Wielka konferencja Zełenskiego na koniec 2023 roku. Wszystkie pytania, wszystkie odpowiedzi
Prezydent Ukrainy stanął dziś wieczorem przed kamerami, by podsumować kończący się 2023 rok. Biełsat przedstawia odpowiedzi ukraińskiego przywódcy na pytania dziennikarzy.
– Ukraina przechodzi historyczną drogę – rozpoczął Wołodymyr Zełenski, dziękując żołnierzom i społeczeństwu za obronę ojczyzny. – Inni przechodzą ją [drogę do Unii Europejskiej] latami, a my przechodzimy ją walką o swoją przyszłość – dodał.
Prezydent podziękował ukraińskim siłom specjalnym i Marynarce Wojennej za pozbawienie rosyjskiej floty dominacji na Morzu Czarnym i zmuszenie Rosji do wycofania się z większości wód terytorialnych Ukrainy. Według niego umożliwiło to przetrwanie ukraińskiej gospodarce i utrzymywanie linii frontu przez Siły Zbrojne Ukrainy na lądzie.
Podziękował także Siłom Obrony Przeciwlotniczej za obronę ukraińskiego nieba, jak też zachodnim partnerom za przekazanie kolejnych zestawów przeciwlotniczych – w tym baterii wyrzutni Patriot.
Odpowiadając na pytanie dziennikarki agencji UNIAN o dalszy przebieg mobilizacji, odpowiedział, że to bardzo delikatna kwestia, wymagająca sprawiedliwego rozwiązania. Dodał, że w planach Sił Zbrojnych Ukrainy nie widzi na razie demobilizacji.
– Nie możemy utracić najsilniejszych ludzi, najbardziej doświadczonych. Ich miejsce jest tam (na froncie) – podkreślił, dodając, że nad kwestią mobilizacji pracują „profesjonaliści Ministerstwa Obrony”.
Kyiv Independent zadał pytanie o prace fortyfikacyjne – czy będą one tak potężne jak rosyjskie i dlaczego dopiero teraz prezydent je zatwierdził. Zełenski stwierdził, że „trwają one w rzeczywistości od początku wojny”, ale chciałby, by były tak silne, jak w obwodzie charkowskim i ustandaryzowane.
Japońska agencja Kyodo zapytała o słabnącą pomoc Zachodu, w tym niedostateczne dostawy amunicji.
– Rosja nie osiągnęła w tym roku żadnego rezultatu, a cele “specjalnej operacji wojskowej” się nie zmieniły przez dwa lata. To dotarcie do granic administracyjnych ukraińskiego Donbasu – stwierdził prezydent Ukrainy.
Wołodymyr Zełenski jest przekonany, że obietnice USA zostaną zrealizowane. Bardziej sceptyczny jest w kwestii 50 miliardów euro pomocy od Unii Europejskiej, którą blokują Węgry. Według niego Ukraina otrzyma te środki, ale będzie to rozłożone w czasie. Zapewnił, że pierwsze 1,5 miliarda Kijów dostanie już w tym tygodniu.
– Nasi amerykańscy partnerzy powinni wiedzieć, że oczekujemy tej pomocy. I że jest ona konieczna dla zachowania stabilności obrony, stabilności gospodarki i stabilności społeczeństwa – zaznaczył.
Wracając do pytania japońskiego korespondenta, przyznał, że Ukraina nie ma wystarczająco dużo amunicji do kontroli przestrzeni powietrznej. Dodał, że czynione są starania, by tę kontrolę odzyskać.
Agencja RBK Ukraina zapytała prezydenta, czy wojna zakończy się w 2024 roku, czy – jak twierdzą niektórzy zachodni i ukraińscy wojskowi i politycy – może trwać jeszcze przez lata. A jeśli tak, to skąd Ukraina weźmie na nią środki. W odpowiedzi Wołodymyr Zełenski wymienił kwoty długoterminowej pomocy finansowej obiecane przez zachodnich i dalekowschodnich partnerów: Belgia 1,2 miliarda, Dania – 4,2 miliarda, Korea Południowa – 2,3 miliarda, Łotwa, Litwa i Holandia – setki milionów, Norwegia – 7,5 miliarda, Francja – 2 miliardy, Niemcy – 8 miliardów, Szwecja – ponad pół miliarda i wielomilionowa pomoc od Japonii. Podkreślił, że chodzi zarówno o pomoc humanitarną i wojskową, jak też wsparcie gospodarki i systemu wypłat socjalnych.
