Пральны парашок ужо 78 руб, але ўлады пераконваюць, што інфляцыя невялікая. Як змяняецца спажывецкі кошык беларусаў?
Чыноўнікі ў Беларусі заяўляюць, што кантролю за цэнаўтварэннем у бліжэйшы час адмяняць не маюць намеру. Але нягледзячы на адміністрацыйныя захады і кантроль, беларусы заўважаюць, што на набыццё звыклага набору харчоў шторазу заплаціць трэба ўсё больш. Цэны ў крамах працягваюць расці.
Паводле падлікаў Белстату, цэны ў Беларусі на тавары і паслугі за першыя два месяцы года ў параўнанні з леташнім снежнем выраслі на 2 %, за год інфляцыя склала 11,7 %. Беларусы ж перакананыя, што афіцыйныя лічбы не зусім карэктна адлюстроўваюць рэальную сітуацыю. Інфляцыйныя адчуванні грамадзянаў краіны нашмат большыя, чым падае статыстыка.
«Яшчэ ў лютым сярэдні чэк у краме пры набыцці прадуктаў на тыдзень для сям’і з чатырох асобаў складаў каля 150 рублёў. Гэта вельмі заўважна, калі набываеш тавары раз на тыдзень. А вось у сакавіку раптоўна за той самы набор прадуктаў прыйшлося заплаціць ужо 200 рублёў. Гэта, падаецца, зусім не 2 %, а больш за 30 %», – кажуць у размове з «Белсатам» беларусы.
Чытачы «Белсату» наракаюць, што афіцыйныя звесткі і лічбы не адлюстроўваюць рэальнай сітуацыі. Насамрэч цэны на ежу, на нехарчовыя тавары, асабліва на імпартныя вырабы, на паслугі растуць увесь час і далёка не на адзінкі адсоткаў.
Імпартныя прадукты знікаюць, а прывезеныя аналагі даражэйшыя і менш якасныя
Паводле назіранняў чытачоў belsat.eu, у шмат якіх крамах знікаюць танныя імпартныя харчы – напрыклад, макаронныя вырабы. На іх месцы зʼяўляецца больш дарагая макарона, пры гэтым значна горшай якасці. Усё больш на паліцах харчоў беларускай і расейскай вытворчасці.
Фінансіст Віталь Алейнік звяртае ўвагу на тое, што праблема росту цэнаў не ёсць праблемаю выключна для Беларусі. Ва ўсім свеце цяпер адчувальная інфляцыя. Іншая рэч, кажа суразмоўца, што ў краінах Захаду працуюць механізмы, інструменты, каб стабілізаваць сітуацыю. У Беларусі летась улады фактычна загадалі цэнам стаяць на пэўным узроўні і сачылі, каб тыя не раслі. І гэтая адміністратыўная захада часова стабілізавала сітуацыю.
«Камандна-адміністрацыйныя захады застаюцца мінай запаволенага дзеяння, паколькі ўздзеянне на гаспадарку праз забарону на рост коштаў будзе ціснуць на эканоміку ўнутры краіны ў доўгатэрміновай перспектыве, і з гэтым змагацца будзе даволі складана. Улады пачынаюць тое разумець, бо з вуснаў чыноўнікаў пачынае гучаць такое эканамічнае вызначэнне, як манетарная палітыка. Верагодна, кіраўніцтва краіны разумее, што ў эканоміцы трэба кіравацца не толькі рэпрэсіўнымі захадамі, але трэба глядзець, як працуе цывілізаваны свет», – кажа Віталь Алейнік.
І сапраўды, падчас эканамічнай нарады 13 сакавіка Лукашэнка загадаў стрымліваць рост коштаў манетарнымі, рэгулятарнымі або адміністратыўнымі захадамі. Галоўнае, каб быў вынік. Але ў беларускіх умовах выніку дасягнуць даволі складана.
«У Беларусі эканоміка не празрыстая. Няма нармальнай канкурэнцыі, што прыводзіла б да запавольвання інфляцыі. А калі інфляцыя рэгулюецца праз камандна-адмністрацыйныя захады, то аналізаваць сітуацыю даволі цяжка. Але наступствы такой палітыкі ў любым выпадку адлюструюцца ў істотным росце цэнаў», – перакананы фінансіст.
Алейнік звяртае ўвагу на тое, што назапашаная яшчэ з мінулага года інфляцыя можа цяпер даваць пра сябе ведаць і аказвае ціск. Да таго ж імпартныя тавары праз санкцыі трапляюць у нашую краіну дзякуючы паралельнаму імпарту. Гэтая схема прадугледжвае, што ў ланцугу колькасць пастаўнікоў павялічваецца, адпаведна і кошты на гэтыя тавары растуць. Сітуацыя будзе адбівацца на гаманцах беларусаў.
Чытачы belsat.eu кажуць, што імпартныя тавары або знікаюць з паліцаў, або кошты на іх растуць на дзясяткі адсоткаў. Шмат хто не можа дазволіць сабе гэтых тавараў і пачынае карыстацца беларускімі.
Мікалай Каткоў belsat.eu
