Што робяць падчас вайны людзі творчасці? Адказ на гэтае пытанне добра ілюструе, напрыклад, гурт «Колір», хлопцы з якога сышлі на вайну, а дзяўчаты з усіх сілаў імкнуцца зрабіць так, каб гэтая вайна нарэшце скончылася. Як гурт даў канцэрт у Варшаве без паловы музыкаў і пры чым тут беларусы – у рэпартажы «Белсату».
Вакалістка гурта – маленькая крохкая дзяўчынка Людміла Колер – на першы погляд падаецца вельмі ўразлівай перад вайной, якую развязала ва Украіне Расея. У першы дзень вайны дзяўчына пастанавіла ісці ў тэрытарыяльную абарону, але туды яе не ўзялі, бо няма без медычнай адукацыі ці вайсковага ўліку. Але ж дзяўчына не змагла проста сядзець і назіраць за вайною збоку – і далучылася да валанцёрскай арганізацыі «Паляниця», якая дапамагае тэрытарыяльнай абароне і збірае грошы для ўкраінскага войска:
– На трэці дзень вайны я за ўласны кошт пачала набываць рэчы, неабходныя тэрытарыяльнай абароне, – распавядае Людміла. – Потым падзялілася гэтым у сваіх сацсетках, і да мяне пачалі далучацца людзі з майго раёну: так я знайшла кіроўцу, з якім ездзіла і забірала ў людзей рэчы, ахвяраваныя на патрэбы тэрабароны. А потым высветлілася, што яшчэ адна мая знаёмая таксама дапамагае вайскоўцам. І мы пастанавілі аб’яднаць свае сілы. І так людзі з розных куточкаў нашай Адэсы пачалі прыходзіць у «Паляницю». Паралельна высветлілася, што ёсць каардынатары, за якімі ўжо замацаваныя вайсковыя часткі, і да мяне пачалі звяртацца менавіта вайскоўцы, бо хтосьці сказаў: «Яна можа дапамагчы». І за тыдзень-паўтара мы арганізавалі склад – нават не адзін, а два! Цяпер ва Украіне вельмі шмат арганізацыяў, якія называюцца «Паляниця». Паколькі арганізацыяў з такой назвай вельмі багата, нават зарэгістраваных, мы цяпер «Південна паляниця» – каб было зразумела, што мы з Адэсы.
Сярод замежнікаў, якія дапамагаюць «Паляниці», ці не самымі актыўнымі сталі беларусы, распавядае Людміла. Так, напрыклад, ініцыятыва «Партызанкі» стала цесна супрацоўнічаць з «Паляницяй».
– Я звярнулася па дапамогу да «Партызанак», і яны літаральна за тры дні сабралі сорак дзве скрынкі, якія мы вельмі хутка адправілі ва Украіну, – заўважае Людміла. – Таксама нам дапамагала Нямеччына, Францыя. Складана сказаць, якія менавіта краіны спрычыніліся да дапамогі «Паляниці», бо цяпер гэта ўжо даволі вялікая арганізацыя, дзе ёсць тыя, хто адказвае за розныя кірункі дапамогі: нехта за ежу, нехта за медыцыну, хтосьці за гуманітарную дапамогу. Але непасрэдна я атрымлівала яе толькі ад беларусаў. Ад апазіцыйных беларусаў. Я хачу звярнуць на гэта ўвагу.
Канцэрт гурта «Колір» у Беларускім моладзевым хабе ў Варшаве – не выпадковасць. Сюды музыкі завіталі не для таго, каб развеяцца і адпачыць ад вайны. Яны прыехалі, каб сабраць сродкі на цеплавізары для ўкраінскіх вайскоўцаў.
