Юрыст НАУ Міхаіл Кірылюк пракаментаваў «Белсату» пастанову ўрада, якая абавязвае беларусаў атрымліваць дазвол на выезд за мяжу на сталае пражыванне. Ён адзначыў, што гэты дакумент уваходзіць у супярэчнасць з Канстытуцыяй і «папахвае вяртаннем да часоў СССР».
Згодна з пастановаю ўрада, каб атрымаць дазвол на выезд за мяжу на сталае пражыванне, патрабуецца запоўніць анкету з персанальнымі звесткамі і адказаць на пытанні:
- Ці маеце нявыкананыя падатковыя абавязанні ў Рэспубліцы Беларусь?
- Ці ажыццяўляеце дзейнасць індывідуальнага прадпрымальніка на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь?
- Ці маеце вы аліментныя абавязанні?
- Ці маеце абавязанні ў кампенсацыі выдаткаў дзяржавы на ўтрыманне дзяцей, якія знаходзяцца на дзяржаўным забеспячэнні?
- Ці падлягаеце вы прызыву на тэрміновую ваенную службу?
Ілжывыя адказы стануцца падставаю для адмовы. Акрамя таго, выезд забароняць у наступных выпадках:
- Калі не пагодзіцца ваенкамат;
- Калі асобе часова забаранілі выязджаць за мяжу згодна з 7-м артыкулам закона «Аб парадку выезду з Рэспублікі Беларусь і ўезду ў Рэспубліку Беларусь грамадзянаў Рэспублікі Беларусь»;
- Калі маецца падатковая і аліментная запазычанасць або не кампенсаваныя выдаткі на дзяцей на дзяржаўным забеспячэнні;
- Калі дзейнічае статус ІП;
- Калі выезд прывядзе да таго, што дзіця застанецца без законнага прадстаўніка або ў Беларусі, або за мяжою.
У выніку станоўчага рашэння асобе, якая эмігруе, ставяць адпаведны штамп у пашпарце і анулююць рэгістрацыю па месцы жыхарства ў Беларусі.
Юрыст Народнага антыкрызіснага ўпраўлення Міхаіл Кірылюк у размове з «Белсатам» канстатаваў, што шмат хто падпарадкуецца гэтаму патрабаванню, бо быць законапаслухмяным – гэта цалкам натуральна:
«Для большасці беларусаў, як і людзей ва ўсім свеце, выконваць законы, нават калі яны абсурдныя і нелагічныя, – гэта нармальныя паводзіны. Будзе шмат людзей, для якіх важна ўсё зрабіць паводле закона, і яны будуць так рабіць, бо так напісана ў законе».
Праўнік упэўнены, што беларуская бюракратыя разумее: адсачыць усіх немагчыма.
«Ты можаш узяць візу на лекаванне або на турызм – і паехаць. Бюракратыя робіць тое, што можа. Калі рабіць, як было ў Савецкім Саюзе, – атрымліваць дазвол на любы выезд, – да гэтага яны не гатовыя, можа, і праз тое, што і для сябе не жадаюць такога. А такі прамежкавы варыянт – чаму не? Чыноўнікі наверх адсправаздачыліся, што захады прынятыя. А насамрэч зроблена «на адчапіся», – адзначыў Кірылюк.
Суразмоўца «Белсату» не выключыў, што адказнасць, якой пакуль няма за невыкананне пастановы, усё ж некалі з’явіцца. Пры гэтым да адной умовы, якая б стымулявала беларусаў да атрымання дазволу, улады не дадумаліся:
«Вось я з’ехаў, і мне патрэбна некія паслугі атрымліваць у консульствах, а яны зараз увогуле нічога не робяць. Калі б зрабілі так, што, калі ты аформіў гэты дазвол на сталае жыхарства, то табе можна атрымаць, напрыклад, даверанасць у консульстве ці замяніць пашпарт, – у гэтым быў бы сэнс. А так які сэнс бегаць і запаўняць анкету?»
Кірылюк падкрэсліў, што атрыманне дазволу на выезд на сталае жыхарства супярэчыць Канстытуцыі: «Уваходзіць у супярэчнасць і з Канстытуцыяй, і з Усеагульнай дэкларацыяй правоў чалавека, і з Пактам аб міжнародных і палітычных правах, але гэта не тое, на што яны арыентуюцца».
Юрыст падсумаваў, што сітуацыя з магчымасцю беларусаў выехаць за мяжу пагаршаецца:
«Тэндэнцыя, натуральна, дрэнная. Папахвае вяртаннем да часоў СССР, на жаль».
Сцяпан Кубік belsat.eu
