“Nie poddawać się szantażowi Łukaszenki”. W Wiedniu odbyła się konferencja nt. Białorusi
Dziś w stolicy Austrii odbyła się międzynarodowa konferencja poświęcona Białorusi. Jej organizatorem był nowy austriacki kanclerz Alexander Schallenberg.
Czym jest ta konferencja
Kanclerz Alexander Schallenberg zapowiedział przeprowadzenie międzynarodowej konferencji “w sprawie Białorusi” 31 października. Mówiąc, że będzie ona dotyczyła nowych sankcji przeciwko reżimowi w Mińsku podkreślił, że język sankcji nie może być jedynym, jakiego należy używać wobec Białorusi.
– 22 listopada wraz ze społeczeństwem obywatelskim [Białorusi] organizujemy w Wiedniu międzynarodową konferencję. I jestem przekonany, że dla nas wszystkich powinno być to jasne: to jest temat europejski, a wewnątrz Europy nie powinniśmy rozmawiać wyłącznie językiem sankcji – podkreślił polityk.
Jak powiedział Franak Wiaczorka, doradca Swiatłany Cichanouskiej ds. międzynarodowych, na obrady zostali zaproszeni także przedstawiciele Rosji i obecnych białoruskich władz.
Jednak 10 listopada minister spraw zagranicznych Białorusi Uładzimir Makiej oświadczył, że “konferencja w kształcie wymyślonym przez jej organizatorów będzie zupełnie bezowocna i bezsensowna”. Nazwał ją także “nieprzyjaznym krokiem”. Wiedeńskie rozmowy skrytykował także szef MSZ Rosji Siergiej Ławrow.
Według austriackiego MSZ celem konferencji było “wniesienie konstruktywnego wkładu, nadanie ważnego politycznego sygnału i określenie możliwych rozwiązań” przekazał dziennik Tiroler Tageszeitung.
Według gazety, poza Swiatłaną Cichanouską, która do Wiednia przybyła dzień wcześniej, w spotkaniu wzięli udział szef MSZ i kanclerz Austrii, komisarz UE ds. rozszerzenia i polityki sąsiedztwa Oliver Varhelyi, a także ministrowie spraw zagranicznych Estonii, Łotwy, Słowacji, Słowenii, Finlandii i Niemiec. W związku z lockdownem w Austrii, część wydarzenia odbyła się online.
O czym rozmawiano
Relację online z konferencji można zobaczyć na Telegramie biura Swiatłany Cichanouskiej.
Liderka białoruskiej opozycji opowiedziała uczestnikom o ostatnich represjach na Białorusi i przypomniała zagranicznym partnerom ich słowa o jedności we wspieraniu Białorusinów. Przekazała ona stanowisko białoruskich sił demokratycznych:
– Należy utrzymywać presję na reżim, nie wolno reżimowi ustępować. Dialog możliwy jest dopiero wtedy, gdy uwolnieni zostaną wszyscy więźniowie polityczni – powiedziała Cichanouskaja.
Podczas swojego przemówienia kanclerz Austorii Alexander Schallenberg oświadczył, że sytuacja na Białorusi jest nie do przyjęcia. Wymienił on zarówno kryzys przestrzegania praw człowieka, jak i sztucznie wywołany kryzys migracyjny. Dodał on, że Europa musi odnosić się z szacunkiem do walki narodu białoruskiego.
Komisarz europejski Oliver Varhelyi nazwał przyszłość Białorusi “priorytetem Europy”. Według niego Europa powinna wspierać ofiary represji, wolne media, a także przekazać Białorusinom szczepionki. Eurokomisarz podkreślił, że opracowany jest już Całościowy Plan dla Demokracji Białorusi, który przewiduje przekazanie 3 miliardów euro w celu stabilizacji białoruskiej gospodarki po przyszłym przekazaniu władzy. Podkreślił on, że pomoc makroekonomiczna pozwoli przeprowadzić reformy, rozwinąć prywatny biznes i przywrócić praworządność.
Jeszcze przed samą konferencją podczas rozmowy z Cichanouską Varhelyi powiedział, że Unia wraz z WHO pracują nad dostarczeniem Białorusi 1 miliona dawek szczepionki przeciwko koronawirusowi. Po raz kolejny podkreślił on, że szczepienia nie są kwestią polityki, a życia i śmierci Białorusinów.
Z kolei minister spraw zagranicznych Niemiec Heiko Maas przywołał temat tortur na Białorusi i podkreślił, że Łukaszenka odmawia wysłuchania woli narodu. Wypowiedział się krytycznie o zapowiedzianym przez reżim referendum konstytucyjnym i podkreślił, że UE będzie dalej pracować nad sankcjami wobec Mińska. Przypomniał, że w ubiegłym tygodniu zostały przyjęte założenia V pakietu sankcji, który obejmie sędziów, prokuratorów i służby bezpieczeństwa związane z represjami. Dodał, że Niemcy i UE wspierają wszczynanie spraw karnych przeciwko reżimowi w ramach jurysdykcji uniwersalnej. Dyplomata zakończył swoje przemówienie stwierdzeniem, że podczas szczytu Partnerstwa Wschodniego musi wybrzmieć głos sił demokratycznych Białorusi.
