Białorusin z wyboru i przeciwnik protestów. Co wiadomo o nowym prawosławnym biskupie Grodna?
Arcybiskupa grodzieńskiego Artemiusza, który krytykował reżim za sfałszowanie wyborów i przemoc, zastąpi od dziś biskup słucki Antoni. Biełsat sprawdził, co wiadomo o prawosławnych hierarsze.
Rosjanin z Azerbejdżanu
Biskup Antoni przyszedł na świat w 1980 roku w Baku jako Denis Doronin. Jego przodkowie trafili z Niżniego Nowogrodu do Azerbejdżanu w okresie leninowskiej kolektywizacji. W 1986 roku, gdy w Azerbejdżanie i Armenii przebudziły się ruchy narodowe, rodzina Doroninów przeniosła się na Białoruś, choć nie miała tu krewnych ani przyjaciół. Osiedli we wsi Bolszewik po Mińskiem. Biskup uważa przy tym, że to Białoruś jest jego ojczyzną.
– Ojczyzna to kraj, któremu służysz. Dla mnie ojczyzną jest Białoruś, bo ten kraj dał mi wszystko. Tu zdobyłem wykształcenie, sformowałem swój światopogląd. Uważam się za syna białoruskiej ziemi – mówił hierarcha.
Przyszły duchowny uczył się w szkole średniej w Dubowlanach, potem zgłębiał rzeźbę, ceramikę i malarstwo w szkole artystycznej im. Achremczyka. Jednak swoją przyszłość postanowił związać z Cerkwią i po ukończeniu szkoły wstąpił do Mińskiego Seminarium Duchownego, a następnie do Mińskiej Akademii Duchownej. Przez jakiś czas studiował też w Wyższym Instytucie Duszpasterstwa Prawosławnego przy Centrum Prawosławnym patriarchatu konstantynopolitańskiego w Szwajcarii.
W 2009 roku wstąpił do klasztoru w Żyrowiczach. Imię zakonne przyjął na cześć średniowiecznego rosyjskiego świętego prawosławnego Antoniego Rzymianina – mnicha, który według podań urodził się w Rzymie, wyjechał z misją ewangelizacyjną na Ruś i założył monaster w Nowogrodzie.
W grudniu 2013 metropolita riazański Paweł (Ponomariow) został prawosławnym egzarchą całej Białorusi. Niedługo potem, w lutym 2014 roku Antoni został szefem zarządu egzarchatu białoruskiego i wszedł w skład Synodu. Gdy w październiku 2014 roku w obwodzie mińskim powstały trzy nowe diecezje, został biskupem słuckim i salihorskim. W tym samym czasie powstała diecezja borysowska, którą kierował obecny metropolita miński zasławski Beniamin.
W 2017 roku biskup Antoni otrzymał nagrodę “Człowiek Roku Ziemi Mińskiej” w kategorii “Działalność polityczno-społeczna i odrodzenie duchowe”. Przy czym jedynie w tym roku w jego diecezji zbudowano 8 nowych cerkwi. W tym sobór katedralny w górniczym Salihorsku, największą świątynię obwodu mińskiego.
Stosunek do języka białoruskiego i władz państwa
Odwołany dziś arcybiskup grodzieński Artemiusz aktywnie propagował na swoim terenie język białoruski. W Grodnie połowa nabożeństw było odprawiane w języku narodowym, duchowni śpiewali hymn patriotyczny “Boże wszechmogący” – pieśń ta jest przez reżim uważana za opozycyjną i faszystowską. W cerkwiach diecezji słuckiej liturgie odprawiane są wyłącznie po rosyjsku.
Biskup Antoni zagłosował w wyborach prezydenckich przedterminowo, podczas gdy opozycja wzywała do głosowania w dniu wyborów, by zapobiegać fałszerstwom. Przez pierwszy tydzień po wyborach na stronie diecezji pojawiały się jedynie oficjalne komunikaty Białoruskiej Cerkwi Prawosławnej. Dopiero 15 sierpnia hierarcha wezwał wiernych, by “zachowali pokój, sprawiedliwość i miłosierdzie w tych trudnych dla kraju dniach” – dzień wcześniej metropolita Paweł potępił stosowanie przez reżim przemocy. 16 i 19 sierpnia biskup wezwał kler i wiernych do “ocalenia pokoju, uczciwości, godności, sprawiedliwości i wolności”
Zabraniał duchownym brać udział w protestach
Już 25 sierpnia, gdy na czele Białoruskiej Cerkwi Prawosławnej stanął metropolita Beniamin, biskup Antoni poinformował kapłanów swojej diecezji, że przysięga kapłańska obowiązująca na terytorium Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej zobowiązuje ich “nie brać udziału w akcjach politycznych żadnych partii i ruchów”.
Podczas spotkań w Klecku, Kopylu i Nieświeżu podkreślał, że sytuację polityczną w kraju komentować może jedynie Synod, a wszystkie wypowiedzi hierarchów (poza metropolitą) są wyrażeniem ich prywatnej opinii i nie mogą być uznawane jako stanowisko Cerkwi.
Według biskupa, bez błogosławieństwa swojego zwierzchnika, duchowny nie może brać udziału w wiecach politycznych mając na sobie szaty kapłańskie i krzyż, które są symbolami przynależności do stanu kapłańskiego i Cerkwi.
Antoni przypominał też, że rolą Cerkwi jest jednoczenie ludzi wokół Chrystusa, a nie dzielenie społeczeństwa.
– Cerkiew nie jest miejscem, w którym mają brzmieć polityczne odezwy. Ambona cerkiewna jest przeznaczona tylko dla głoszenia Ewangelii Chrystusowej – powiedział biskup.
Z kolei arcybiskup grodzieński Artemiusz mocno potępił milicyjną przemoc w sierpniu 2020 roku.
– Nie mówimy, jaka to polityka, jaki polityk, jaka władza. Mówimy, że dokonuje się bezprawie! Nasi ludzie stają się bestiami, które rozszarpują swoich braci! Do nas, duchownych, przychodzą ludzie i opowiadają ze łzami w oczach do swoich katowanych dzieciach. Starsi ludzie opowiadają nam: “na ławeczce sąsiedzi siedzieli, a ich pobili, znieważyli! Oni oddawali życie za naszą ojczyznę”. Mnóstwo jest takich przykładów. Dlatego mówię: Zatrzymajcie się! Postępujecie niezgodnie z Ewangelią! Podnieśliście rękę na Chrystusa! I nie będzie dla was przebaczenia! I sprawa wasza nigdy się nie przedawni!
mh,pj/belsat.eu
