогу!» і «Петлю пристрастия», а таксама ўкраінскую спявачку «daKooka» ды гурт «Alles» з Лодзі.
Марцін Рэгуцкі і Павэл Стшэлец з апошняга калектыву ў размове з «Белсатам» прызналіся, што пачулі пры фестываль упершыню, калі ім напісалі арганізатары.
«Мы спраўдзілі, хто граў раней, як гэта выглядала – і здзівіліся (здзіўленыя мы і дагэтуль), што гэта апошні канцэрт. Чаму гэта апошні канцэрт, калі сітуацыя ўвогуле не змянілася?» – пытаюцца музыкі.
Спадзяванне, што музыкай нібыта можна перамагчы рэжым Лукашэнкі – толькі словы, кажуць яны.
«Калісьці польскі гурт «Guernica y Luno» спяваў, што «песнямі не выдрапаеш вочы, тэкстам не вылечыш хваробы», – дадае Стшэлец.
Лідар «Дай дарогу!» Юрый Стыльскі адводзіць ролі падобных канцэртаў у перамозе над рэжымам «адсоткаў, можа, дзесяць».
«Магчыма, яна неяк падмацуе дух, і людзі ўздужаюць і будуць крыху весялейшымі, – кажа Стыльскі. – Адчуваецца, што тут, у Польшчы, большы дух свабоды, іншыя ўмовы, няма межаў».
Лідар «Петли пристрастия» Ілля Чарапко-Самахвалаў не пагаджаецца, што ў нашай краіне нічога не мяняецца.
«Перамены заўважныя, і ёсць у мяне падазрэнні, што далёка не ў лепшы бок. Сказаць, што сітуацыя знаходзіцца ў стагнацыі, не магу. Ёсць пэўная колькасць прыкметаў, якія прымушаюць паразважаць над тым, што адбываецца. Мова вядзецца аб магчымай мяккай анексіі дзяржавы і магчымай страце дзяржаўнасці як такой. Я спадзяюся, гэта ілжывае прадчуванне, але яно ёсць», – кажа музыка.
На думку Чарапко-Самахвалава, музыка можа мяняць людзей знутры – дзеючы непасрэдна на кожнага слухача.
«Напрыклад, музыка можа ўратаваць чалавека ад самазабойства. Прабачце, што бяру самую радыкальную ступень. Але былі прыклады, калі да нас падыходзілі людзі і казалі нам пра гэта. І гэта вартае дарагога. Калі чалавек не забіў сябе, ён можа далей існаваць як адзінка – у тым ліку, як адзінка грамадзянскай супольнасці, нацыі, грамадства Рэспублікі Беларусь».
Пятро Дудановіч, уладальнік крамы «Модная цішотка», якая падчас канцэрту зладзіла продаж атрыбутыкі беларускіх гуртоў у фае клубу, таксама не пагаджаецца, што ў Беларусі – без зменаў.
«Бачу шмат зменаў і ў лепшы, і ў горшы бок. Кошты на піва растуць, напрыклад, – кажа Дудановіч.
На думку прадпрымальніка, «Салідарныя з Беларуссю» і «Басовішча», якое гэтаксама прайшло сёлета ў апошні раз – імпрэзы рознага характару.
«Басовішча» было больш важнае для беларускіх музыкаў. А канцэпцыя «Салідарных» – данесці цікавасць да Беларусі сярод польскіх грамадзянаў».
«Музыка можа нешта змяніць – і змяняе. Яна, напрыклад, эканамічна дапамагала беларускім сям’ям: можна было паехаць на «Басовішча» – і зрабіць закупы ў Польшчы», – дадае Дудановіч.
Ініцыятыва «Вольная Беларусь» адмовіліся пракаментаваць «Белсату» закрыццё фестывалю з 13-гадовай гісторыяй.
Упершыню канцэрт «Салідарныя з Беларуссю» прайшоў перад прэзідэнцкімі выбарамі 2006 года – як адказ на пераслед апазіцыі, барацьбу з медыямі і грамадскімі арганізацыямі ў Беларусі. З іншага боку, назіраючы за кампаніяй адзінага кандыдата ад апазіцыі Аляксандра Мілінкевіча, палякі паверылі, што беларусы могуць дамагчыся перамогі дэмакратыі. У Варшаве хацелі духоўна падтрымаць беларусаў, а таксама пазнаёміць самых палякаў з сучаснай беларускай культурай.
У фестывалях мінулых гадоў удзел бралі папулярныя польскія і беларускія музыкі – Кася Насоўска, Чэслаў Спева, Лявон Вольскі, Зміцер Вайцюшкевіч, Pomidor/OFF і іншыя. Паміж выступленнямі са сцэны гучалі прамовы Анджэя Вайды, Мацея Штура і Агнешкі Рамашэўскай-Гузы.
ДД belsat.eu