Premier Szwecji Magdalena Andersson i prezydent Finlandii Sauli Niinisto swoje sobotnie rozmowy telefoniczne z prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdoganem określili jako dobre. Ankara ponowiła jednak żądania dotyczące Kurdów, stając na przeszkodzie wejścia krajów nordyckich do NATO.
Magdalena Andersson po rozmowie napisała na Twitterze, że “oczekuje wzmocnienia stosunków dwustronnych z Turcją, w tym na rzecz pokoju, bezpieczeństwa i walki z terroryzmem”.
– Finlandia potępia terroryzm we wszystkich jego formach i przejawach. Bliski dialog (z Turcją) trwa – podkreślił również na Twitterze Sauli Niinisto.
Według tureckiej agencji Anatolia, na którą powołuje się Reuters, prezydent Recep Tayyip Erdogan w rozmowie z premier Andersson ponownie wezwał Sztokholm do zaprzestania wspierania politycznie, finansowo oraz bronią terrorystów. Turecki przywódca wezwał również władze Szwecji do cofnięcia wprowadzonego w 2019 roku embarga na eksport broni do Turcji.
Kancelaria premier Szwecji poinformowała dziennik Dagens Nyheter, że rozmowy z Turcją będą kontynuowane na najwyższym szczeblu “w najbliższej przyszłości”, być może w Ankarze.
W ubiegłym tygodniu, gdy stało się jasne, że Szwecja i Finlandia złożą wnioski o wejście do NATO, Erdogan stwierdził, że nie uważa, aby było to pozytywne dla jego kraju. Polityk oskarżył Szwecję o zapewnienie schronienia członkom partyzantki separatystycznej Partii Pracujących Kurdystanu (PKK), uważanej przez Turcję, USA oraz UE za organizację terrorystyczną.
Jak zauważa Krzysztof Strachota, kierownik zespołu Turcji, Kaukazu i Azji Centralnej w warszawskim Ośrodku Studiów Wschodnich, to nie pierwszy raz, kiedy Erdogan próbuje wykorzystać kwestię rozszerzenia NATO do wzmocnienia swojej pozycji w Sojuszu.
– Głębszym tłem dla tureckiej niechęci do rozszerzenia NATO o kraje skandynawskie (podobnie jak niegdyś m.in. o Polskę, a później o Gruzję i Ukrainę) są zasadnicze obawy o: osłabienie silnej własnej pozycji w Sojuszu, przenoszenie ciężaru NATO na północ, wzmacnianie Stanów Zjednoczonych w jego ramach, wreszcie – konfliktowanie się z Rosją (…) – pisze Strachota.
Zauważa przy tym, że obecne stanowisko Turcji w sprawie rozszerzenia NATO, choć twarde i dotykające kwestii fundamentalnych dla Ankary, “jest warunkowe i służy realnym i symbolicznym ustępstwom na jej rzecz”. Analityk wymienia warunki stawiane przez Turcję: znaczne ograniczenie swobody działania tureckiej opozycji w Skandynawii (aż do ekstradycji), zniesienie embarga na dostawy broni oraz zniesienie zakazu sprzedaży amerykańskich śmigłowców F-16 do Turcji.
– Hipotetyczne fiasko akcesji Szwecji i Finlandii do NATO ze względu na sprzeciw Ankary znacznie zaostrzyłoby napięcia między nią a sojusznikami (USA, państwa wschodniej flanki), jednocześnie podsycając antyzachodnie resentymenty i stymulując unilateralizm w polityce Turcji, w tym ponowny dryf w rozgrywki z Rosją – podsumowuje ekspert OSW.
lp/ belsat.eu wg PAP, OSW
