Węgry ostatnim krajem, który „nie wpuszcza” Szwecji do NATO. Pomimo zapowiedzi Orbana
Szwedzki wniosek o przyjęcie do NATO czeka w węgierskim parlamencie od lata 2022 roku. Rząd w Budapeszcie wielokrotnie zapewniał, że Węgry nie będą ostatnim członkiem Sojuszu, który zagłosuje nad akcesją tego nordyckiego kraju, jednak po wielu miesiącach zwłoki tak się właśnie stało.
Przedstawiciele rządu Viktora Orbana twierdzą, że część posłów rządzącej koalicji Fidesz-KDNP ma wątpliwości w tej sprawie w związku z krytyką szwedzkich polityków pod adresem Węgier.
W marcu zeszłego roku specjalna delegacja węgierskiego parlamentu udała się do Finlandii i Szwecji. Po powrocie do kraju wyraziła poparcie dla przystąpienia dwóch krajów nordyckich do Sojuszu, podkreślając jednak potrzebę poprawy stosunków pomiędzy Budapesztem a Sztokholmem.
Od kilku miesięcy politycy Fideszu krytykowali rząd w Sztokholmie za ataki pod adresem Węgier i brak chęci do poprawy dwustronnych stosunków.
Wśród głównych zarzutów wymieniano szwedzki film edukacyjny dla uczniów, który przedstawia proces pogarszania się stanu węgierskiej demokracji od 2010 roku, czyli od powrotu Orbana na stanowisko premiera, które sprawuje do dziś.
W połowie września szef MSZ Węgier Peter Szijjarto opublikował list do szefa szwedzkiej dyplomacji Tobiasa Billstroema.
– Mam nadzieję, że rozumie pan sprzeczność pomiędzy tymi dwoma zjawiskami: wzywaniem węgierskich parlamentarzystów do ratyfikacji waszej akcesji do NATO oraz ciągłymi oskarżeniami ich, że zniszczyli demokrację na Węgrzech – napisał Szijjarto.
Politycy Fideszu, w tym sam Orban, wielokrotnie sygnalizowali, że przyjęcie Szwecji do NATO to kwestia techniczna, a rząd popiera szwedzki wniosek.
Według słów ówczesnego premiera Polski Mateusza Morawieckiego, pod koniec listopada 2022 roku Orban obiecał mu przegłosować przyjęcie Finlandii i Szwecji do NATO na początku następnego roku.
Parlament węgierski zagłosował za wnioskiem fińskim pod koniec marca, niedługo przed decyzją Turcji. Choć członkowie rządu Orbana obiecywali, że w przypadku Szwecji nie będą ostatnim krajem Sojuszu, który zdecyduje o akcesji drugiego nordyckiego kraju, stało się jednak inaczej.
Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji (jednoizbowy parlament) ratyfikowało we wtorek zdecydowaną większością głosów wniosek Szwecji o przystąpienie do NATO. Teraz decyzja czeka jeszcze na podpis prezydenta kraju Recepa Tayyipa Erdogana.
Orban zaprosił we wtorek szefa szwedzkiego rządu Ulfa Kristerssona na rozmowy do Budapesztu w celu “wzmocnienia węgiersko-szwedzkich stosunków dwustronnych poprzez pogłębienie wzajemnego zaufania”.
W odpowiedzi na tę propozycję szef MSZ Szwecji Tobias Billstroem stwierdził, że Sztokholm “nie widzi powodu do negocjacji z Węgrami”.
Na początku zeszłego tygodnia węgierskie media informowały, że głosowanie nad wnioskiem Szwecji nie znajduje się w harmonogramie wiosennej sesji węgierskiego parlamentu.
Choć coraz więcej krajów NATO wzywa Budapeszt do szybkiej ratyfikacji przystąpienia Szwecji do Sojuszu, to wciąż nie wiadomo, kiedy węgierski parlament zbierze się w tej sprawie.
Opozycja na Węgrzech wielokrotnie próbowała przyspieszyć głosowanie nad szwedzkim wnioskiem. Na początku sierpnia zwołano z jej inicjatywy nadzwyczajną sesję parlamentu, jednak posłowie koalicji Fidesz-KDNP zbojkotowali posiedzenie.
„Prezenty” dla Orbana?
Szwecja “zapłaciła” Turcji wysoką cenę za akceptację wniosku do NATO, teraz “darów” mogą oczekiwać również Węgry – pisze dziennik Dagens Nyheter. Sztokholm ma jednak możliwości wpływu na decyzję Budapesztu w związku ze współpracą wojskową – dodaje gazeta.
Jak zauważa sztokholmski dziennik, Węgry chcą otrzymać zapłatę, podobnie jak Turcja, a list węgierskiego premiera Viktora Orbana do premiera Szwecji Ulfa Kristerssona z zaproszeniem do Budapesztu nie został wysłany bez powodu.
– Szwedzki rząd otrzymywał już podobne zaproszenia i prowokacje, ale nie chciał inicjować żadnego dialogu – przypomina gazeta.
Według DN dotychczas władze w Sztokholmie nie przywiązywały dużej wagi do kwestii pasywnej postawy Węgier wobec szwedzkiego wniosku, gdyż w przeciwieństwie do Turcji, nie przedstawiono żadnych zastrzeżeń. Orban poparł zaproszenie Szwecji do NATO na szczycie w Madrycie w 2022 roku. Węgierski rząd obiecywał także, że parlament w Budapeszcie nie będzie ostatnim, który zatwierdzi wniosek Szwecji.
DN podkreśla, że szwedzkie władze mają jednak większe możliwości wywierania zakulisowej presji na rząd Orbana niż w przypadku kierowanych przez prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana władz Turcji. Kluczem jest współpraca wojskowa, Węgry dzierżawią szwedzkie samoloty bojowe Jas Gripen, a umowa w tej sprawie jest obecnie renegocjowana – zauważa gazeta. Szwecja wspólnie z NATO tworzy też program strategicznego transportu lotniczego (Strategic Airlift Capability), którego samoloty stacjonują na węgierskim lotnisku Papa.
Gazeta zaznacza, że Szwecja “zapłaciła” wysoką cenę Turcji za zatwierdzenie szwedzkiego wniosku do NATO.
– Ankara nie tylko zażądała szeregu środków, takich jak nasilenie działań antyterrorystycznych i możliwość zakupu broni od Szwecji, ale Sztokholm stał się też zakładnikiem, gdy Turcja chciała kupić systemy uzbrojenia od innych państw NATO – napisano.
Turcja prowadzi negocjacje z USA w sprawie zakupu samolotów bojowych F-16.
jb/belsat.eu wg PAP
