Kulisy kryzysu migracyjnego ujawnia dokument wyprodukowany przez Biełsat. Pokazane w filmie materiały dowodzą, że operacja hybrydowej agresji została zorganizowana przez Alaksandra Łukaszenkę i jego służby specjalne z pomocą Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB) Federacji Rosyjskiej. Duża część materiału filmowego została opublikowana po raz pierwszy. Autorzy dotarli do wszystkich zamkniętych stref granicznych, ośrodków dla migrantów i dokonali nagrań ukrytą kamerą po stronie białoruskiej. W Iraku zaś znaleźli byłych migrantów i przekonali ich do przedstawienia swojej relacji. Ich historie są pełne przemocy ze strony służb białoruskich, szczegółów tego, jak byli manipulowani i oszukiwani. Szczególnie ciekawa jest opowieść Nabila — lidera kulminacyjnego ataku na granicę polską w listopadzie 2021 roku, który twierdzi, że Kurdowie zostali migrantami, bo chciała tego Białoruś.
W filmie występują m.in. Mariusz Kamiński, minister praw wewnętrznych i administracji, Marek Budzisz, ekspert od postsowieckiej polityki krajów Wschodu, Laurynas Kasciunas, który odpowiadał za przeciwdziałanie hybrydowej agresji z ramienia litewskiego Sejmu, oraz były podpułkownik białoruskiej milicji Alaksandr Azarau. W filmie biorą udział także strażnicy graniczni z Polski, Litwy i Łotwy, były białoruski pogranicznik oraz mieszkańcy przygranicznych miejscowości w Polsce i na Litwie. Film przedstawia kryzys migracyjny w porządku chronologicznym, od jego początku w maju 2021 roku do jego wygaszenia pod koniec 2021 roku. Geografia materiału filmowego obejmuje całą strefę ataku – od Łotwy po Polskę.
Dokument można obejrzeć na kanale Biełsatu w serwisie YouTube:
Reżyseria Siarhiej Pielasa, Anton Ciależnikau. Realizacja TAI TVP S.A. we współpracy z BELSAT TV.
Sytuacja na granicy Białorusi z Unią Europejską zaostrzyła się w czerwcu 2021 roku, po tym, jak Alaksandr Łukaszenka nakazał białoruskim pogranicznikom zaprzestanie ochrony granicy UE przed migrantami. Tysiące ludzi rzuciły się wtedy na granice UE. Kulminacją tego był szturm na polską granicę w połowie listopada. Pięć miesięcy później nastąpiła deeskalacja napięcia, a pierwsze samoloty przewożące migrantów zaczęły zabierać ich z Białorusi do Iraku. Atakowanym państwom, dzięki zdecydowanym działaniom, udało się obronić i wygasić kryzys migracyjny do końca 2021 roku. Niestety, było to preludium do wojny z Ukrainą.
Autorzy filmu dowodzą, że funkcjonariusze białoruskiej straży granicznej łamali prawo, pomagając tysiącom osób w nielegalnym przekroczeniu granic Unii Europejskiej. Wskazują też na bezpośrednie dowody zaangażowania FSB w proceder graniczny. Dziennikarze dotarli też do miejsc wcześniej zamkniętych dla mediów – takich jak zamknięte ośrodki z migrantami – by porozmawiać z nimi jeden na jeden o tym, jak zostali potraktowani przez białoruskie służby.
Celem filmu jest pokazanie, że cała operacja specjalna została zorganizowana przez reżim w Mińsku, a zwykli ludzie, szukający lepszego życia, stali się jej narzędziem. Film kończy się zdjęciami z 24 lutego – początku rosyjskiej agresji na Ukrainę. Skłania do refleksji, czy kryzys wywołany przez Łukaszenkę mógł stanowić wstęp do zbrodniczej wojny Władimira Putina.
lp/ belsat.eu