– Czy w 2024 toku zakończy się wojna? Myślę, że nikt tego nie wie. Gdy ci wszyscy poważni ludzie, wojskowi, nasi partnerzy i dowódcy, mówią, że będzie trwała jeszcze wiele lat, to też nie wiedzą na pewno. To dialog, tezy. Wyobrażenia bardzo często różnią się od realności – powiedział.
Podkreślił przy tym, że “wyobrażenia chorego człowieka”, jak nazwał Władimira Putina, o „zajęciu Kijowa w trzy dni” też były „tylko wyobrażeniami”.
– Zwycięstwo, porażka, stagnacja zależą od wielu decyzji, wielu ryzyk, wielu kierunków. Ale wojna jest w większości już za nami. Jeśli nie stracimy swojej wytrwałości, zakończymy wojnę wcześniej. […] Nie jesteśmy gotowi oddać naszego kraju. Od pierwszego do ostatniego dnia. Jeśli zachowamy wszystkie nasze cele, wszystko co mamy, a zrobimy dużo więcej, niż każdy z nas może, jestem pewien, że możemy przybliżyć to zwycięstwo – mówił.
Odpowiadając na pytanie BBC o to, czy Ukraina zaczęła przegrywać wojnę, Zełenski zaprzeczył. Według niego na początku rosyjskiej inwazji państwo było w zdecydowanie gorszej sytuacji, z porażona logistyką, systemem energetycznym, okupowanymi obwodami centralnymi i północnymi, a jednak przetrwała.
– Ludzie, Bóg, partnerzy. Nie wiem, kto najbardziej. To wszystko pomogło – podkreślił.
Odnosząc się do pytania o przywileje polityków, którzy w czasie wojny pozwalają sobie na luksusy i zagraniczne podróże, stwierdził, że parlamentarzyści powinni pracować dla dobra państwa i być “przykładem moralności”.
– Tak niestety nie jest. Co mogę zrobić jako prezydent? Nie mogę rozwiązać parlamentu, bo wtedy muszą być wybory. A wyborów nie można zrobić w czasie wojny, muszą być przeprowadzone zgodnie z prawem – wyjaśnił.
Stwierdził, że jeśli społeczeństwo nie zgadza się na obecny skład Rady Najwyższej, to należy zmienić prawo, by przeprowadzić wybory. Zapowiedział też, że służby antykorupcyjne przyjdą do wszystkich polityków dopuszczających się korupcji.
Korespondentka NBR zapytała o wywieraną m.in. przez Viktora Orbána presję na negocjacje pokojowe.
– Nigdy nie rozmawiałem z Viktorem Orbánem o zawieszeniu ognia. […] Dla mnie to dziwne, bo jego polityka nie jest nam przyjazna.
Zełenski powiedział, że gdy rozmawiał z Orbánem w Argentynie, zapytał węgierskiego premiera – dlaczego nie popiera Ukrainy w Unii Europejskiej. “Nie umiał znaleźć odpowiedzi” – stwierdził ukraiński prezydent. Zapewnił, że ukraińska dyplomacja będzie pracować nad poprawa stosunków z Węgrami.
Dziennikarka niemieckiego ARD zapytała Zełenskiego, w jaki sposób sytuacja na Bliskim Wschodzie wpływa na wojnę na Ukrainie i czy planuje on odwiedzić Izrael w najbliższym czasie. Ukraiński prezydent stwierdził, że wojna Hamasu z Izraelem ma wpływ – “jak każda tragedia w Europie, lub każdym innym kontynencie, za którą stoi Rosja”. Przede wszystkim poprzez rozproszenie uwagi, rozproszenie pomocy i rozproszenie środków.
– Współczujemy wszystkim zabitym, ale trzeba rozumieć, że Rosja osiągnęła tu sukces. To fakt. Niektóre państwa zaczęły zmieniać priorytety, komu najpierw pomóc – wyjaśnił.
