Беларускія дзеячы культуры, якія былі вымушаныя выехаць за мяжу, даслалі лісты і паштоўкі сваім калегам, якія цяпер за кратамі. Беларускі фестываль «Культура ў эміграцыі», арганізаваны ў Кракаве, на першае месца паставіў падтрымку палітвязняў, асуджаных за тое, што яны – частка нашай культурнай спадчыны, нашай культурнай прасторы. Галоўная задача – не даць прарасейскай дыктатуры Лукашэнкі задушыць родную мову.
Глядзіце сюжэт у нашым відэа:
У Беларусі айчынная культура знікае з кніжных паліцаў і тэатральных афішаў. Нават імёны дзеячаў культуры спрабуюць прыбраць з памяці народу, як прыбралі помнік паэтцы Ларысе Геніюш.
А ў замежжы шукаюць выйсце для тых, хто мусіў пакінуць Беларусь і для тых, хто працягвае працу ў падполлі на радзіме.
«Так, у Беларусі ўсё сцёртае і выціснутае з публічнага поля, але я заўсёды абараняю пазіцыю, што культура ў Беларусі працягвае існаваць, дзеячы культуры ёсць», – кажа старшыня Беларускага ПЭНу Таццяна Нядбай.
Як захаваць права на прафесію і самарэалізацыю, вырашалі на фестывалі «Культура ў эміграцыі» у Кракаве. Куды з’ехаліся як дзеячы культуры, гэтак і прадстаўнікі дэмакратычных сілаў.
Цяпер жа за мяжой таксама выдаюцца самыя яскравыя творы беларускай культуры.
«Не трэба да гэтага ставіцца, як да нашай паразы, трэба ставіцца, як да шанцу. Да шанцу зрабіцца мацнейшымі, больш даведацца пра тое, як функцыянуе еўрапейская культура, каб уліцца ў еўрапейскі кантэкст сёння і зараз», – мяркуе Аліна Коўшык, прадстаўніца Абʼяднанага пераходнага кабінету ў справе нацыянальнага адраджэння.
А каб беларускія драматургі, музыкі, пісьменнікі і акторы не мусілі працаваць на будоўлі ці аўтазапраўцы, каб мелі магчымасць ствараць нашую агульную культуру і падтрымаць свае семʼі, даводзіцца папрацаваць і палітыкам.
«Я прашу дзяржавы свету запрашаць нашых культурных дзеячаў у рэзідэнцыі, каб яны маглі год-два ці колькі трэба працаваць там, пісаць, тварыць, каб арганізоўвалі выставы беларускіх мастакоў», – тлумачыць аспект сваёй дзейнасці Святлана Ціханоўская, абраная прэзідэнтка Беларусі.
А пакуль галоўная задача – захаваць наш інтэлектуальны і творчы патэнцыял. Каб было з чым вяртацца дадому.
Яраслаў Сцешык, «Белсат»
