W Rosji wprowadzono do obiegu monetę o nominale 5 rubli z wizerunkiem pomnika radzieckich żołnierzy, który do ubiegłego roku stał na wileńskim Zielonym Moście. Na awersie widnieje napis „Wilno 13 lipca 1944”. To data wyzwolenia lub wg innej interpretacji – powtórnego zajęcia miasta przez Armię Czerwoną.
5 rubli „Wilno”
Spór o 5 rubli
W litewskim MSZ uznano wypuszczenie monety upamiętniającej ten dzień za „brak gotowości do uznania prawdy historycznej o okupacji sowieckiej”. Właśnie tak określił to dyrektor polityczny resortu dyplomacji Rolandas Kačinskas.
Zgodnie z radzieckim, a obecnie rosyjskim podejściem do historii, 13 lipca 1944 roku to data „wyzwolenia przez wojska radzieckie od najeźdźców niemiecko-faszystowskich” Wilna. Litwini podkreślają zaś, że okupację nazistowską zastąpiła wówczas sowiecka, której towarzyszył terror i deportacje mieszkańców Litwy na Syberię.
„Litewski MSZ wie o monetach wypuszczonych przez Bank Centralny Rosji i zwraca na to uwagę. Nie mamy wątpliwości co do roli Armii Czerwonej i jej miejsca w historii Litwy” – podkreślił Kačinskas.
Na oburzenie Wilna, Bank Centralny w Moskwie odpowiedział następująco:
„Żadne zmiany geopolityczne, które odbyły się od zakończenia II wojny światowej nie mogą wzbudzić wątpliwości co do bezsprzecznej wagi zwycięstwa nad faszyzmem dla wszystkich narodów Europy i świata. I właśnie temu zwycięstwu poświęcono serię monet pamiątkowych Banku Rosji”.
Kolekcjonerska wojna hybrydowa?
Seria „Stolice państw wyzwolonych przez wojska radzieckie od najeźdźców niemiecko-faszystowskich” trafiła do obiegu 1 sierpnia. Na monetach znalazły się: Belgrad, Berlin, Bratysława, Budapeszt, Bukareszt, Mińsk, Kijów, Kiszyniów, Warszawa, Wiedeń, Wilno, Praga, Ryga i Tallinn.
Pięciorublówki „Mińsk” i „Warszawa”