Podkreślił, ze już na samym początku wojny na Bliskim Wschodzie był gotów złożyć tam wizytę, ale władze Izraela nie skorzystały z tej propozycji, a obecnie „nie ma takiej podróży w grafiku”.
Associated Press zadało pytanie o dalszą współprace z USA, jeśli prezydentem zostanie Donald Trump, którego polityka może być skierowana na “zamrożenie wojny”. Czy uda się przekonać go do kontynuowania pomocy Ukrainie?
– Nie nam wybierać ich prezydenta – powiedział Zełenski, przyznając, że polityka Trumpa zdecydowanie może być inna.
Dodał, że jeśli polityka kolejnego amerykańskiego prezydenta skoncentruje się na gospodarce i sytuacji wewnątrz USA, to bardzo poważnie wpłynie to na przebieg wojny na Ukrainie.
– Jak jeden ważny organ wypada, to cały organizm zaczyna się sypać. I jeśli USA wyjdą z platformy wsparcia Ukrainy, to wpłynie to poważnie także na pomoc Europy – uważa Zełenski.
Dziennikarz tureckiej państwowej agencji informacyjnej Anadolu zaczął od ustalenia, czy może zadawać pytania po rosyjsku. Zełenskiego rozbawiło, jak bardzo Ukraina zmieniła się przez dwa lata – tłumacz przełożył bowiem pytanie z rosyjskiego na ukraiński.
Turecki korespondent zapytał ukraińskiego prezydenta, czy widzi podobieństwa między agresją Rosji na Ukrainę a ofensywą Izraela na Strefę Gazy, w której zginąć miało już 20 tysięcy cywili, w tym 8 tysięcy dzieci. “Czy może pan nazwać śmierć cywilów w Palestynie rzeźnią? I czy potępia pan zabicie 20 tysięcy osób w Palestynie?”
– Uznajemy politykę obu państw. Uznajemy tragedię obu państw, katastrofalne następstwa humanitarne. Uznajemy niepodległy naród Izraela i niepodległy naród Palestyny – zapewnił Zełenski. – Ale nie mogę porównać tego do naszej wojny. Powiem panu, dlaczego. Okupacja i inwazja Rosji na Ukrainę nie rozpoczęły się od ataku terrorystycznego ludzi z obywatelstwem ukraińskim na terytorium Rosji. My tego nie zrobiliśmy. Żyliśmy w swoim państwie, przyszedł wróg i zabija naszych ludzi. Dlatego to różne rzeczy – podsumował, podkreślając raz jeszcze, że współczuje bliskim zabitych.
Piotr Andrusieczko z Gazety Wyborczej przywołał “poważne problemy, które w ciągu ostatnich miesięcy pojawiły się między Polską i Ukrainą”. W tym kontekście zapytał, czy możliwy jest konsensus władz Ukrainy z nowym rządem Donalda Tuska, który nazwał proukraińskim.
Swoją odpowiedź ukraiński prezydent zaczął od podziękowania Andrzejowi Dudzie i narodowi polskiemu za pomoc okazywaną od początku wojny. Podkreślił, że uważa Ukraińców i Polaków za bratnie narody. Przypomniał, że miał bardzo dobre stosunki z rządem Mateusza Morawieckiego. Podkreślił jednak, że blokada granicy dla ukraińskiego ziarna była kwestią nie “interesów czasu wojny” a przetrwania Ukrainy.
– Czy wiecie jaki stosunek mają Ukraińcy do Polaków? Obdarzają wielką sympatią i miłością! Jak to było na Ukrainie: mieliśmy konflikt na poziomie głów państwa i wszyscy widzieli, że Ukraińcy zaczęli bronić was! Nie mnie. Nawet jak broniłem ich interesów. Takie jest życie. Takie jest życie sąsiadów, osób bliskich. Posłuchajcie, od kwietnia do września… Było bardzo ciężko. Straciliśmy setki milionów dolarów. Straciliśmy część zbiorów. Codziennie traciliśmy. I codziennie mnie pytali rolnicy w naszym państwie: “A jak? Przecież mamy zaminowane pola, a chciałbym wywieźć przynajmniej coś”. I to się właśnie stało. Nasze stosunki polityczne zaczęły się psuć. Jeszcze raz podkreślam – jestem bardzo wdzięczny waszemu narodowi. Ale zrozumcie mnie: nie jestem chorągiewką! Bronię interesów swojego państwa w trakcie wojny. Poprosiłem: “Po prostu dajcie mi wywieźć [zboże]”. Nam nie pozwolono. I to było nieprawidłowe. Po prostu nieprawidłowe.
