Rok 2022 był dla wielu Białorusinów kolejnym rokiem wyzwań i poważnych decyzji. W tym roku kilka tysięcy białoruskich przedsiębiorców postanowiło przenieść swoje firmy do innych krajów lub na pewien czas rozszerzyć działalność, tym samym ograniczając ją na Białorusi do minimum. O rozwoju infrastruktury wspierającej białoruski biznes w Polsce i możliwościach wejścia na polski rynek oraz o tym, ile firm w tym roku przeniosło się do Polski z Białorusi, rozmawialiśmy z szefem Belarus Business Center (BBC) w Warszawie Dzmitrem Danilczukiem.
Gorący i trudny rok
Według Dzmitryja Danilczuka, koordynatora Belarus Business Center (BBC), liczba białoruskich firm w Polsce w tym roku wzrosła o 1225 – obecnie jest to 4446 firm.
– Rzeczywistość przerosła nasze prognozy z początku jesieni, kiedy to na podstawie wyników z pięciu miesięcy mówiliśmy, że w tym roku do Polski przeniesie się około tysiąca firm z Białorusi. Było ich więcej. A to są tylko dane dotyczące firm. Wiemy, że osoby z białoruskim pochodzeniem zarejestrowały tysiące nowych działalności gospodarczych. Wkrótce dowiemy się, o jakich liczbach mowa. Widzimy, że białoruski biznes w polskiej gospodarce rozwija się dość intensywnie – powiedział Danilczuk.
Szef BBC przewiduje, że w przyszłym roku w Polsce zostanie zarejestrowanych jeszcze co najmniej 1000 firm z białoruskim kapitałem.
– Przy czym ogólna liczba firm z polskim kapitałem na Białorusi wynosi około 300. To są liczby nie do porównania – uważa Danilczuk.
BBC jako przykład rozwoju
Rozwój Belarus Business Center idealnie obrazuje, jak szybko rośnie w Polsce białoruski biznes. Centrum zaczęło powstawać na początku lata, ruszyło już w sierpniu, a pod koniec września zostało oficjalnie otwarte przy wsparciu polskiego Związku Przedsiębiorców i Pracodawców (ZPP).
– Ile udało nam się przez ten czas zrobić? Zorganizowaliśmy 23 wydarzenia w formatach offline i online, gromadząc łącznie 772 uczestników. Wśród naszych prelegentów i ekspertów znaleźli się przedstawiciele czołowych polskich kancelarii prawnych, władz lokalnych i wojewódzkich oraz organów władzy państwowej. Przedsiębiorcy nie tylko uczestniczyli w organizowanych przez nas wydarzeniach – 63 firmy otrzymały od nas bezpłatne konsultacje niezbędne do rozpoczęcia lub rozwinięcia działalności w Polsce. Wydaje mi się, że to nie jest mała liczba, jeśli weźmiemy pod uwagę, że zaczynaliśmy od zera – mówi koordynator BBC.
Centrum pełni trzy ważne role w rozwoju białoruskiego biznesu w Polsce: organizuje wydarzenia dla przedsiębiorców, prowadzi konsultacje, oferuje bezpłatną przestrzeń coworkingową oraz salę konferencyjną. Większość białoruskich firm powstała niedawno, dopiero co zostały zarejestrowane, przez co – jak mówi Danilczuk – przedsiębiorcy borykają się z problemami typowymi dla wejścia na nowe rynki: kwestie prawne, legalizacja pobytu, znalezienie finansowania, pracowników, bazy klientów.
Zdaniem Danilczuka większości nowych białoruskich firm w tym roku udało się jedynie przejść przez etap przygotowawczy. Mimo że firmy działają w różnych branżach, każda z nich na początku musi przejść przez niemal te same kroki: szef lub zaufana osoba przyjeżdża do Polski, musi potwierdzić swój status prawny, następnie rejestruje firmę samodzielnie lub z pomocą kancelarii prawnej, potem uruchamia stronę internetową, następnie zatrudnia miejscowych pracowników lub przenosi ich z Białorusi i zaczyna świadczyć usługi.
