«Нейкая нескароная плынь свабоды адчуваецца ў беларускай мове» – расейскі паліглот
Паліглот і мовазнаўца з Арэнбургу Вячаслаў Чэрнеў падзяліўся думкамі наконт беларускай мовы, угадваючы азербайджанскую, узбекскую, вугорскую, русінскую і расейскую мовы.
Філолаг Вячаслаў Чэрнеў ведае больш за 20 моваў. Часткай з іх ён валодае свабодна, частку проста разумее. Як ён зацікавіўся беларускай мовай і ў якія прыгоды праз яе трапіў, ён распавёў нам у адным з мінулых выданняў праграмы:
«Мова пераважна ўспрымаецца як сродак камунікацыі. Але за гэтай мовай стаіць яшчэ і нацыянальная культура, побыт, светапогляд, – тлумачыць Вячаслаў. – І я менавіта так пачынаю вывучаць нейкую новую мову: намагаюся кантактаваць з людзьмі, сустракацца з тымі, хто на гэтай мове гаворыць (ці то меў бы гаварыць, а не гаворыць), з прадстаўнікамі адпаведнага народу. Гэта вельмі прыемна».
«Ажаніцца з кімсьці» і «жениться на ком-то» – адчуваеце розніцу? Гэта якраз прыклад таго, як у мове праяўляюцца розныя ментальныя ўстаноўкі народаў.
Вядоўца праграмы – Віктар Шукеловіч.
Даводзіцца = прыходзіцца
Як маецеся? = Як жывяце, як справы?
Глядач – рус. зритель
Ды няўжо! – рус. да неужели
Зацікаўлены – рус. заинтересованный
Асоба – рус. личность
Асяроддзе = акружэнне, атачэнне
Крышачку інакш – рус. чуточку иначе
Станоўча = пазітыўна
Менавіта = іменна
Жартаваць – рус. шутить
Маленства = дзяцінства
Падхопліваць – рус. подхватывать
Пагатоў = тым больш
Грунтоўна – рус. основательно
Занурыцца = паглыбіцца
Мяжа = граніца
Супольны – рус. общий
Зычны – рус. согласный
Пераважна – рус. преимущественно
Правапіс = арфаграфія
Па-вугорску = па-венгерску
Назіраць – рус. наблюдать
У атачэнні = у акружэнні
Прывабліваць = прыцягваць
Разнастайнасць = рус. разнообразие
Побыт = быт
Светапогляд – рус. мировоззрение
Намагацца = старацца
Адпаведны – рус. соответствующий
Шлюб – рус. брак
Кпіць = насміхацца
Абразліва – рус. оскорбительно
Жорстка = груба
Пачуццё – рус. чувство
Меў бы гаварыць – рус. должен был бы говорить
Так павялося = так пайшло
Носьбіт – рус. носитель
Намаганне – рус. усилие
Не сорамна – рус. не стыдно
Блытацца – рус. путаться
Звяртаць увагу – рус. обращать внимание
Памылка – рус. ошибка
Няветліва – рус. невежливо
Пакрыўдзіць – рус. обидеть
Прызвычаіцца = прывыкнуць
Смак – рус. вкус
Нязмушана = проста, лёгка
Скарбонка ведаў – рус. копилка знаний
Натуральна – рус. естественно
Памкненне – рус. стремление
Няскораны – рус. непокоренный
Плынь = паток
Уражанне – рус. впечатление
Утульнасць – рус. уют
Спалучэнне гукаў – рус. сочетание звуков
Закалыхваць – рус. убаюкивать
Выбітны знаўца – рус. выдающийся знаток
Адукацыйную праграму «Мова нанова» глядзіце кожную нядзелю на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн, у закладцы «Праграмы» на нашай старонцы або на канале YouTube.