Stwierdził, że działania Polski były niezgodne z prawem i decyzją Unii Europejskiej, a ukraińskie rolnictwo uratowała dopiero decyzja Rumunii o odblokowaniu granicy. Zełenski liczy też na to, że nowy polski rząd rozblokuje granicę polsko-ukraińską.
– Jesteśmy gotowi na to, by ludzie w Polsce niczego nie tracili. Ale nie można polityzować kwestii ziarna – powiedział.
Podkreślił, że Polska straciła finansowo na blokadzie i przekierowaniu tranzytu ukraińskich płodów rolnych na korytarz przez Rumunię i Mołdawię oraz Morze Czarne.
Telewizja Ukraina zapytała prezydenta o gwarancje bezpieczeństwa, których złożenie zapowiedziało 30 państw zachodnich oraz o to, czy możliwe jest wstąpienie Ukrainy do NATO. W tym wstąpienie stopnienie nie całego terytorium, jak to miało miejsce w przypadku Niemiec.
Zełenski stwierdził, że w kwestii zachodnich gwarancji bezpieczeństwa wiele zależy od działań i decyzji Ukrainy – Ministerstwa Obrony i Sztabu Generalnego.
– Punkt widzenia naszego komponentu wojskowego powinniśmy przekazywać naszym partnerom. To jest bardzo ważne jądro gwarancji bezpieczeństwa, bo wszystko krąży wokół. Ale my do tej pory tego nie przekazaliśmy – powiedział, przyznając, że wojsko ma dużo innych priorytetowych zadań.
Odnosząc się do pytania o integrację z NATO podkreślił, że to dla Ukrainy “najpotężniejszy wariant”.
– Nie zapraszają nas do NATO. Ani razu, od żadnego z partnerów nie dostaliśmy takiej sugestii.
Wyjaśnił, że problemem w przyjęciu do NATO jest okupacja części Ukrainy, z które to państwo nie zrezygnuje i nie odda Rosji. W razie przyjęcia Ukrainy do NATO, oznaczałoby to bowiem okupowanie części terytorium NATO.
Co do gwarancji bezpieczeństwa ze strony Wielkiej Brytanii, których częścią jest bezpieczeństwo żeglugi, stwierdził, że najpierw Ukraina musi “odrobić pracę domową”.
Dziennikarka AFP zapytała, czy w związku z niepowodzeniami Ukrainy na froncie, nie planuje on zmiany strategii, w tym rezygnacji z powrotu do granic z 1991 roku oraz możliwej zmiany dowództwa Sił Zbrojnych Ukrainy.
– Strategia nie może zostać zmieniona. Zgodnie z naszą konstytucją, to wszystko są nasze terytoria. Może zostać zmieniona taktyka, w zależności od rezultatów naszych działań na południu Ukrainy w 2023 roku.
O to, pod jakimi warunkami Ukraina może rozpocząć rozmowy pokojowe z Rosją, zapytał korespondent New York Times.
– Mamy Formułę Pokoju. Ostatnie spotkanie na Malcie było całkiem niezłe, [obecnych było] prawie 80 państw. Teraz będzie Szwajcaria i segment o bezpieczeństwie podczas Forum Ekonomicznego [w Davos]. Także liczymy na około 80 państw z wszystkich kontynentów świata. Kwestia nie w liczbie państw, ale ona też ma wpływ – chodzi o geopolityczna izolację Rosji.
W Davos ustalonych zostanie kolejnych pięć punktów Formuły Pokoju – powiedział. Następnie Ukraina będzie pracowała nad organizacją szczytu na poziomie liderów państw. Kiedy do niego dojdzie Zełenski nie wie, bo wydarzenia na Bliskim Wschodzie i w Ameryce Południowej odciągnęły uwagę świata od Ukrainy. Podczas tego szczytu przywódcy państw świata mieliby podpisać dokument ze stanowiskiem w sprawie wojny na Ukrainie, który miałby zostać przekazany Rosji. I jeśli Moskwa zaakceptuje te warunki, będą mogły ruszyć negocjacje.
