Białoruś w 2021 r. – brutalne represje, piractwo powietrzne i kryzys migracyjny
2021 rok upłynął pod znakiem nasilenia represji ze strony władz. Wśród wydarzeń, które zaważyły na sytuacji na Białorusi i wokół niej było zmuszenie do lądowania w Mińsku samolotu linii Ryanair i kryzys migracyjny, które doprowadziły do zaostrzenia zachodnich sankcji.
– W 2021, powyborczym roku białoruski reżim nie tylko się utrzymał, ale także umocnił, przede wszystkim dzięki nasileniu represji i wsparciu Rosji – ocenia białoruski publicysta i komentator polityczny Alaksandr Kłaskouski. – Polityka represji cechowała białoruskie władze i wcześniej, ale to, co obserwowaliśmy w minionym roku nie miało precedensu.
W ciągu minionych 12 miesięcy na Białorusi lawinowo wzrosła liczba więźniów politycznych (obecnie jest ich 969), rozgromiono niezależne media (a wielu dziennikarzy trafiło za kraty), organizacje praw człowieka i społeczeństwa obywatelskiego.
Władze zaostrzały przepisy dotyczące zgromadzeń, wolności w internecie, działania mediów, a także innych form aktywności obywateli.
– Zmuszenie do lądowania w Mińsku samolotu Ryanair, na pokładzie którego przebywał opozycyjny aktywista, a także wywołanie kryzysu migracyjnego na granicach z UE – to były dwie sprawy, które stały się zagrożeniem dla bezpieczeństwa poza Białorusią. Właśnie dlatego nastąpiła tak zdecydowana reakcja UE i Zachodu, m.in. w postaci zaostrzenia sankcji – zaznacza Kłaskouski.
– Sytuacja wyszła bowiem poza granice Białorusi i o ile wcześniej, wobec represji w stosunku do obywateli kraju, Zachód mógł „wyrażać zaniepokojenie”, to tutaj przekroczona została pewna granica. Działania białoruskich władz stały się źródłem realnych zagrożeń dla innych krajów i ich obywateli – uzupełnia.
Jego zdaniem reakcja Unii Europejskiej i Zachodu była zdecydowana, a Alaksandr Łukaszenka nie osiągnął celów swoich działań, jednak “jest prawdopodobne, że podobne prowokacyjne działania będą kontynuowane w przyszłości”.
– W polityce zagranicznej nastąpił zwrot w kierunku Rosji i całkowite „pogrzebanie” tzw. wektora zachodniego. Alaksandr Łukaszenka potrzebował wsparcia Moskwy i dał się przyprzeć do muru, co zaowocowało zgodą na długo odwlekane podpisanie tzw. programów związkowych i istotne pogłębienie współpracy wojskowej – wyjaśnia ekspert.
Jak zaznacza Kłaskouski, zwiększanie rosyjskich wpływów na Białorusi będzie trwało nadal i odbywało się stopniowo.
– Nie chodzi o aneksję, ale o doprowadzenie do sytuacji, w której – z Łukaszenką czy bez – Białoruś nie będzie w stanie się usamodzielnić od Moskwy – prognozuje.
Białoruś wkracza w nowy 2022 r. z tym samym liderem, co w poprzednich 27 latach. Władze zapowiadają reformę konstytucyjną, która ma “ograniczyć prerogatywy prezydenta”, jednak w istocie – jak twierdzą niezależni eksperci – raczej umożliwi Łukaszence przemieszczenie się na nowe wpływowe stanowisko – przewodniczącego Ogólnobiałoruskiego Zjazdu Ludowego.
Z powodu sankcji, na Białoruś nie można przylecieć samolotem z krajów zachodnich i Ukrainy. Granice lądowe są zamknięte, formalnie z powodu pandemii Covid-19, choć jednocześnie wewnątrz kraju zniesiono większość obostrzeń epidemicznych.
Za kratami przebywa prawie tysiąc więźniów politycznych. Wszczęto blisko 5 tys. postępowań karnych wobec osób, które władze postrzegają jako swoich oponentów. Na drakońskie kary więzienia skazano byłych pretendentów do walki o fotel prezydencki – Wiktara Babarykę (14 lat) i Siarhieja Cichanouskiego (18 lat), a także ich współpracowników, aktywistów opozycji i blogerów.
W kolonii karnej są dwie dziennikarki Biełsatu, Kaciaryna Andrejewa i Daria Czulcowa, a także była przedstawicielka naszej telewizji w Mińsku Iryna Słaunikawa. W sumie za kratami osadzono 32 pracowników mediów. W areszcie od marca przebywają aktywiści Związku Polaków na Białorusi – Andżelika Borys i Andrzej Poczobut.
Opozycja może działać tylko na emigracji i ma znikomą możliwość wpływu na sytuację wewnątrz kraju. Ci, którzy nie zgadzają się z władzami zostali obwołani “ekstremistami”. Tymczasem władze i telewizja państwowa oraz prorządowi propagandyści przekonują, że Białoruś stała się celem ataku “kolektywnego Zachodu”, który planował przewrót, zamachy terrorystyczne i “kolorowe rewolucje”.
cez/belsat.eu wg PAP
