Крэмль вядзе сваю гульню. Эксперты адказалі, чаму Беларусь ніяк не атрымае расейскі крэдыт
Беларусь дагэтуль не атрымала расейскі крэдыт, які больш як два тыдні таму – 14 верасня – абяцаў Аляксандру Лукашэнку ў Сочы Уладзімір Пуцін.
Як паведаміў 29 верасня кіраўнік Мінфіну Беларусі Юрый Селіверстаў, Менск нават прыкладна не ведае, калі будзе атрыманы крэдыт. Беларускія ўлады толькі разлічваюць высветліць у бліжэйшы час тэрміны атрымання $ 1,5 млрд, паведамляе РИА Новости.
«Калі будзе яснасць (пра тэрміны атрымання сродкаў. – Рэд. Belsat.eu), я скажу», – сказаў міністр, закранаючы тэму атрымання расейскага крэдыту.
Адказваючы на пытанне, ці наступіць гэтая яснасць у бліжэйшы час, ён заявіў, што «вядома, хутка будзе». Таксама ў бліжэйшы час можа адбыцца паседжанне Еўразійскага фонду стабілізацыі і развіцця, які мае вылучыць Беларусі трэцюю частку крэдыту.
Як раней паведамлялі «Белсату» беларускія эканамісты, абяцаны крэдыт «дастаткова хутка скончыцца», бо пойдзе на аплату запазычанасці перад «Газпромам» і перад урадам Расеі. Аналітык даследчай групы BusinessForecast.by Аляксандар Муха адзначаў, што расейскія крэдыты акажуць падтрыманне ЗВР і дадуць пэўную перадышку ўладам Беларусі толькі пры ўмове, што паступяць у найбліжэйшыя часы, а кансультацыі паміж міністэрствамі фінансаў Беларусі ды Расеі не зацягнуцца.
Але Крэмль не спяшаецца з вылучэннем крэдыту. Хоць расейскія ўлады працягваюць падтрымліваць Аляксандра Лукашэнку на словах.
Аналітык BISS Кацярына Шмаціна ў каментары belsat.eu адзначыла, што «Расея не аказвае фактычнай падтрымкі рэжыму Лукашэнкі зараз, калі ёсць верагоднасць, што ён не ўтрымаецца ва ўладзе».
«Пакуль падтрымка Масквы – на ўзроўні рыторыкі. Выглядае, што Пуцін набывае час, назіраючы за ходам падзеяў і разлічваючы найбольш выгодны варыянт: акрамя падтрымкі Лукашэнкі, ёсць іншыя сцэнары – падтрымаць пераход улады, медыяцыю з удзелам АБСЕ. Гэта дазволіць Расеі палепшыць свой міжнародны імідж, прадставіць Расею як адказнага міжнароднага актара ў вачах Захада», – заявіла яна.
На яе думку, сама размова пра выдзяленне грошай «была публічнай нагодай для сустрэчы Лукашэнкі і Пуціна ў Сочы, хаця сама сустрэча хутчэй за ўсё мела мэтай абмеркаванне крызісу ў Беларусі і стратэгіі Лукашэнкі».
Кіраўнік Цэнтру стратэгічных і вонкавапалітычных даследаванняў Арсень Сівіцкі таксама мяркуе, што, нягледзячы на рытарычную падтрымку, Крэмль па сутнасці навязвае Беларусі пэўны фармат вырашэння палітычнага крызісу, які, паводле яго, прадугледжвае агульнанацыянальны дыялог і канстытуцыйную рэформу, у выніку якіх Лукашэнка страчвае ўладу.
«Таму я б не надаваў увагу той рыторыцы, якую мы чуем з вуснаў расейскіх афіцыйных асобаў», – заявіў эксперт.
Ён нагадаў, што Крэмль ацэньвае падзеі ў Беларусі як глыбокі палітычны крызіс, пра што ўжо казалі і кіраўнік МЗС РФ Сяргей Лаўроў, і прэс-сакратар расейскага прэзідэнта Дзмітрый Пяскоў і сам Уладзімір Пуцін. На думку аналітыка, Крэмль не спяшаецца з тым, каб падтрымліваць Аляксандра Лукашэнку на практыцы.
«І такая паўза з наданнем крэдыту можа разглядацца як інструмент ціску на яго», – адзначыў Сівіцкі.
Ён нагадаў, што расейскі крэдыт складаецца з трох частак, дзве з якіх дасць Расея (адну Беларусь мае атрымаць у 2020 годзе і адну ў 2021-м) і адну Еўразійскі фонд стабілізацыі і развіцця ў 2020 годзе. Але Беларусь дагэтуль не атрымала апошні транш ад ЕФСР у $ 200 млн у межах мінулай праграмы супрацы, бо не выканала ўмовы.
«Таму, калі здолее беларускі бок дамовіцца і на якіх умовах, пытанне адкрытае. І не факт, што Беларусь атрымае другую частку сёлета», – мяркуе ён.
Арсень Сівіцкі назваў сам крэдыт парадаксальным, бо ён можа толькі на некалькі месяцаў падтрымаць макраэканамічную сітуацыю, а акрамя гэтага нічым Беларусі не дапаможа.
«Відавочна, гэта не тыя сродкі, на якія Аляксандр Лукашэнка спадзяваўся і якімі б ён мог вольна карыстацца, у тым ліку для таго, каб пагасіць гэты палітычны крызіс», – адзначыў ён.
Паводле яго, Масква вядзе дваістую гульню і не зацікаўленая, каб крызіс у Беларусі скончыўся на гэтым этапе. Наадварот, у РФ думаюць, як ім скарыстацца, каб прасунуць свае стратэгічныя інтарэсы.
Таксама, заявіў Арсень Сівіцкі, Крэмль зараз вядзе непублічныя кансультацыі з шэрагам беларускіх афіцыйных асобаў, у тым ліку былых, якія знаходзяцца ў Маскве, наконт таго, як вырашыць палітычны крызіс. Таксама Масква абменьваецца пэўнымі сігналамі са Святланай Ціханоўскай адносна таго, якой можа быць роля Расеі ў вырашэнні беларускай сітуацыі.
«Відавочна, што пазіцыі Менску і Крамля пра тое, як праводзіць канстытуцыйную рэформу, праводзіць і ладзіць агульнанацыянальны дыялог, вельмі істотна адрозніваюцца. І паводзіны Менску, у тым ліку спантанная сакрэтная інаўгурацыя, сведчаць пра тое, што Аляксандр Лукашэнка не збіраецца прымаць умовы Крамля», – мяркуе аналітык.
Эксперт не выключае, што праз пэўны час беларуска-расейскія стасункі могуць вярнуцца да крызісу, які быў да выбараў, і нават пагоршыцца.
- 23 верасня адбылася неанансаваная загадзя інаўгурацыя Аляксандра Лукашэнкі. Паводле дадзеных МУС за ўдзел у пратэстах у дзень афіцыйнай інаўгурацыі былі затрыманыя 364 чалавекі, з іх у Менску 252 асобы.
- Пратэсты ў Беларусі доўжацца ад 9 жніўня. За гэты час былі затрыманыя больш за 14 тысяч чалавек.
Максім Гацак belsat.eu