– Ale na razie to jest nieaktualne. Zapytań od Rosji nie widzę. W ich działaniach tego nie widzę. Ukraińcy widzą tylko chamstwo i mordowanie – uważa Zełenski.
Interfaks-Ukraina wrócił do kwestii budowy linii umocnień, co eksperci mieli uznać za przejście do strategicznej obrony. Zełenski stwierdził, że nie uważa tego za „przejście do defensywy”.
Dziennikarka Suspilne odniosła się do doniesień medialnych o konflikcie prezydenta z głównodowodzącym Sił Zbrojnych Ukrainy generałem Wałerijem Załużnym. Zapytała, czy Zełenski zamierza odwołać generała.
– Załużny powinien odpowiadać za rezultat na polu walki jako głównodowodzący, razem ze Sztabem Generalnym – odparł prezydent.
Zełenski stwierdził przy tym, że Ukraińcy powinni codziennie odnosić rezultaty, w tym na polu boju, a jego stosunek do głównodowodzącego nie jest sprawą osobistą, bo zależy od tego los 40-milionowego państwa i przyszłych pokoleń. Podkreślił, że oczekuje od wojskowych bardzo konkretnych działań w sprawie mobilizacji, poprawy warunków żołnierzy na froncie oraz postępów. A także szczegółowego podejścia do kwestii wojskowych, które dotyczą całego narodu. Wyjaśnił, że utrzymanie jednego żołnierza kosztuje podatki sześciu innych osób. Więc mobilizacja dodatkowych 440 tysięcy żołnierzy wymagałaby dodatkowych 3 milionów podatników.
24 Kanał zwrócił się do prezydenta z prośbą o wyjaśnienie, czym dla niego jest zwycięstwo w wojnie: czy powrotem do granic z 1991 roku, czy unieszkodliwieniem Rosji, by już nie stanowiła zagrożenia dla Ukrainy. Zełenski odpowiedział, że nie ma pewności, czy po dotarciu do linii sprzed inwazji, Ukraina będzie bezpieczna.
– To jasne, że im bardziej Rosja odstąpi, tym będzie słabsza. Łącznie z pozycją jej lidera wewnątrz państwa. Zakończy się jej obecność na międzynarodowym polu. Trzeba wykorzystać ten czas i daj Boże, byśmy mieli taką możliwość – wyjaśnił.
Odpowiadając na pytanie Der Spiegel, Zełenski podkreślił, że Niemcy są drugim państwem świata pod względem pomocy udzielanej Ukrainie. Podziękował za to społeczeństwu Niemiec i kanclerzowi Olafowi Scholzowi i poinformował, że Ukraina już czeka na przekazanie obiecanej przez niego baterii rakiet przeciwlotniczych Patriot, które trafią do “codziennie atakowanego regionu”.
Forbes Ukraina zapytał o sytuację przedsiębiorców, przekazując tezę, że nie mogą się oni rozwijać ze względu na działania administracji i służb, przychodzących rzekomo z bronią kontrolować firmy.
Prezydent odparł, że przedsiębiorcy wielokrotnie wyrażali wdzięczność za stworzenie platformy do omawiania trudnych kwestii z rządem i administracją skarbową. Dodał, że wszelkie kontrole były przeprowadzane na żądanie Międzynarodowego Funduszu Walutowego, który wymaga od Ukrainy intensyfikacji walki z korupcją. Zaproponował też utworzenie jednego organu, który będzie zajmował się kontrolą przestrzegania prawa przesz biznes.
Radio Swoboda zapytało o tysiące przetrzymywanych w Rosji jeńców wojennych, których rodziny wychodzą na demonstracje w miastach Ukrainy, jak też o 25 tysięcy cywilnych więźniów Rosji, w tym krymskich dziennikarzy Radia Swoboda.
Prezydent powiedział, że rozumie bój rodzin jeńców wojennych. Obiecał przekazać szefowi wywiadu wojskowego Kyryło Budanowowi i rzecznikowi praw człowieka Dmytro Łubińcowi, by „lepiej komunikowali się ze społeczeństwem” w sprawie procesu wymiany jeńców, który według niego skomplikował się. Podziękował Katarowi za pomoc w odzyskaniu “niewielkiej liczby ukraińskich dzieci” oraz ewakuację obywateli Ukrainy z Palestyny i Izraela.
