Grupa Kryzysowa SK SOS podała, że 26-letnia Seda Sulejmanowa, która próbowała uciec na zawsze z Czeczenii, mogła zostać zabita przez swoich krewnych w ramach tzw. zabójstwa honorowego.
Grupa Kryzysowa SK SOS to jedna z nielicznych wciąż jeszcze działających legalnie w Rosji niezależnych organizacji praw człowieka.
Podając informację o możliwym tragicznym losie Sedy Sulejmanowej, SK SOS powołuje się na dwa niezależne źródła w Czeczenii. W rozmowie z Wot Tak, rosyjskojęzyczynym portalem Biełsatu, przedstawiciele Grupy Kryzysowej SK SOS podkreślili, że do takich zdarzeń już wielokrotnie dochodziło w regionie.
Rozmówcy Wot Tak przekazali, że doniesienia o możliwym zabójstwie dziewczyny dotarły do nich na początku lutego. Zwrócili się wtedy do Komitetu Śledczego Rosji i do prokuratury i wnioskiem o jak najszybsze sprawdzenie tych informacji.
– Nasze obawy są bardzo poważne i mają podstawy. Po pierwsze, o zabójstwie informują dwa źródła, które nie byłyby w stanie porozumieć się między sobą co do wspólnej wersji. Po drugie, sama Seda wyrażała obawy co do krewnych, gdy zwróciła się do nas z pomocą. W tym, podejrzewała, że może stać się ofiarą „honorowego zabójstwa” – powiedziała Wot Tak rzeczniczka prasowa Grupy Kryzysowej SK SOS Aleksandra Mirosznikowa.
Dodała, że organizacja podjęła decyzję, by nie zwracać się do rosyjskiej rzeczniczki praw człowieka Tatiany Moskalkowej, w związku z tym, że wcześniej nie pomogła w żadnej sprawie, do której się do niej zwracano.
Sulejmanowa zgłosiła się do SK SOS w październiku 2022 roku. Już wtedy mówiła, że boi się, że tzw. zabójstwa honorowego. Krewnym z Groznego miało nie podobać się to, że jest niedostatecznie religijna. Chodziło o to, że była zmuszana do małżeństwa, którego nie chciała i uciekła z Czeczenii do Petersburga. Znalazła tam prace i próbowała ułożyć sobie życie.
Jednak w sierpniu 2023 roku została w Sankt Peterburgu porwana.
We wrześniu 2023 roku czeczeński rzecznik praw człowieka Mansur Sołtajew opublikował wideo, na którym widać dziewczynę w tradycyjnym dla tamtych regionów stroju w towarzystwie mężczyzny. Postać dziewczyny widać z daleka, a włosy są zakryte.
Sołtajew zapewnił we wpisie, że rozmawiał z dziewczyną i jej rodziną.
– Zobaczyłem, że miło jej razem z bliskimi – stwierdził.
Przekonywał, że Seda na nic się nie skarży i jest w dobrym nastroju.
SK SOS jednak już wtedy podawał, że nie ma żadnego kontaktu z Sulejmanową. Od publikacji tamtego filmu nie ma w ogóle żadnych wieści jej dotyczących. A minęło już 150 dni.
Niedawno Ramzan Kadyrow, szef Czeczenii z nadania Kremla, pochwalił tzw. krwawą zemstę, która wiąże się również z odpowiedzialnością zbiorową. Ogólnie, chwalił czeczeńskie prawo zwyczajowe, które nawet oficjalne czeczeńskie prawo uważa za samosądy. Chciał, żeby zostało to zalegalizowane.
W rozmowie z Wot Tak Abunkar Jangułbajew z SK SOS wyjaśnił, że tzw. zabójstwo honorowe to zabójstwo człowieka, który został uznany za kogoś, kto zhańbił swoją rodzinę. Dotyczyć to może zarówno kobiet jak i mężczyzn.
Z tzw. zabójstwami honorowymi czy tzw. krwawą zemstą można spotkać się nie tylko w Czeczenii, ale też w innych kaukaskich republikach i innych krajach, gdzie mieszkają tradycyjne społeczności muzułmanów, koczowników, górali itd. (np. „krwawa zemsta” występuje w Czarnogórze czy Albanii). W innych miejscach jednak zwykle jest to penalizowane i ścigane przez państwo. W Czeczenii takie samosądy, jak wiele na to wskazuje, są nie tylko promowane, ale wręcz reżim do tego zmusza.
Jak powiedział nam Jangułbajew, tzw. zabójstwo honorowe zaczęto coraz częściej praktykować w regionie począwszy od 2017 roku i miało to związek z wprowadzeniem w Rosji przepisów przeciwko tzw. propagandzie LGBT. W Czeczenii oznaczało to wprost brutalne prześladowania homoseksualistów (bądź osób uznanych za homoseksualistów), którzy padali ofiarą tortur ze strony funkcjonariuszy reżimu czy właśnie ofiarą „honorowych zabójstw” za „zhańbienie rodziny”.
Jangułbajew podkreślił, że dotyczy to najczęściej właśnie życia intymnego, które tradycyjnie na Kaukazie jest ściśle powiązane ze sprawami rodziny. Ale, jak dodał, obecnie miejscowa władza „pakuje się do tej części życia” i „sama wydaje werdykt, jak powinna postępować rodzina”.
Jak podawał SK SOS, Sulejmanowa została porwana w Petersburgu przez funkcjonariuszy kadyrowa.
– Rodzina jest zmuszona tak postąpić. Dlatego, że za naruszenie obowiązków wobec władzy grozi kara dla najstarszego z rodu albo innych członków rodziny – dodał nasz rozmówca.
Według jego słów taka rodzina bywa też torturowana zanim nie „zmyje” „hańby”.
Mirosznikowa dodała też w rozmowie z Wot Tak, że sprawa Sulejmanowej to wierzchołek góry lodowe, i większość takich zabójstw nigdy staje się znana publicznie. Jak podkreśliła, trudno obecnie zdobywać informacje o tym, co dzieje się w Czeczenii.
Funkcjonariusze Kadyrowa wcześniej niejednokrotnie brali udział w arbitralnych porwaniach czy zabójstwach na terenie innych części Rosji, celem bywali nawet etniczni Rosjanie. Odbywało się to zwykle bez żadnej reakcji służb z innych części Rosji.
Jedną z najgłośniejszych spraw jest porwanie Rosjanina z Wołgogradu, który spalił Koran. W czeczeńskim areszcie został pobity przez Adama Kadyrowa, syna Ramzana Kadyrowa, za co ten został wielokrotnie odznaczony (nie tylko w Czeczenii), i od czego zaczęła się jego kariera w strukturach siłowych.
Dochodziło też do zamachów na przedstawicieli czeczeńskiej opozycji poza granicami Rosji.
Wiktor Wołkow/vot-tak.tv, MaH/belsat.eu wg inf. własna, sksos.org