– Białorusini zapłacili ogromną cenę za swoje marzenie – podkreślił szef polskiej dyplomacji Zbigniew Rau. – Nie wrócimy już do sttusu quo, jaki był przed wyborami w 2020 roku.
Dodał, że UE i USA powinny działać wspólnie, a lista osób i przedsiębiorstw objętych sankcjami powinna być szeroka.
Nie poddawać się szantażowi Łukaszenki
Podcza konferencji prasowej podsumowującej wyniki spotkania kanclerz Austrii podkreślił, że Białoruś dalej pozostaje najbardziej palącą kwestią dla Unii Europejskiej, bo w kraju trwają represje, a Białorusini muszą wykazywać się niesłychanym męstwem w swojej walce o prawa i wolność. Dodał, że obecny kryzys na granicach Białorusi z Unią Europejską tylko pogarsza sytuację.
Szef austriackiego rządu podkreślił, że państwa europejskie nie powinny poddawać się szantażowi ze strony Łukaszenki i powinny być zjednoczone, by odpowiadać na ataki hybrydowe. Wyraził on przy tym swoje wsparcie dla Polski, Litwy i Łotwy.
Przypomniał też, że ważna jest walka z bezkarnością. Według niego “Ci, którzy łamią prawa człowieka, powinni wiedzieć, że wcześniej czy później będą musieli za to odpowiedzieć”.
Mimo to, według niego dialog jest jedyną drogą do tranzytu władzy na Białorusi i sprawiedliwych wyborów. Jak zauważył, w kwestii Białorusi osiągnięto do tej pory bardzo małe postępy. Obiecał jednak dalej zajmować się kwestią wolnej i niepodległej Białorusi akcentując, że Białorusini sami powinni zdecydować o swoim losie.
Żadnego dialogu z Łukaszenką
Swiatłana Cichanouskaja nazwała konferencję w Wiedniu historyczną i bardzo efektywną. Podkreśliła, że “wszyscy mówili jednym głosem” o tym, że Białoruś powinna być wolna i demokratyczna. Liderka białoruskiej opozycji podkreśliła, że dialog powinien odbywać się nie między Zachodem i reżimem, ale pomiędzy Białorusinami. Wezwała, by “nie prowadzić żadnego dialogu z Łukaszenką”, podkreślając jego niezdolność do negocjacji.
Dodała, że prawdziwy dialog jest możliwy jedynie po uwolnieniu wszystkich więźniów politycznych i wezwała, by nie podejmowano rozmów bez spełnienia tego warunku. Według niej niezależność Białorusi nie powinna być zagrożona, a umowy zawierane przez obecne władze nie powinny być respektowane.
Co do polityki Unii wobec Białorusi, Cichanouskaja podkreśliła, że powinna ona łączyć presję poprzez sankcje i wsparcie dla białoruskiego społeczeństwa obywatelskiego.
Odpowiadając na pytanie o rozmowę telefoniczną Angeli Merkel z Łukaszenką opozycjonistka oświadczyła, że choć rozumie jej humanitarne przyczyny, to “wywołał on niedowierzanie Białorusinów”. Według niej nie powinni głodować i umierać zarówno migranci na granicy Białorusi, jak i więźniowie w białoruskich koloniach karnych. Cichanouskaja wezwała, by patrzeć na przyczyny problemów.
Łukaszenka rozumie jedynie język siły
Mówiąc o sankcjach, Cichanouskaja podkreśliła, że należy je kontynuować, naciskać na przedsiębiorstwa państwowe. Według niej “Łukaszenka rozumie jedynie język siły”, a sankcje jeszcze nie wywarły dużego wpływu.
Z kolei komisarz europejski Oliver Varhelyi podkreślił, że wykorzystanie przez reżim ludzi do ataku na EU zostanie nie tylko zatrzymane, ale też będzie miało następstwa.
Co do sankcji wobec Belavii, komisarz oświadczył, że rozmowy nad konkretnym składem podmiotów objętych V pakietem sankcji jeszcze trwają i za wcześnie jest, by mówić o ich wynikach.
– Nie chcemy zaszkodzić zwykłym ludziom. Nie powinniśmy szkodzić tym, kogo mamy bronić – powiedział Alexander Schallenberg komentując austriackie inwestycje na Białorusi.
Szef austriackiego MSZ Michael Linhart podkreślił, że Unia Europejska chce widzieć Białoruś jako państwo wolne, demokratyczne, stabilne i kwitnące, które ma dobre stosunki z Unią i Rosją. Kluczem do tego, według dyplomaty, jest dialog.
– Gdy patrzę na oświadczenia Łukaszenki, wątpię, by dialog z nim był możliwy – powiedział na zakończenie konferencji prasowej kanclerz Schallenberg.
mh,pj/belsat.eu