Odnosząc się do sytuacji mieszkańców Krymu powiedział, że w tej sprawie żadna organizacja międzynarodowa nie wykazała się skutecznością.
– Dużo rozmawiałem na ten temat z prezydentem Turcji [Recepem Tayyipem] Erdoğanem. Do tej pory pan prezydent rezultatów nie pokazał – stwierdził Zełenski.
Dodał, że nad powrotem obywateli z rosyjskiej niewoli Ukraina pracuje także za pośrednictwem Szwajcarii, Norwegii i państw arabskich. Z kolei wymiany jeńców są możliwe tylko wtedy, gdy wojska ukraińskie zdobędą odpowiednią liczbę rosyjskich żołnierzy na wymianę.
Kanał France 24 zapytał o cele, które Ukraina chce osiągnąć w ramach „kontrofensywy w ciągu następnego roku wojny”. Zełenski odpowiedział, że to między innymi publikowanie i powszechne omawianie celów ukraińskiej operacji na południu było jednym z czynników niepowodzenia w wojnie z Rosją, która “ma więcej broni i amunicji”. Dlatego też – jak podkreślił – żadne szczegółowe cele wojskowe w następnym roku nie będą ujawniane.
Bloomberg zapytał o prace legislacyjne nad nową ustawą o mobilizacji – czy Zełenski podpisze prawo pozwalające powołać do armii mężczyzn młodszych niż 27 lat oraz kobiety.
– [Ustawy o mobilizacji] kobiet, nie, nie podpiszę. Co do [mobilizacji] dwudziestopięciolatków, jeśli będą przedstawione argumenty, przekonają, że jest to konieczne, to się na to zgodzę – podkreślił.
Korespondentka CNN Portugal zapytała Zełenskiego, czy Ukraińcy nie tracą jedności społecznej.
– Wszystko zależy od nas. Nasza jedność jest w naszych rękach. To nasza broń, ojczystej produkcji. Nasze know-how, które ocaliło nas na początku wojny – uważa ukraiński przywódca.
Odnosząc się do poparcia dla swojej prezydentury, powiedział, że służba Ukrainie jest dla niego honorem, ale to Ukraińcy zadecydują, czy będzie mógł ją dalej pełnić.
Na pytanie, czy planuje odwiedzić Portugalię odparł twierdząco. Podziękował też Lizbonie za wsparcie, w tym dyplomatyczne.
Padło także pytanie – przekazane przez dziennikarza – od ukraińskich żołnierzy: czy Ukraina może rozpocząć masową produkcję dronów i amunicji do nich oraz stworzyć autonomiczne oddziały bezzałogowców.
– Drony to nie radziecka, a bardzo prosta w wykorzystaniu broń. Było teraz spotkanie Stawki [naczelnego dowództwa] i jednym z tematów była produkcja dronów. Bardzo nie podoba mi się, gdy dostawy blokuje sowiecki proces biurokratyczny. Gdy 26 tysięcy dronów leżało na magazynie i nie dotarło na front. Tak być nie może, by wyprodukowane przez nas [drony] nie dojeżdżały na front – mówił Zełenski.
Przekonywał przy tym, że za rok Ukraina „wyprodukuje milion dronów”.
Dodał, że problem dostaw amunicji artyleryjskiej kalibru 155 mm tkwi w braku prochu i innych komponentów, ale „państwo nad tym pracuje”. Powiedział też o zorganizowanym w USA forum ukraińskiego i amerykańskiego przemysłu obronnego z udziałem ukraińskiego rządu. Dotyczyło ono dostaw amunicji, systemów artyleryjskich i rakietowych – według niego sytuacja jest trudna, ale stopniowo rozwiązywana.
O pierwszym od początku wojny locie technicznym cywilnego samoloty z lotniska Boryspol pod Kijowem ukraiński prezydent dowiedział się od korespondenta TVP, co wywołało rozbawienie.