– У нас ёсць файны клуб у Адэсе – ён называецца «More Music Club». І першы наш дабрачынны канцэрт для збору сродкаў для «Паляниці» адбыўся там, – распавядае Людміла Колір. – Пасля гэтага адэскія лакальныя калектывы амаль кожны дзень выступаюць і збіраюць сродкі на «Паляницю». Але Адэса – вычэрпны рэсурс, бо горад хоць і вялікі, але не так шмат людзей зараз далучаецца да такіх трансляцыяў. І таму мы вырашылі паехаць у Польшчу, каб сабраць яшчэ трохі сродкаў. Бо калі ў першыя дні вайны людзі дужа ахвотна данацілі – за два дні ў мяне было больш за 300 тысяч грыўняў на картцы, то цяпер не данацяць наогул, а запыты ад вайскоўцаў і тэрытарыяльнай абароны не змяншаюцца. Асабліва дорага абыходзяцца цеплавізары. Мы з Настассяй Доль – беларускай, якая дапамагала арганізоўваць гэты канцэрт, і яшчэ з адным украінскім валанцёрскім фондам закупілі адзін цеплавізар коштам 3 тысячы еўраў. Гэта вялікія грошы. Я маю надзею, што сёння атрымаецца сабраць трохі сродкаў для перамогі, каб хутчэй скончылася гэтае пекла ва Украіне.
Як вядома, украінскія мужчыны зараз бароняць краіну ад нападу агрэсара, таму гурт «Колір» апынуўся ў Варшаве толькі паловаю складу. Адыграць канцэрт таксама дапамаглі беларусы.
– Наш басіст Максім Мішусцін цяпер ваюе. Ён быў у найгарачэйшых зонах, і мы ўжо некалькі разоў баяліся, што будзем аплакваць яго на пахаванні, але чалавек нібыта нарадзіўся ў сарочцы. А яшчэ акурат перад пачаткам вайны мы тэсцілі новага бубнача – доўга яго шукалі і нарэшце знайшлі. У нас адбылася першая рэпетыцыя і гэта было клёва, мы вырашылі: усё, граем разам – і тут раптам бабахнула гэтая страшная лютая маскальская зараза. І ўсё… Мы зноў згубілі бубнача. Але калі скончыцца вайна, а яна скончыцца абавязкова і скончыцца хутка, бо Украіна нязломная, нескароная і непераможная – ён вернецца да нас. А на сённяшнім канцэрце нам дапамагаюць нашыя класныя сябры – гурт «РСП».
Адказ на пытанне пра адносіны беларусаў і ўкраінцаў пасля вайны для Людмілы Колер відавочны. Дзяўчына ўпэўненая, што нашыя народы як былі, так і застануцца сяброўскімі:
– У вас у Беларусі псеўдапрэзідэнт. Я ведаю вельмі шмат беларусаў. Наогул уся мая беларуская тусоўка – гэта апазіцыянеры. Яны заўжды былі ў апазіцыі. І іншых беларусаў я, на шчасце, не ведаю. Таму маё стаўленне да беларусаў не змянілася. Беларусы ваююць ва Украіне – у Адэсе я ведаю батальён беларускіх добраахвотнікаў, які ваюе. Я ведаю беларусаў, якія ваююць у іншых куточках, якія ездзяць у гарачыя зоны, і гэта рэальна моцныя, крутыя, смелыя мужчыны, якія цяпер бароняць Украіну. Я ім вельмі ўдзячная.
Пасля невялічкага турнэ па Польшчы «Колір» вернецца ва Украіну, а думкамі дзяўчаты і цяпер там:
– Мы ўсё адно вернемся ў тыя абстрэлы і паветраныя трывогі. Мы будзем сядзець у тых сутарэннях, бо хочацца дадому. А яшчэ ў Варшаве вельмі трыгерыць гук цягнікоў у метро – нібыта недзе над галавою працуе СПАшка або недзе выбух. Таму я не ведаю, колькі часу трэба, каб асімілявацца і не адчуваць сябе так, нібыта ты да гэтага часу ў краіне, у якой ідзе вайна. Але тут цяпер вельмі шмат украінцаў. Адчуваецца, нібыта ўсіх нейкая супольная бяда зрабіла бліжэйшымі адно да аднаго. Усе камунікуюць так, нібыта даўно знаёмыя. А яшчэ мы адчуваем, як украінцам хочуць і імкнуцца дапамагчы – гэта вельмі цешыць, што ёсць падтрыманне не толькі ўнутры краіны, а і за яе межамі.
Ганна Вашчанка belsat.eu