– Wszystkie te etapy w Polsce można przejść dość szybko, w ciągu kilku miesięcy. W efekcie biznes uzyskuje dostęp do szerszego rynku. Polski rynek jest 10 razy większy od białoruskiego, nie mówiąc już o jeszcze większym rynku unijnym – tłumaczy szef BBC.
Tendencje w rozwoju białoruskiego biznesu w Polsce
Przeprowadzone w Centrum dyskusje z uczestnikami spotkań pozwoliły dostrzec kilka ciekawych tendencji w białoruskim biznesie w Polsce:
Tendencja nr 1. Nie relokacja, ale poszerzanie zasięgu geograficznego
Około 70 proc. nowych białoruskich firm w Polsce nie przenosi się całkowicie z Białorusi, ale rozszerza geograficznie zakres działania i dywersyfikuje swoje rynki.
– Przedsiębiorcy za wszelką cenę starają się zachować działanie na rynku białoruskim, często ograniczając działalność lub zlecając outsourcing polskiemu oddziałowi przedsiębiorstwa – wyjaśnia Danilczuk.
Tendencja nr 2. Przeważają osoby spoza branży IT
Na polski rynek intensywnie wchodzą firmy niezwiązane z technologiami, spoza sfery IT. Statystycznie sektor IT nie jest nawet najpopularniejszą dziedziną działalności białoruskich firm w Polsce.
– Widzimy teraz, że najbardziej popularne pod względem liczby nowych firm są sektory transportu, budownictwa, handlu detalicznego i hurtowego oraz usług B2B – mówi Danilczuk. – Ostatni z tych segmentów jest najbardziej charakterystyczny, gdyż sektor usług biznesowych przybył tu w ślad za swoimi klientami. Są to usługi księgowe, kancelarie prawne, podatkowe – wszyscy przenieśli się do Polski mając już tutaj bazę swoich klientów – dodaje.
Tendencja nr 3. Liczba organizacji, które wspierają białoruskich przedsiębiorców, wzrosła do 10
Danilczuk zwraca uwagę, że możliwości BBC są ograniczone; nie da się pomóc wszystkim białoruskim przedsiębiorcom w Polsce.
– Ale nie postawiliśmy sobie za zadanie, by pomóc wszystkim – mówi szef BBC.
Twierdz, że obecnie w Polsce istnieje rozgałęziony system wsparcia białoruskiego biznesu. W jego skład wchodzi BBC, program Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR), trzy różne stowarzyszenia białoruskich biznesmenów (BSB, AIST, ABBA), kilka społeczności startupowych (Imaguru, U-hab, WeSTART), Stowarzyszenie Białoruskich Firm IT, polskie akceleratory biznesu.
– Dzisiaj istnieje wiele organizacji wspierających wejście na polski rynek, jest się do kogo zwrócić i te organizacje mają swoje specjalizacje – niektóre są nastawione na start-upy, niektóre na gospodarkę realną, niektóre bardziej na organizację wydarzeń czy na rozwój społeczności – wyjaśnia szef BBC.
Ważnym zasobem jest także solidarność białoruskich biznesmenów i ich gotowość do współpracy.
– Codziennie widzę, jak przedsiębiorcy w przestrzeni co-workingowej rozmawiają i konsultują się w sprawach, przez które przechodzili – mówi Danilczuk.
Wyjaśnia, że w 2022 roku BBC udało się zrobić wiele.
– Udało nam się w tym roku w Polsce przejść z białoruskimi przedsiębiorcami przez te same etapy, te same problemy, szybko się wszystkiego nauczyć, dowiedzieć się, czego potrzebują zarówno białoruscy biznesmeni, jak i klienci. Dobrze rozumiemy, przez co przechodzą – mówi Danilczuk. – Ważne jest dla nas, abyśmy w kolejny rok weszli z lepszym zrozumieniem rynku, wymagań, potencjału naszych polskich partnerów – dodaje.
Przyznaje jednak, że będzie to spore wyzwanie.
– Musimy szybciej stanąć na nogi. Pomagamy przedsiębiorcom, bo za każdym z nich stoi kilku pracowników, kilka rodzin, a czasem nawet dziesiątki lub setki rodzin, bo każdy z nich jest pracodawcą – podsumowuje.
Anton Taczniak, ksz/ belsat.eu
