Чаму беларусам цікава калядаваць? Яны робяць гэта больш за 1000 гадоў і ўсё не накалядуюцца! Адкуль гэткая любоў да калядак, ведае гісторык, экскурсавод і грамадскі актывіст Цімох Акудовіч.
Цімох Акудовіч стварыў праект «Вольная мова»: сайт, суполка на Facebook. Гэты праект дазваляе кожнаму ахвотнаму паспрабаваць гаварыць па-беларуску ва ўтульных і камфортных умовах, без страху і сарамлівасці.
На Каляды Цімох дадаткова ўзяўся навучыць беларусаў калядаваць. Ён робіць гэта 20 гадоў і мае багаты досвед. Гэтаю зімой ён ладзіць заняткі каляднікаў у Беларускім моладзевым хабе ў Варшаве.
Чаму беларусам зрабілася суперважна авалодаць беларускаю моваю? Адкуль запыт на яе? Што самае файнае ў калядаванні ды што найбольш любіць сам Цімох? Чаму Каза – адзін з галоўных персанажаў калядак і хто можа выконваць ейную ролю? Ці дазваляецца калядаваць жанчынам? Ці заўсёды людзі прыязна сустракаюць каляднікаў і як гаспадары збываюць няпрошаных гасцей?
У граматычнай частцы патлумачым асаблівасці ўжывання словаў «рог», «вугал» і «кут», «стасункі» ды «варункі» і распавядзем, чым адрозніваецца рускі багатыр ад беларускага.
Спатыкацца = сустракацца – рус. встречаться
Вольная мова – рус. свободный язык
Зрэшты – рус. впрочем
Павольна – рус. медленно
Натхненне – рус. вдохновение
Запыт – рус. запрос
Паўплываць – рус. повлиять
Заўважаць – рус. замечать
Шанаваць – рус. ценить
Годнасць – рус. достоинство
Раптам – рус. вдруг
Вынік – рус. результат
Няблага – рус. неплохо
Задавольваць патрэбу – рус. удовлетворять нужду
Абмежаванне – рус. ограничение
Вольна – рус. свободно
Гутарка – рус. беседа
Па шчырасці = адкрыта
Відавочна – рус. очевидно
Далучацца – рус. присоединяться
Менавіта – рус. именно
Пачастунак – рус. угощение
Пагрукацца – рус. постучаться
Неспадзяванка – рус. неожиданность
Ахвярны – рус. жертвенный
Сучасны – рус. современный
Істота – рус. существо
Бусел – рус. аист
Пашкодзіцца – рус. повредиться
Енчыць – рус. причитать
Завіхацца – рус. хлопотать
Засмярдзець – рус. завонять
Адукацыйную праграму «Мова Нанова» глядзіце кожную нядзелю а 20:20 на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн або ў закладцы «Праграмы» на нашай старонцы.