Зюзя, Каляда ды іншыя магічныя стварэнні, якія на святы наведваюць Давыд-Гарадок

На Каляды і Новы год фантастычныя стварэнні напаўняюць Давыд-Гарадок на Палессі. Напрыклад, падарункі можа прынесці Каляда ў постаці чароўнае козачкі. Запрашаем у магічны свет беларускіх святаў.

Наш госць – культуролаг, педагог, драматург Васіль Дранько-Майсюк. Яшчэ вы яго можаце ведаць як вядоўцу гістарычнае праграмы «Лабірынты».

Васіль паходзіць з Давыд-Гарадка на Палессі, якое вельмі вылучаецца на фоне іншых беларускіх мястэчак. Тутэйшыя шчыты хатаў упрыгожваюцца сонцамі, у мяшочкі з насеннем укладаюцца цікеткі – дошчачкі з выявамі кветак «у стылі Матыса», і адзначаецца ўнікальнае свята – Конікі.

На Каляды і Новы год Васіль ладзіць імпрэзы для дзетак. Яны там не толькі бавяцца, але вучацца думаць па-беларуску. Для гэтага Васіль ідзе на невялікі хітрык.

«Калі дзеткі расейскамоўныя, то тады спецыяльна выдумляеш нейкія беларускія словы, якія гучаць для іх, як чароўныя, – тлумачыць Васіль. – І калі яны прамовяць іх, менавіта па-беларуску, тады адбудзецца нейкі цуд: мы знойдзем падарунак, мы ажывім нейкага парсючка, мы пераможам воўка»,

Васіль распавёў нам пра беларускія Каляды і Новы год. Чым адрозніваюцца Дзед Мароз, Святы Мікалай і Зюзя? Хто такая Каляда і як яна можа выглядаць? Навошта Васілю даводзіцца хадзіць босым па снезе, калі ён грае Зюзю? Ці ёсць навагоднія традыцыі, характэрныя менавіта для Беларусі?

Знаўца – рус. знаток

Спаткаць – рус. встретить

Не выпадае – рус. не приходится

Святочны – рус. праздничный

Цудоўны – рус. чудесный

Файны = добры

Раптам – рус. вдруг

Узгадаць – рус. вспомнить

Выдатна ставіцца – рус. отлично относиться

Помнік – рус. памятник

Літаральна – рус. буквально

Спадабацца – рус. понравиться

Малайчына – рус. молодец

Постаць = фігура

Асобны – рус. отдельный

Увасабленне – рус. воплощение

Хараство – рус. красота

Чараўніцтва – рус. волшебница

Цуд – рус. чудо

Дакладны – рус. точный

Спалучэнне – рус. сочетание

Дробны – рус. мелкий

Насенне – рус. семена

Дзесьці – рус. где-то

Лялька – рус. кукла

Істота – рус. существо

Вандраваць – рус. путешествовать

Кіраўнік – рус. руководитель

Станоўчы = пазітыўны

Уласцівы = характэрны

Пры нагодзе – рус. по случаю

Натхняцца – рус. вдохновляться

Адмысловы = спецыяльны

Безумоўна – рус. безусловно

Лаяцца, сварыцца – рус. ругаться

Тлусты – рус. жирный

Сапсаваць – рус. испортить

Рыхтавацца – рус. готовиться

Адмоўны – рус. отрицательный

Разам – рус. вместе

Пажаданне – рус. пожелание

Падарунак – рус. подарок

Казіныя – рус. козьи

Адбывацца – рус. происходить

Імпрэза – рус. мероприятие

Ладзіць = арганізоўваць

Спрабаваць – рус. пробовать

Цалкам – рус. целиком

Перамагаць – рус. побеждать

Бадзёрасць – рус. бодрость

Настрой – рус. настроение

Адукацыйную праграму «Мова нанова» глядзіце кожную нядзелю на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн, у закладцы «Праграмы» на нашай старонцы або на канале YouTube.

Калаж з фота: president.gov.by; MythologyBY / Wikimedia Commons