– Mamie [żeby mogła przyjechać do Kijowa] możemy zaproponować wagon. A co do Boryspola, to kwestia jest ta sama co z Morzem Czarnym. To bardzo duża operacja. Otwarcie Boryspola to zwycięstwo ukraińskiej obrony przeciwlotniczej. To pokazuje, że Ukraina wygrywa. To także duży krok dla gospodarki. Proszę przekazać mamie, niech będzie zdrowa, pracujemy nad jej ideą – zwrócił się do polskiego dziennikarza.
Ukraiński kanał Freedom zapytał prezydenta o pokazywany przez sondaże wzrost poparcia dla Ukrainy w USA o 10 punktów procentowych oraz o to, czy Zełenski odczuł to podczas swojej ostatniej wizyty. Prezydent przyznał, że władze w Kijowie i Waszyngtonie stale pracują nad „poprawą wizerunku Ukrainy”. Dodał, że kwestia współpracy zbrojeniowej jest skomplikowana, bo chodzi m.in. o licencje na produkcję i eksport broni. Podkreślił, że amerykańskie firmy chcą produkować na potrzeby Ukrainy.
Hiszpański dziennik El Pais zapytał o stosunki Zełenskiego z globalnym południem oraz opinię o hiszpańskiej prezydenturze w Radzie Europy. Ukraiński prezydent powiedział, że ma dobre i bezpośrednie relacje z hiszpańskim premierem Pedro Sanchezem, z którym osobiście i często rozmawia telefonicznie. Dodał, że to właśnie Sanchez miał wpłynąć na szybką reakcję Europy na potrzebę dostarczenia Ukrainie zestawów obrony przeciwlotniczej.
– Wizyta w Argentynie była ważna. Niestety, we współczesnej historii Ukrainy jest bardzo mało relacji z Ameryką Łacińską, bardzo mało relacji ekonomicznych. To sprawia, że Ameryka Łacińska była dużo bliższa sowieckiemu dziedzictwu i Rosji, co wpływa na bardzo wiele rzeczy: wsparcie, relacje gospodarcze, poparcie dla pakietów finansowych i militarnych – dodał, odnosząc się do niedawnej wizyty w Ameryce Południowej.
Zełenski stwierdził, że w Argentynie udało mu się nawiązać dobre relacje nie tylko z prezydentem tego państwa (który “jest totalnie po stronie Ukrainy i przeciwko polityce Putina”), ale także przywódcami Ekwadoru, Paragwaju i Urugwaju, co ma wpłynąć pozytywnie na gospodarkę Ukrainy.
Kanał Espreso zapytał o 4 miliony Ukraińców, którzy wyjechali za granicę – czy władze mają pomysł na ściągnięcie ich do kraju po zakończeniu wojny oraz co zaproponują uchodżcom wewnętrznym.
Osobom przesiedlonym ze strefy działań wojennych Zełenski obiecał pomoc ekonomiczną, hipoteczną i rozwojową, której wysokość zależeć będzie od możliwości budżetowych.
Według niego część emigrantów i uchodźców wróci z UE, gdy tylko Ukraina będzie miała obronę przeciwlotniczą zapewniającą „pełne bezpieczeństwo”. Dodał, że wiele osób ułożyło sobie życie za granicą, więc ich powrót jest skomplikowany. Wyraził też przekonanie, że państwa Zachodu dalej będą wspierać Ukraińców – zwłaszcza tych, którzy podjęli pracę.
– Chciałbym, żeby usłyszały mnie kobiety i dzieci za granicą. Nawet jeśli ułożyły sobie tam już życie, żeby nie zapominały o obywatelstwie Ukrainy. To bardzo ważne – dodał.
Telewizja Rada zapytała o pierwszą damę Ołenę Zełenską, która jest promotorką programów m.in. pomocy i rehabilitacji psychologicznej ofiar wojny. Prezydent przyznał, że jest dumny z pracy żony, w tym z programu żywienia dzieci szkolnych. Podkreślił, że kobiety, które pozostały w kraju, są moralnym wsparciem dla mężczyzn, sensem ich walki o ojczyznę.
– Chciałbym podziękować wam wszystkim, którzy są tu. Dzięki wam Ukraina jest żywa, na ulicach są ludzie. To jest bardzo wiele warte – zakończył swoje wystąpienie.
