Masakra pod Awdijiwką i walki na wyczerpanie w Bachmucie. Raport z tygodnia wojny
Siły ukraińskie nadal bronią Bachmutu, choć nie mają bezpiecznej drogi zaopatrzenia. W mieście trwają walki uliczne, a Rosjanie, choć nie w szybkim tempie, posuwają się naprzód. W innym punkcie zapalnym w obwodzie donieckim, w pobliżu Awdijiwki, Rosjanie stracili w jednym szturmie cały pułk piechoty. Z kolei miesiąc walk pod Wuhłedarem kosztował rosyjską armię blisko 150 jednostek sprzętu.
Ostatnia rubież
Upadek Sołedaru pod koniec stycznia 2023 roku miał daleko idące konsekwencje: siłom ukraińskim nie udało się bowiem ustabilizować frontu na północ od Bachmutu. W ciągu następnego miesiąca wszystkie miasta między Sołedarem a Bachmutem oraz dwie ważne drogi zostały kolejno zdobyte przez Rosjan.
W ciągu ostatniego tygodnia sytuacja na tym odcinku frontu nie uległa radykalnej zmianie. Rosjanie posunęli się jeszcze o kilka kilometrów i zbliżyli się do wsi Chromowe, na zachodnich obrzeżach Bachmutu. W tym mieście znajdowała się ostatnia, w miarę bezpieczna droga, łącząca Bachmut z leżącym na tyłach miastem Czasiw Jar.
Według dziennikarza CNN, który odwiedził Chromowe, ruch przez miasto został wstrzymany. Rosjanie wysadzili rakietą most łączący Chromowo z Bachmutem. Teraz ostatnia „droga życia” biegnie przez błoto wiosennych pól. Trudno powiedzieć, w jakim stopniu przydatna jest droga T0504 między Bachmutem a Konstantynówką, która na niektórych odcinkach jest zagrożona ostrzałem: na południe od Bachmutu leży ona zaledwie kilkaset metrów od linii frontu.
Jeśli ukraińskie siły zbrojne stracą kontrolę nad Chromowem i przyległymi wyżynami, „kocioł” z Bachmutem „w centrum” zostanie skutecznie zamknięty. Wyjście z centrum miasta będzie możliwe tylko przez wąską drogę o szerokości około trzech kilometrów, zagrożoną nieustającym rosyjskim ostrzałem.
Dla ukraińskiego dowództwa Chromowo wydaje się ostatnią granicą. Jeśli obrona miasta zacznie się kruszyć, ukraińskie oddziały prawdopodobnie wycofają się z Bachmutu. Tymczasem ukraińscy żołnierze przeprowadzają w tym rejonie kontrataki i od dwóch dni uniemożliwiają wrogowi posuwanie się naprzód.
W samym Bachmucie wojska ukraińskie niemal całkowicie opuściły wschodni brzeg rzeki Bachmutka, wysadzając wszystkie mosty. W przypadku kontynuowania operacji obronnej przez Siłym Zbrojne Ukrainy, ich pozycje w centrum miasta będą bezpiecznie chronione od wschodu przez w miarę szeroką (ok. 30 m) rzekę.
Wojna na wyniszczenie
Utrzymując Bachmut, ukraińskie siły zbrojne zadają przeciwnikowi duże straty. W wywiadzie dla gazety Bild ukraiński doradca wojskowy, mówiąc o celowości obrony Bachmutu, stwierdził, że na każdego zabitego żołnierza SZU przypada siedmiu żołnierzy rosyjskich. Ukraińskie siły zbrojne walczą z przygotowanych wcześniej umocnionych pozycji, podczas gdy Rosjanie muszą pokonywać otwarte przestrzenie i atakować w nieznanym terenie. Analitycy zauważają rosnący niedobór pojazdów pancernych nie tylko dla żołnierzy Grupy Wagnera, ale także dla regularnych jednostek rosyjskich sił zbrojnych. Potęguje to skalę ich strat w trwającej od sierpnia bitwie o Bachmut.
– Na podstawie najnowszych danych można stwierdzić, że żołnierze przeciwnych stron coraz częściej angażują się w bliską walkę. Jest to prawdopodobnie konsekwencja tego, że rosyjscy dowódcy nadal polegają na atakach piechoty z niewielkim lub żadnym wsparciem pancernym i mniejszym wsparciem artyleryjskim, ponieważ Rosji kończy się amunicja – podał brytyjski wywiad, komentując doniesienia o zmobilizowanych rosyjskich żołnierzach zmuszonych do atakowania ufortyfikowanych pozycji SZU przy użyciu broni palnej i szpadli.
Zdaniem brytyjskiego generała Richarda Shirreffa, który w latach 2011-2014 dowodził Połączonymi Siłami NATO w Europie, to właśnie Siły Zbrojne Ukrainy odniosły strategiczny sukces w Bachmucie. Rosjanie w bitwie o miasto stracili olbrzymie zasoby ludzkie i sprzętu i na długo ugrzęźli w pobliżu stosunkowo niewielkiego miasta, zamiast rozwijać swoją ofensywę w głąb Ukrainy. Generał uważa, że nawet zdobycie Bachmutu w dającej się przewidzieć przyszłości będzie jedynie pyrrusowym zwycięstwem rosyjskich sił zbrojnych.
