Ukraina, wraz z innymi członkami Międzynarodowej Grupy Koordynacyjnej, złożyła pozew do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości ONZ przeciwko Iranowi za zestrzelenie pasażerskiego Boeinga ukraińskich linii lotniczych w styczniu 2020 roku. Komunikat w tej sprawie został opublikowany na stronie internetowej ukraińskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
W oświadczeniu stwierdzono, że nie osiągnięto porozumienia w sprawie arbitrażu na podstawie art. 14 Konwencji o zwalczaniu bezprawnych czynów skierowanych przeciwko bezpieczeństwu lotnictwa cywilnego między Iranem a Międzynarodową Grupą Koordynacyjną i Pomocy Ofiarom Lotu PS752 (w skład której wchodzą przedstawiciele Kanady, Szwecji, Ukrainy i Wielkiej Brytanii).
– W związku z tym Grupa Koordynacyjna skierowała pozew do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w celu pociągnięcia Iranu do odpowiedzialności za zestrzelony lot PS752 linii Ukraine International Airlines – podano w komunikacie.
8 stycznia 2020 roku samolot pasażerski Boeing 737-800 NG PS752 ukraińskich linii lotniczych rozbił się w pobliżu Teheranu. Maszyna została zestrzelona zaledwie kilka godzin po zaatakowaniu przez Iran dwóch baz lotniczych w Iraku, gdzie stacjonowały m.in. wojska amerykańskie i kanadyjskie. Ataki te były odwetem za zabicie przez USA irańskiego generała Ghasema Solejmaniego.
W katastrofie ukraińskiego samolotu zginęło 176 osób, w tym 82 Irańczyków, 57 Kanadyjczyków, 11 Ukraińców, a także obywatele Szwecji, Afganistanu, Wielkiej Brytanii i Niemiec.
Władze Iranu przez trzy dni zaprzeczały swojemu udziałowi, ale potem przyznały, że „przypadkowo” zestrzeliły Boeinga i zapewniły, iż są gotowe wypłacić odszkodowanie rodzinom ofiar. Irańska armia przyznała, że ukraiński samolot znajdował się w pobliżu „ważnego obiektu wojskowego Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej i został omyłkowo potraktowany jako wrogi”.
Wideo: do ataku, w którym zginęło 176 osób, doszło 8 stycznia 2020 roku
17 marca 2021 roku Teheran opublikował końcowy raport z dochodzenia, ale ukraiński minister spraw zagranicznych Dmytro Kułeba nazwał go „zbiorem manipulacji”. Tłumaczył wówczas, że Iran „przeprowadził dochodzenie z licznymi naruszeniami międzynarodowych standardów, samo dochodzenie było stronnicze, dowody były wybiórcze, a ustalenia mylące”.
W kwietniu sąd w Teheranie uznał 10 wojskowych za winnych katastrofy lotniczej. Dowódca został skazany na dziesięć lat więzienia. Pozostałych dziewięciu oficerów otrzymało wyroki od roku do trzech lat więzienia.
20 maja kanadyjski sąd orzekł, że zniszczenie samolotu w Iranie było aktem terroryzmu. Teheran skrytykował to orzeczenie.
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości jest głównym sądem Organizacji Narodów Zjednoczonych. Jest to najwyższy organ międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości odpowiedzialny za rozstrzyganie sporów między państwami członkowskimi ONZ.
Po złożeniu pozwu MTS przeprowadza proces, w którym rozpatruje przedstawione argumenty, analizuje prawo międzynarodowe i podejmuje ostateczną decyzję w sprawie. Orzeczenia MTS są wiążące dla państw członkowskich ONZ i stanowią podstawę prawa międzynarodowego.
Wyroki MTS są ostateczne i państwa nie mają możliwości apelacji.
lp/ belsat.eu wg Liga, mfa.gov.ua, Twitter
