Władze Lidy na północy Białorusi zaczęli dyskryminować obywateli o polskich korzeniach. Według opozycyjnego portalu Nasza Niwa, urzędnicy mają listę mieszkańców posiadających Kartę Polaka i naciskają na nich, by zrzekli się dokumentu. W przeciwnym razie mogą nie dostać awansu lub stracić pracę. Były polski ambasador na Białorusi Leszek Szerepka w rozmowie z Biełsatem przyznał, że naciski na posiadaczy Karty Polaka wywierane są od ponad 10 lat.
– W rzeczywistości to zwyczajna sytuacja. Gdy jeszcze byłem ambasadorem [w latach 2011-2015 – przyp. belsat.eu], już wtedy ludzie mający Kartę Polaka mieli duże problemy. Należy podkreślić, że białoruskie władze od samego początku wprowadzania Karty, były temu przeciwne i starały się zablokować wydawanie jej na Białorusi. Otrzymywaliśmy noty protestacyjne, były żądania wobec Komisji Weneckiej, by wyznaczyła, na ile ten dokument odpowiada prawu międzynarodowemu – powiedział naszemu dziennikarzowi doktor Leszek Szerepka.
Były dyplomata wspomniał, że początkowo władze Białorusi zabraniały ubiegać się o Kartę Polaka funkcjonariuszom resortów siłowych, a potem także urzędnikom i nauczycielom. Reżimowe służby usiłowały poznać listy osób zapisanych po odbiór dokumentu. Według Szerepki, dochodziło do prób włamania na komputery ambasady.
– Obecnie nic nowego się nie dzieje, trwa to, co było nawet 15 lat temu. Białoruski reżim dokręca śrubę. Starają się dowiedzieć, kto ma Kartę Polaka, by za to ukarać. Białoruscy urzędnicy uważają, że Karta Polaka jest jakby drugim obywatelstwem. Myślą także, że właściciele dokumentu będą nielojalni wobec władz. Dlatego próbują z tym walczyć. Ale, o ile wiem, ludzie na Białorusi bardzo niechętnie oddają Karty Polaka, bo dla wielu to swoisty wariant zapasowy – wyjaśnił.
Według niego obecnie członkowie mniejszości polskiej na Białorusi ukrywają to, że otrzymali Karty Polaka, nie afiszują się z tym. Tłumaczy też, że ze względu na represje i emigrację polityczną, polskie władze zmieniły zasady wydawania dokumentu. Wcześniej można było go otrzymać jedynie w kraju zamieszkania, a od niedawna także w Polsce.
– To znacznie ułatwiło ludziom życie – podkreślił Leszek Szerepka.
Według spisu ludności z 2019 r. na 135 298 mieszkańców powiatu lidzkiego Polacy stanowią 32,4%. Jeśli weźmie się pod uwagę cały kraj, udział Polaków wynosi 3,1% ludności, czyli ponad 287 tys. osób. Około 2/3 z nich mieszka na terenie obwodu grodzieńskiego. Udział Polaków w ludności regionu wynosi 21,5 proc., ale już w rejonie woronowskim Polacy stanowią większość ludności.
Od 2008 roku konsulowie na Białorusi wydali ponad 160 000 Kart Polaka.
Alona Alaksandrawa,pj/belsat.eu
