Setny jubileusz Wasila Bykawa. Białoruska opozycja wezwała do narodowych obchodów
Rada BRL – kontynuująca tradycje rządu Białoruskiej Republiki Ludowej na uchodźstwie – zaapelowała do rodaków o uczczenie setnej rocznicy urodzin wybitnego pisarza Wasila Bykawa.
Jak podkreślono w odezwie, nominowany do Literackiej Nagrodu Nobla Wasil Bykau wzniósł białoruską literaturę na światowy poziom, szedł w pierwszym szeregu walki o przywrócenie niepodległości i odrodzenie narodowe Białorusi.
– Nie bał się mówić dyktaturze prawdy w twarz, za co ostatnie lata życia musiał spędzić na obczyźnie – pokreśliła Rada BRL.
Przypomniała przy tym, że mimo wieloletnich starań do tej pory w Mińsku nie ma ulicy noszącej imię pisarza, ani jego pomnika. Przestano też organizować Dni Bykawa w jego małej ojczyźnie – rejonie Uszackim.
– Pod prawdziwą białoruską władzą jubileusz pisarza byłby wydarzeniem ogólnonarodowym. Jednak obecny prorosyjski reżim narzuca obce święta, związane z najczarniejszymi, stalinowskimi kartami historii oraz czci działaczy, którzy niszczyli tożsamość kulturową, starając się uczynić z Białorusinów niewolników Moskwy.
Rada BRL zainicjowała tym samym ogólnonarodowe obchody setnej rocznicy urodzin Wasila Bykawa, która przypadnie 19 czerwca. Wezwała Białorusinów w kraju i za granicą do uczczenia jego pamięci oraz pokazania jedności w obronie wartości narodowych.
– Dziś mamy powód i obowiązek zademonstrowania całemu światu dobrego imienia i siły Białorusinów, które uosabiał sobą wielki pisarz – podkreśliła instytucja.
Wasil Bykau (w języku polskim spotykana jest także forma Wasyl Bykow) urodził się 19 czerwca 1924 roku we wsi Byczki w obwodzie witebskim, a zmarł 22 czerwca 2003 roku w Mińsku. Po ataku III Rzeszy na ZSRR w 1941 roku zaciągnął się do Armii Czerwonej na ochotnika. Po wojnie pracował jako dziennikarz. Zadebiutował w 1960 tomem opowiadań “Krzyk żurawi”, następnie zyskał popularność jako autor ekranizowanych powieści, przekładanych także na język polski. On sam z kolei tłumaczył na białoruski utwory Adama Mickiewicza i Karola Wojtyły.
Był aktywny w życiu politycznym. W 1968 roku protestował przeciw okupacji Czechosłowacji przez ZSRR, a w 1980 przeciw inwazji na Afganistan. Po upadku komunizmu był jednym z liderów białoruskiego odrodzenia narodowego i założycielem broniącego praw człowieka Białoruskiego Komitetu Helsińskiego. Za krytykę Alaksandra Łukaszenki, który oskarżał pisarza o rusofobię, musiał w 1997 roku udać się na emigrację na Zachód. Do Mińska wrócił niedługo przed śmiercią.
Gleb Nierżyn, pj/belsat.eu
