Armenia zwróciła się o pomoc do Rosji i Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym, w skład której wchodzą Armenia, Białoruś, Kazachstan, Kirgistan, Rosja, Tadżykistan, ale nie Azerbejdżan. ODKB zwołała nadzwyczajną sesję, ale na razie postanowiła tylko obserwować przebieg konfliktu. Organizacja postanowiła ocenić sytuację i stworzyć grupę roboczą do monitorowania sytuacji po atakach z 13 września.
W nocy 13 września Azerbejdżan ostrzelał Armenię, tłumacząc to jako reakcję na „sabotaż” strony ormiańskiej.
Doszło do walk: Armenia naliczyła co najmniej 49 zabitych po swojej stronie, Azerbejdżan podał liczbę 50 zabitych żołnierzy po swojej stronie. Oba państwa zgodziły się na zawieszenie broni, ale wieczorem 13 września Azerbejdżan stwierdził, że Armenia ponownie naruszyła porozumienie. Z kolei Ormianie oskarżyli Azerów o ostrzelanie posterunku rosyjskiego FSB. Dziś w parlamencie cytowany przez armeńskie media, premier Nikol Paszynian stwierdził, że w walkach na granicy z Azerbejdżanem zginęło już 105 osób.
W sesji ODKB wzięli udział prezydent Rosji Władimir Putin, premier Armenii Nikol Paszynian, przywódcy Kazachstanu, Kirgistanu i Tadżykistanu. Białoruś reprezentował sekretarz Rady Bezpieczeństwa Alaksandr Wolfowicz.
ODKB złożyła Armenii wyrazy współczucia i wyraziła zgodę na wysłanie tam misji kierowanej przez sekretarza generalnego organizacji Stanisława Zasia (byłego sekretarza Rady Bezpieczeństwa Białorusi) oraz z udziałem szefa Połączonego Sztabu ODKB Anatolija Sidorowa (byłego szefa Zachodni Okręg Wojskowy Rosji) oraz innych przedstawicieli państw członkowskich.
Misja zostaje wysłana w celu „oceny obecnej sytuacji” i przygotowania „szczegółowego raportu” na następną sesję zaplanowaną na jesień. Organizacja zgodziła się również na utworzenie grupy roboczej do stałego monitoringu.
Tymczasem między państwami członkowskimi ODKB też nie jest spokojnie: dziś rano straż graniczna Kirgistanu zgłosiła strzelaninę ze strażnikami granicznymi z Tadżykistanu. Kilka ofiar zostało zgłoszonych ze strony tadżyckiej, ale szczegóły nie są znane w momencie publikacji.
W poprzednim konflikcie między Armenią a Azerbejdżanem siły ODKB nie brały udziału. Jesienią 2020 roku rozpoczęły się intensywne walki w Górskim Karabachu, nieuznawanej republice leżącej na terenie Azerbejdżanu a kontrolowanej przez większość ormiańską. Po 44 dniach walk Baku i Erywań podpisały porozumienie o zawieszeniu broni za pośrednictwem Moskwy. Azerbejdżan wziął pod swoją kontrolę część terytorium Górskiego Karabachu, a rosyjscy „rozjemcy” przejęli kontrolę nad inną. W rzeczywistości była to klęska Armenii.
Jednak „siły pokojowe” ODKB (w tym z Białorusi) zostali wysłane do Kazachstanu podczas protestów na początku 2022 r., z naruszeniem umów międzynarodowych. Na nagraniach państwowych mediów wyzywająco biegali po poligonie, inscenizowali „sprawdzanie dokumentów” kazachskiej policji. Jeden z „rozjemców” skarżył się, że wojsko ma trudności z czytaniem dokumentów w języku kazachskim. „Rozjemcy” ODKB w Kazachstanie nielegalnie używali znaków identyfikacyjnych misji pokojowej ONZ.
Wiadomo, że „rozjemcy” w Kazachstanie pilnowali obiektów strategicznych, takich jak lotniska i elektrociepłownie, ale czy brali udział w tłumieniu protestów, nie wiadomo. Na wniosek prezydenta Kazachstanu „siły pokojowe” zostały wycofane.
Aleś Nowoborski,pj/belsat.eu