Wiktor Andrusiw, dyrektor wykonawczy Ukraińskiego Instytutu Przyszłości, uważa, że ukraińskie siły zbrojne przekroczyły nawet swój pierwotny cel, jakim była obrona Bachmutu: „kupiły” bowiem sobie czas na wzmocnienie zdolności bojowych i dozbrojenie jednostek przygotowujących się do wiosennej ofensywy.
– Obrona Bachmutu skutecznie udaremniła też inne ofensywne zamiary sił rosyjskich, zmuszając dowódców do wycofania rezerw z innych kierunków. Wreszcie Bachmut stał się potężnym czynnikiem demoralizującym dla armii rosyjskiej: ciężkie straty pogłębiały wewnętrzne konflikty między dowódcami regularnej armii a Grupą Wagnera – wyjaśnia Andrusiw.
Utrzymanie Bachmutu jest ważne także dla armii ukraińskiej, ponieważ zawsze łatwiej jest bronić miasta niż ponownie je szturmować — podkreślił w rozmowie z BBC były ukraiński parlamentarzysta Jurij Syrotiuk, który obecnie walczy w Bachmucie. Jego zdaniem należy zrobić wszystko, by utrzymać miasto, które może stać się dobrym miejscem do kolejnej kontrofensywy w Donbasie.
Śmierć pułku
Siły ukraińskie kontrolują sytuację w okolicach Awdijiwki mimo zmasowanych ataków rosyjskich. Ostatnie sukcesy rosyjskie na północ od Awdijiwki, w pobliżu wsi Krasnohoriwka, nie przyniosły stałych efektów. Ukraińcy zatrzymali wroga, uniemożliwiając mu rozbudowę postępów po początkowym sukcesie. Podczas jednego z rosyjskich szturmów w zeszłym tygodniu ukraińscy żołnierze zniszczyli trzy rosyjskie czołgi i pięć BMP.
Na początku marca, jak podaje Sibir.Realii, powołując się na krewnych dwóch zmobilizowanych żołnierzy, 1439. pułk rosyjskich sił zbrojnych z obwodu irkuckiego został niemal całkowicie zniszczony w pobliżu Awdijiwki. Kilka dni wcześniej żołnierze tego pułku apelowali do Władimira Putina, skarżąc się, że są rzucani „na rzeź” bez przygotowania, a jeśli odmawiają wykonywania rozkazów, są ostrzeliwani z karabinów maszynowych przez tzw. separatystów z samozwańczej republiki donieckiej.
Ocalali rosyjscy żołnierze mówią, że pułku już nie ma, a pole pod Awdijiwką, gdzie usiłowali szturmować ukraińskie pozycje, jest całkowicie usiane ciałami zabitych.
– To było tak, jakby zostali wysłani na rzeź. Wypychali ich z bojowych wozów piechoty z karabinami, grożąc, że jak nie wysiądą, to ich zastrzelą. Mieli po jednym karabinie maszynowym, to było wszystko, całe uzbrojenie. Żadnego okopu, żadnej lisiej nory, żadnej łączności, żadnego rozpoznania, żadnego uzbrojenia, żadnego planu działania – po prostu siedzieć w otwartym polu, „nie poddawać pozycji”. Nie zdążyli nawet chwycić za karabiny maszynowe, zanim znaleźli się pod ostrzałem – powiedziała Sibir.Realii siostra jednego z nielicznych ocalałych.
Szef ukraińskiej administracji wojskowej Awdijiwki Witalij Barabasz również mówi, że Rosjanie ponieśli ciężkie straty. Według niego, rosyjskie dowództwo „właśnie zasypuje nasze terytorium trupami”, ale szturmowanie miasta nie ustaje ani na dzień.
Pancerne pobojowisko
Rosjanie nie zdołali pokonać ukraińskich umocnień w Awdijiwce i ugrzęźli w walkach miejskich w Marjince, dlatego szukają nowych kierunków ofensywy na zachód od Doniecka. Według pułkownika Ołeksija Dmytraszkowskiego, rzecznika taurydzkiego ugrupowania sił obronnych Ukrainy, Rosjanie próbują wbić klin między oba miasta. W tym celu, jak mówi wojskowy, Rosjanie zaczęli częściej szturmować pozycje ukraińskich sił zbrojnych. 4 marca Rosjanie próbowali 55 razy przełamać pozycje ukraińskich wojsk.
Wojska rosyjskie chcą także pokonać obronę Sił Zbrojnych Ukrainy w pobliżu Marjinki, aby rozwiązać trudną sytuację wokół Wuhłedaru. Atak na to miasto od północy mógłby zmienić dynamikę działań zbrojnych na tym odcinku frontu. W ciągu miesiąca walk na obrzeżach Wuhłedaru potwierdzone wizualnie straty armii rosyjskiej wyniosły co najmniej 137 sztuk sprzętu: 57 czołgów, 69 transporterów opancerzonych, 7 jednostek sprzętu specjalnego i 4 ciężarówki wojskowe.
The New York Times zauważa z kolei, że rosyjskie siły zbrojne przegrały pod Wuhłedarem największą bitwę czołgową od początku pełnowymiarowej inwazji. Rosyjskie pojazdy jechały w kolumnach, a ukraińskie czołgi niszczyły je z zasadzek, stale manewrując.
Jewgienij Czernuchin / vot-tak.tv, lp/ belsat.eu
