Polska, Litwa, Białoruś i Ukraina świętują dziś rocznicę niepodległościowego zrywu z 21 stycznia 1863 roku. Na wspólne obchody w Wilnie przybył prezydent Andrzej Duda z małżonką Agatą Kornhauser–Dudą.
Podczas uroczystości na Cmentarzu na Rossie Andrzej Duda podkreślał, że naród polski, litewski, ukraiński i białoruski łączy pamięć o wspólnym dziedzictwie wolności, tradycji walk o samostanowienie oraz doświadczenie pokojowego współistnienia.
Prezydent mówił, że „161 lat temu na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej rozpoczęła się zbrojna insurekcja przeciwko rosyjskim okupantom”.
– Kolejny raz Litwini, Polacy, Białorusini i Ukraińcy świętują pod znakiem, którym pieczętowały swoje dokumenty powstańcze władze. To trójdzielny herb z Orłem Białym, Pogonią i świętym Michałem Archaniołem, symbolizujący zarazem jedność i odrębne tożsamości Polski, Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rusi – podkreślił.
Prezydent odniósł się do obecnej sytuacji zwracając uwagę, że nadal nasze narody muszą stawiać opór rosyjskiemu imperializmowi.
– Kolejnym etapem tych zmagań jest obecnie pełnoskalowa inwazja Rosji na niepodległą Ukrainę – a także zaciskająca się wokół Białorusi pętla, jaką jest zależność reżimu mińskiego od Kremla – podkreślił.
Wskazał, że „sprzeciwiając się neoimperialnej polityce Rosji, wolne narody Europy Środkowej i Wschodniej niosą solidarne wsparcie walczącym Ukraińcom i białoruskiej opozycji demokratycznej”.
W czasie uroczystości prezydent złożył w wieniec Kaplicy Powstania Styczniowego.
Wcześniej w wileńskiej Bazylice Archikatedralnej św. Stanisława i św. Władysława odbyła się rocznicowa masz święta. Wzięli w niej udział prezydent RP Andrzej Duda z małżonką Agatą Kornhauser–Dudą wspólnie z prezydentem Litwy Gitanasem Nausėdą i jego małżonką Dianą Nausėdieną.
Przed południem Andrzej Duda został powitany w Pałacu Prezydenckim przez Gitanasa Nausėdę. Następnie Prezydenci odbyli rozmowy na temat bezpieczeństwa w kontekście trwającej wojny na Ukrainie i zbliżającym się szczycie NATO w Waszyngtonie. W trakcie spotkania omówiono także dalszy rozwój Inicjatywy Trójmorza.
Podczas wspólnej konferencji prasowej Andrzej Duda podkreślił, że rozmowa dotyczyła przygotowania do zbliżającego się szczytu Sojuszu Północnoatlantyckiego w Waszyngtonie oraz konieczności wzmocnienia bezpieczeństwa na wschodniej flance.
– Wyraziliśmy satysfakcje z tego, że wielkie manewry Sojuszu w najbliższych miesiącach odbędą się w naszej części Europy, pokazując naszą gotowość do odparcia ewentualnej agresji, ale również stopień naszego zaangażowania i sojuszników, szybkość reagowania, nad czym bardzo intensywnie pracujemy w ostatnich latach – wskazał.
Andrzej Duda dodał, że planowane są także ćwiczenia polskich i litewskich żołnierzy na Przesmyku Suwalskim, ponieważ ze względu na newralgiczne położenie wymaga on dziś szczególnego umocnienia.
Prezydent mówił również o planowanym spotkaniu w formule Trójkąta Lubelskiego z udziałem prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego.
– Chcemy rozmawiać o tym w jaki sposób wspierać Ukrainę, w szczególności przed zbliżającym się jubileuszowym Szczytem Sojuszu Północnoatlantyckiego – wskazał.
Rozmawiano także o współpracy gospodarczej pomiędzy krajami.
– Wzajemna wymiana gospodarcza pomiędzy Polską, a Litwą przekroczyła już 10 mld euro, co stanowi znaczący wzrost w ostatnich latach – podkreślił Andrzej Duda. Zaznaczył, że jest to efekt intensyfikacji współpracy w ramach Inicjatywy Trójmorza, rozwoju infrastruktury drogowej i kolejowej.
Andrzej Duda przekazał, że w najbliższym czasie planowane są kolejne spotkania, które będą przygotowaniem do szczytu NATO oraz szczytu Inicjatywy Trójmorza.
Podczas wizyty Parze Prezydenckiej towarzyszy szef BPM Mieszko Pawlak oraz minister Wojciech Kolarski.
Powstanie Styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 r. Powstańcy zaatakowali rosyjskie garnizony w Królestwie Polskim. W ciągu trwających ponad 1,5 roku działań zbrojnych doszło do ponad tysiąca mniejszych lub większych potyczek, a w walkach wzięło w sumie udział co najmniej 150 tys. powstańców. Styczniowy zryw był najdłużej trwającym i najbardziej masowym ruchem niepodległościowym XIX w. Bilans insurekcji był tragiczny – dziesiątki tysięcy poległych lub straconych przez Rosjan, zesłania na Syberię, konfiskaty majątków uczestników Powstania.
Do Powstania Styczniowego odwołują się dziś Białorusini przeciwni reżimowi Alaksandra Łukaszenki. Dla nich przywódca Powstania na Białorusi i Litwie Konstanty Kalinowski jest bohaterem narodowym, którego imię przyjęła największa walcząca z Rosjanami na Ukrainie białoruska formacja ochotnicza.
W dzisiejszych uroczystościach w Wilnie udział wzięła także liderka białoruskich sił demokratycznych Swiatłana Cichanouskaja, która razem z prezydentami Polski i Litwy złożyła kwiaty w krypcie Powstańców na Rossie.
– Konstanty Kalinowski to nasz wspólny bohater. Nie tylko nasz, białoruski. Jest bohaterem walki o wolność narodową i dziś, gdy w regionie, na Białorusi i na Ukrainie ludzie walczą o zwycięstwo, niezależność od imperium rosyjskiego, tak jak walczył Kalinowski, to ma to wielkie znaczenie dla obecnych Białorusinów. Musimy dokończyć dzieło, które rozpoczął Konstanty Kalinowski wiele lat temu, ale na razie jesteśmy pod opresją imperialistycznych ambicji – powiedziała podczas uroczystości Swiatłana Cichanouskaja.
pj, ur/belsat.eu wg prezydent.pl
